جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

هرگاه جنسى را در شهرى با وزن يا پيمانه معامله مى‏كنند و در شهر ديگر با شماره يا مشاهده، بايد در هرکدام طبق عرف آن محل رفتار نمايند.

اين نوع معاملات چون ازجمله عقودي است که در ميان عقلا رواج پیداکرده و شرايط عامه (عقل و بلوغ و اختيار و معيّن بودن ثمن و مثمن) را دارد، شامل عموم قاعده « اوفوا بالعقود » شده و صحيح است.

ثمن معامله باید مشخص باشد و به‌صورت مبهم و مردد باطل است ولی می‌‌تواند معامله را با ثمن معینی قطعی کند ولی شرط ضمن العقد نماید که اگر چنین و چنان شد فلان مبلغ به فروشنده بدهد.

درصورتی‌که واقعاً مشارکت در پروژه‌هایی باشد مانعی ندارد.

معامله هنگامی شرعاً انجام می‌‌گیرد که ثمن و مثمن، هر دو مشخص باشند.

چنانچه پول، در مقابل مقدار معلوم باشد اشکالی ندارد.

اگر در عرف محل اشجار تابع زمین است و زمین را بدون اشجار نمی‌فروشند، آن‌ها متعلّق به خریدار می‌باشد و قطع آن‌ها جایز است و لازم به ذکراست که عرف محل به‌وسیله افراد اهل اطّلاع و خبره شناخته می‌‌شود.

خریدوفروش محصولاتی مانند خيار و بادنجان و انواع سبزی‌ها و مانند آن‌که سالى چند مرتبه چيده می‌شود درصورتی‌که ظاهر و نمايان شده باشد اشكال ندارد، ولى بايد معيّن كنند كه مشترى در سال چند دفعه آن را می‌چیند.

خریدوفروش محصولاتی مانند خرمايى كه زرد يا سرخ‌شده، يا میوه‌ای كه گل آن‏ ريخته و دانه آن بسته، به‌طوری‌که معمولاً از آفت گذشته باشد صحيح است و همچنين فروختن غوره بر درخت اشكال ندارد، البتّه مقدار آن‌ها بايد به‌وسیله تخمين كارشناس معلوم شود.

اگر زمان پرداخت چک را تعیین نکرده و لفظاً نیز توافقى بر آن نشده، معامله مزبور صحیح نیست. و چک درهرحال حواله است و معامله در صورتى صحیح است که یا به‌طور نقد باشد و یا نسیه با تعیین زمان، و چک تا تاریخ آن معیّن نباشد براى معامله کفایت نمی‌کند. و اگر آگاهانه اقدام به ضرر خودکرده است قابل جبران نیست.

اگر بخواهند ميوه‏اى را كه بر درخت است پيش از آن‏كه گلش بريزد بفروشند احتياط واجب آن است كه چيزى از حاصل زمين مانند سبزی‌های موجود را با آن بفروشند.

جنسى را كه با ديدن معامله مى‏كنند، مانند خانه و اتومبيل و بسيارى از انواع فرش‌ها، معامله آن بدون مشاهده صحيح نيست.