جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

هرگاه مال حلال با حرام مخلوط شود به‌طوری‌که انسان نتواند آن‌ها را از هم تشخيص دهد و مقدار مال حرام و همچنين صاحب آن، هیچ‌کدام معلوم نباشد، بايد خمس تمام آن مال را بدهد و بقيّه براى او حلال است.

هرگاه مال حلال با حرام مخلوط گردد اگر مقدار آن را بداند (مثلاً بداند یک‌سوم آن حرام است) ولى صاحب آن را نشناسد بايد آن مقدار را بنا بر احتياط واجب به مصرفى برساند كه هم مصرف خمس باشد و هم صدقه (مانند سادات فقير).

حواله صحيح است، مثلاً اگر طلب كسى را در دفتر نوشته باشد و پيش از ديدن دفتر حواله بدهد بعد دفتر را ببيند و به طلبكار مقدار طلبش را بگويد حواله صحيح است، به‌شرط این‌که حدود بدهى معلوم باشد.

آبى كه معلوم نيست مطلق است يا مضاف و حالت سابقه آن‌هم معلوم نيست چيزى را پاك نمى‏كند، وضو و غسل هم با آن باطل است، امّا اگر چيز نجسى به آن رسد نجس نمى‏شود.‌

با توجه به اینکه ثمن معامله مشخص شده چنانچه طرفین معامله بر تاخیر مقدار باقیمانده توافق نمایند یااین که در عرف محل منصرف به زمان خاصی باشد که در همان مدت باید پرداخت بشود معامله اشکالی ندارد و غرری محسوب نمی شود.

لازم است محارم او را غسل دهند و اگر محرمى نباشد هر یک از زن و مرد می‌تواند او را از روی لباس غسل دهد و در مورد نماز (ضميرها را به‌صورت مذكّر می‌آورند. می‌گویند: هذا الانسان، يا هذا الميت)

هرگاه بخواهد خبرى را نقل كند كه از راست يا دروغ بودن آن اطّلاعى ندارد، بايد از كسى كه آن خبر را گفته، يا از كتابى كه در آن نوشته‌شده نقل نمايد، مثلاً بگويد: فلان راوى چنين می‌گوید و يا در فلان كتاب چنان نوشته‌شده است كه پيامبر صلی‌الله عليه و آله فرمود ...

چنانچه یقین به رضایت صاحب آن نداشته باشد نمی تواند استفاده کند.‌

هرگاه زائرين در مکه يا مدينه پولى پيدا كنند و ندانند كه متعلّق به زوّار ايرانى است يا غير ايرانى، درصورتی‌که از يافتن صاحبش مأيوس باشند، احتياط واجب آن است كه آن را از طرف صاحبش به فقيرى صدقه دهند.

اگر احتمال غلط بودن آن را نمى‌داده، نمازش صحيح بوده است؛ ولى براى نمازهاى روزانه آينده اشتباهاتش را اصلاح كند.

در مواردی که یقین دارد مورد نظر واقف بوده صرف می شود‌

چيزى كه معلوم نيست غوره، يا انگور است اگر با آتش بجوشد، حرام نمى‏ شود.