جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اشكالى ندارد؛ ولى نبايد مزاحم ديگران شود.

با توجّه به این‌که افراد موثق از شيعيان عربستان به ما اطلاع داده¬اند که ريشه¬هاي کوه صفا و مروه در ابتداي مسير جديد نيز وجود دارد، سعي صحيح است و در فرض این‌که ريشه¬ها در مسير جديد هم نباشد چون سعي از کوه صفا شروع و به مروه تمام مي¬شود سعي بين صفا به مروه در مسير جديد حالت بيضي و کمي منحني پيدا مي¬کند در اين صورت نيز سعي صحيح است و دليلي نداريم که بايد طي مسافت حتماً به خط مستقيم باشد و منظور سعي بين الجبلين است.و سعي در طبقه زيرين، چون ريشه¬هاي کوه است و بين الجبلين محسوب مي¬شود به هنگام ازدحام نيز مانعي ندارد. ولي در طبقات بالا صدق بين الجبلين نمي¬کند زيرا بر طبق این شريفه: إِنَّ الصَّفا وَ الْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ الله فَمَنْ حج الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلا جُناحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِما وَ مَنْ تَطَوَّعَ خَيْراً فَإِنَّ الله شاكِرٌ عَليمٌ بايد سعي مصداق «أن يطوف بهما» باشد ولي در طبقات بالا چنين صدقي نمي¬کند، البتّه در صورت ضرورت که سعي در پايين ميسّر نشود يا به علّت ازدحام شديد عسر و حرج دارد، مانعي ندارد.

هرگاه قبل از تقصير گمان كند سعى خود را كامل كرده، بايد به اين گمان قناعت نكند و تحقيق نمايد و اگر فكرش به‌جايى نرسيد، مقدارى را كه اطمينان به انجامش ندارد، به‌جا آورد و اگر بدون تحقيق تنها به گمان این‌که سعى خود را كامل كرده، تقصير كند (موى سر را كوتاه كند) و پس‌ازآن با همسر خود نزديكى نمايد، احتياط واجب آن است كه علاوه بر تكميل سعى خود، يك گاو قربانى كند (قربانى را اگر بتواند در مکه و اگر نتواند در شهر خود ذبح مى‌كند).

سخن گفتن و حتّى خوردن آب، يا چيزى از غذا، در حال سعى جايز است؛ ولى بهتر آن است كه در اين حال مشغول دعا و ذكر خدا باشد و با سكينه و وقار و توجّه به ذاتِ پاكِ خداوند سعى را به‌جا آورد و حالت روحانى خود را حفظ كند.

اگر سعى را سهواً از مروه شروع كند، هر وقت فهميد بايد اعاده نمايد و درصورتی‌که در بين سعى بفهمد، چنانچه آن دور را كه از مروه شروع كرده ناديده بگيرد و بقيّه را تكميل كند تا این‌که هفت دور به مروه خاتمه يابد، سعى او صحيح است.

اگر از روى فراموشى يا ندانستن مسئله سعى را بر طواف مقدّم دارد، احتياط واجب آن است بعد از انجام‌ طواف و نماز طواف سعى را دوباره بجا آورد.

اگر قسمتى از سعى را در عمره تمتّع فراموش كند، سپس به گمان این‌که اعمال عمره تمام‌شده از احرام خارج شود و با همسرش نزديكى كند، واجب است برگردد و سعى را تمام كند و با توجه به این‌که به گمان خروج از احرام (و با فرض عدم یقین) مرتکب آن کارشده بنا بر احتياط يك گاو به‌عنوان كفّاره قربانى نمايد؛ بلكه عمره‌هاى ديگر نيز همين حكم را دارد (بنا بر احتياط واجب).

منظور از سعی بین صفا و مروه؛ رفت‌وآمد ميان اين دو كوه كوچك است. از «صفا» به‌سوی «مروه» مى‌رود و از «مروه» به «صفا» بازمی‌گردد تا هفت دور تمام شود (رفتن از يكى به ديگرى يك دور حساب مى‌شود). بنابراين، چهار بار از صفا به مروه مى‌رود و سه بار بازمی‌گردد و دفعه چهارم بازنمی‌گردد، كه درمجموع هفت دور مى‌شود.

چنانچه به خاطر ندانستن مسئله باشد، بايد سعى را از نو به‌جا آورد و اگر از روى سهو و فراموشى باشد، كافى است يك دور از صفا به مروه برود و احتياط مستحب آن است كه هفت دور به‌قصد ما فى الذمّه بجا آورد.

بهتر است در حال سعى وضو داشته باشد، ولى واجب نيست. حتّى زنان حائض مى‌توانند سعى بين صفا و مروه را انجام دهند.

سعى صفا و مروه از واجبات ركنى «عمره تمتّع» و «حج» است.

به نظر ما این‌طور نيست كه بتوان گفت به خاطر وضعيت موجود كسى به عمره و يا حج نرود؛ بلكه آن‌طور كه از ادلّه استفاده مى‏شود به‌هیچ‌وجه نبايد حج و عمره بیت‌الله‏، تعطيل شود و در اين حالت طبق قاعده «الميسور لايترك بالمعسور» برفرض خارج بودن مسعاى جديد از بين دو كوه بازهم سعى صحيح است؛ كما اينكه ما فتوا داده‏ايم سعى براى افراد ناتوان اگر در طبقه اول ممكن نباشد در طبقه دوم صحيح است، درحالی‌که طبقه دوم قطعاً بين دو كوه محسوب نمى‏شود.