جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

میان اذان و اقامه بايد زياد فاصله ندهد و اگر فاصله به‌قدری باشد كه‏ اقامه مربوط به آن اذان حساب نشود دوباره بگويد.

این کار اعتباری ندارد.

مستحب است پنج نماز را در پنج وقت به‌جا آورد، يعنى هركدام را در وقت فضیلت خود انجام دهد و تنها فاصله دادن به مقدار نافله يا تعقيبات كافى نيست، بلكه معيار همان وقت فضيلت است، ولى جمع میان آن‌ها جایز است حتّى در روایات اهل تسنّن نیز دلیل بر جواز داریم بنابراین جمع رخصت است ولى جدا کردن فضیلت است.

اگر بعد از نماز شک نماید، نماز او صحيح است، به‌شرط آن‏كه هنگام شروع نماز غافل از وقت نباشد، اما اگر در بين‏ نماز شك كند، نماز او باطل است و بايد پس از دخول وقت اعاده كند.

هرگاه پيش از گفتن اقامه شك كند كه اذان را گفته يا نه اذان را بگويد، ولى اگر مشغول اقامه شود و شك كند، اعتنا به شك نكند.

اشتباهى پیش‌آمده كه آثار آن در عبارت بعضى از بزرگان از فقها ديده می‌شود و آن اين است كه فرموده‌اند اگر دونماز را باهم بخوانند فقط يك اذان بايد گفته شود ولى اگر بين دونماز فاصله باشد مى‏توان دو اذان گفت و بعد بحث می‌شود كه آیا با يك يا دونماز نافله، فاصله حاصل می‌شود يا نه؟ ولى اين اشتباه است و درواقع جدا بودن و فاصله داشتن دونماز به اين معنا است كه هرکدام از نمازها در وقت فضيلت خودش خوانده شود، مشابه آنچه اهل سنت به آن عمل می‌کنند والا بافاصله 10 يا 20 دقيقه و امثال آن بين دونماز، اين دونماز از هم جدا نيست و يك اذان بيشتر براى اين دونماز نبايد گفته شود.

درباره‌ی تعیین اوقات فضیلت نماز باید طبق دستوری که در رساله توضیح المسائل در باب فضیلت اوقات نماز نوشته‌شده عمل شود، ولی به‌قصد رجاء (یعنی به امید رسیدن به ثواب) مانعی ندارد.

درصورتی‌که با گفته آن‌ها اعتماد پیدا کنید یا ظن قوی حاصل شود، مانعی ندارد.

رضايت همسايگان در پخش اذان مساجد لازم نيست؛ ولى صداى بلندگو به‌صورت معتدل باشد.

بهتر آن است که شکر کند و بعدازآن طلب حاجت نمایید.

اگر در نماز ظاهراً نقصانى نبوده اعاده نکند ولی چنانچه دفعه اول فرادا باشد و دفعه دوم به جماعت، اشکالی ندارد.

در مورد روزه مناطقي که روز يا شب آن‌ها خارج از متعارف است (مثلاً بيش از 18 ساعت) بايد روز خود را مطابق مناطق معتدله در آن زمان بجا بياورد مثلاً همان زمان را در تهران يا قاهره در نظر بگيرد که طول شب و روز چقدر است زيرا آن مناطق طلوع و غروب و نصف‌النهار دارند سپس با افق خود آن را تطبيق کند و به تعبير ديگر اگر در آن فصل از سال در منطقه معتدله موردنظر، طول روز 14 ساعت است، آن‌ها هم 14 ساعت روزه می‌گیرند به اين معنا که از طلوع فجر آنجا شروع می‌کند و 14 ساعت روزه می‌گیرد و در زمستان که روزهاي منطقه معتدله موردنظر مثلاً 12 ساعت است، بايد از طلوع فجر آنجا شروع کند و 12 ساعت روزه بگيرد (مطابق مثال بالا). البته اگر شخصي توانايي روزه گرفتن تمام‌روز (مثلاً 18 يا 20 ساعت) را در مناطق غير معتدل دارد بايد مطابق افق همان منطقه غیر معتدل روزه بگيرد؛ و اما در مورد نماز درجاهایی که روز زياد کوتاه نيست، مطابق طلوع و غروب و ظهر آن محل بجا آورد و اگر طول روز زياد کوتاه باشد، مطابق آنچه در روزه نوشتيم عمل می‌کند.