صرف مبلغ وام جعاله برخلاف آنچه که در قرارداد بر آن توافق شده جايز نيست؛ و چنانچه تخلّف شود وام مذكور صحيح نيست و مبلغ اضافه‌ای كه می‌پردازد حكم ربا دارد.
كار موردقرارداد بايد حرام نباشد و نيز بايد نتيجه عقلايى داشته باشد، بنابراين اگر بگويد هرکسی شراب بخورد، يا هر كس در شب به‌جای تاريكى برود فلان مبلغ را به او مىدهم اين جعاله صحيح نيست.
این کار وام ربوی محسوب می‌شود و حرام است.
درصورتی‌که به شرایط قرارداد عمل شود اشکالی ندارد و صحیح است.
اگر بانک اين مبلغ را به‌عنوان جعاله به او داده، می‌تواند باقی‌مانده را در هرجایی که می‌خواهد هزينه کند.
در جعاله عامل مىتواند مشغول كار نشود، يا در وسط كار از آن دست بكشد و نيز تا كار را انجام نداده جاعل بدهكار نيست، ولی در اجاره بعد از خواندن صيغه اجير بايد عمل را انجام دهد و كسى هم كه او را اجير كرده اجرت را به او بدهكار است.
مانعی ندارد.
جعاله نیست، مناقصه برای انتخاب پیمانکار است و بعد با او قرارداد می‌بندند.
چند صورت دارد: 1. درصورتی‌که فایده کار در تمام شدن آن باشد و عامل کار را نیمه‌کاره رها نماید (مثلاً مقدارى دنبال گمشده بگردد و بعد رها كند) هیچ حقی بر جاعل ندارد. 2. اگر انجام دادن قسمتى از كار مفيد باشد (مثل اينكه قسمتى از لباس را بدوزد) درصورتی‌که مزد را براى اتمام كار قرار داده باز هيچگونه حقّى ندارد. 3. اگر مقصود جاعل اين باشد كه هر مقدار عمل كند به همان مقدار مزد دريافت نمايد بايد مزد مقدارى را كه انجام داده به عامل بدهد.
جُعاله آن است كه انسان قرار بگذارد كه در مقابل كارى كه براى او انجام مىدهند مال معيّنى بدهد، مثلاً بگويد «هر كس گمشده مرا پيدا كند هزار تومان به او مىدهم» به شخصى كه اين قرار را مىگذارد «جاعل» و به شخصى كه كار را انجام مىدهد «عامل» مىگويند.
از عقود است.
جاعل بايد بالغ و عاقل باشد و از روى اراده و اختيار قرارداد ببندد و شرعاً بتواند در مال خود تصرّف كند، بنابراين جعاله آدم سفيهى كه مال خود را بيهوده مصرف مىكند صحيح نيست.
