لازم بودن عقد صلح
آیا عقد صلح در معاملات از عقود لازم است؟
از عقود لازم است که بدون دلیل هیچیک از دو طرف حق به هم زدن آن را ندارند.
عدم صدق شرکت بر صرف پرداخت پول به یکطرف معامله
شخصى باغى را به مبلغى خريدارى نموده است؛ امّا ازآنجاکه خود در شهر اشتغال به تحصيل داشته اين باغ و املاك پدرى سهم خود را به برادر بزرگ بهصورت امانت میسپارد. برادر بزرگ مبلغ بسيار كمى (دو هزار تومان) به فروشنده باغ مذكور بهعنوان كمك به برادر میدهد. حال پس از گذشتن چه سال از اين قضيّه، ادّعا میکند پولى كه دادم قصد شركت در اين معامله را داشتم. حكم شرع چيست؟
هرگاه در ابتدا نگفته اين پول بهعنوان شركت است و ظاهر آن وام بوده، شركت محسوب نمیشود.
عدم جریان احکام صرافی در معامله اسکناس
آیا احکام صرف (معامله نقدین)، مانند وجوب قبض و اقباض در مجلس معامله، در مورد پول اعتبارى، یعنى اسکناس، جارى است؟
احکام مزبور در پول اعتبارى جارى نیست زیرا نه ادلّه نسبت به آن شمول دارد و نه پشتوانه در حال حاضر طلا و نقره مسکوک است; اصولاً پشتوانه در زمان ما یک امر اعتبارى است.
درخواست قیمت مبیع بجای جنس هنگام تحویل آن در معامله سلف
شخصی از شخص دیگر، مبیع کلی با ثمن معین در قالب بیع سلف، پیشخرید مینماید، موعد تسلیم مبیع معین است. با فرارسیدن موعد تسلیم مبیع، خریدار بهجای گرفتن مبیع، قیمت نقدی آن را در موعد تسلیم از فروشنده مطالبه میکند که این قیمت از ثمن روز معامله بیشتر میباشد حکم معامله مذکور درصورتیکه معامله صوری یا واقعی باشد چیست؟ معامله ربوی است یا خیر؟
درصورتیکه معامله صوری باشد که نوعی رباخواری محسوب میشود و اگر جدی باشد و تبدیل آن در رأس مدت با توافق طرفین صورت گیرد مانعی ندارد.
حق انتفاع رقبی
منظور از حق انتفاع رقبي چيست؟
رقبی قراردادی است که بین دو نفر انجام میشود و که هرکدام متعهد میشوند مثلاً یکی ملکش را به دیگری میبخشد و میگوید اگر من زودتر فوت کردم ملک برای شما و اگر شما زودتر فوت کردی ملک به من برگردد.
شرط مطلق عدم فروش در معامله با اشخاص حقیقی
آیا شرط ضمن عقد به اینکه مشتری حق ندارد خانهای که خریداری کرده به دیگری بفروشد و این شرط بهصورت مطلق و مقید به زمان خاصی نباشد صحیح است؟ و آیا بعد از فوت متبایعین، شرط ضمن عقد کماکان لازم الوفاء است به این معنی که ورثه مشتری هم نمیتوانند ملکی را که قهراً مالک شدهاند به دیگری بفروشند؟
ظاهر این است که مشتری مادامالعمر نمیتواند آن را بفروشد ولی ورثه حق فروش دارند.
موارد امکان فسخ معامله در صورت معین شدن جنس بعد از تحویل
در چه صورتی میتوان بعد از تحویل جنس در صورت معیوب شدن جنس مورد معامله از خیار عیب استفاده کرد و معامله را فسخ کرد؟
در دو مورد میتوان باوجود عیب بعد از تحويل گرفتن مال معامله را فسخ کرد. 1. اگر حيوان معيوبى را بخرد و قبل از گذشتن سه روز عيب ديگرى پيدا كند بازهم مىتواند آن را پس دهد.2. اگر فقط براى خريدار تا مدّتى حقّ فسخ قرار دادهشده باشد و در آن مدّت مال عيب ديگرى پيدا كند در اين صورت نيز مىتواند معامله را فسخ كند هرچند آن را تحويل گرفته باشد.
سرمایهگذاری و سپردهگذاری پول مسجد
اگر برای مسجد پولی جمعآوری شود برای مصارف لازمه، اما مقداری از آن اضافه بیاید؛ در این صورت آیا میتوان با این پول معامله کرد و برای مسجد درآمد کسب نمود یا میتوان به شخصی قرض داد یا میتوان در بانک سپردهگذاری نمود؟
مصرف کردن این پول تنها در صورتى جایز است که رضایتِ دهندگان پول نسبت به آن جلب شود ولی درصورتیکه الآن مصرف لازمی نباشد میتوانند آن را پسانداز کنند و سود آن تعلق به مسجد دارد و اگر کسی از هیئتامنا خدمتی به مسجد کند فقط بهاندازه حقالزحمه مربوط به همان خدمت میتواند برداشت کند.
معامله عطریات برای محرم
آیا محرم میتواند عطریات را بخرد یا بفروشد؟
خریدوفروش عطریات در حال احرام اشكالى ندارد، ولى نبايد حتّى بهعنوان امتحان آنها را ببويد، يا استعمال كند.
ربا بودن هر نوع اضافه در معامله دو کالای همجنس
میفرمایید اگر مثلاً ده کيلو گندم بخرد، که در هنگام خرمن ده کيلو گندم يا جو بدهد، حرام است و مانند اين است که زيادي گرفته باشد. زيادي گرفتن در اين حالت چگونه است؟
در ادلّه ربا هر اضافهای خواه عينيه يا فعليه يا اعتباريه باشد، ربا شمردهشده است (کل قرض جرّ منفعةً فهو ربا) و چون گندم را نقد گرفته و بعد از مدّتي گندم يا جو را میدهد، اين تفاوت زمان مانند زيادي گرفتن و ربا است.
معامله با مرتد
آیا با فردی که مرتد شده میتوان معامله کرد؟
با اموال قبل از ارتداد باطل است اما اموالی که بعد از ارتداد به دست آورده باطل نیست.