حقالناس بودن خیانتدرامانت
آیا خیانتدرامانت حقالناس یا حقّ الله؟
درصورتیکه خیانتدرامانت سبب اتلاف عین، یا منفعت شده حقالناس است و باید خسارت را به صاحب آن بدهد.
درصورتیکه خیانتدرامانت سبب اتلاف عین، یا منفعت شده حقالناس است و باید خسارت را به صاحب آن بدهد.
هرگاه كسى امانتى را قبول كند اگر جاى مناسبى براى حفظ آن ندارد بايد تهيّه نمايد و طورى آن را نگهدارى كند كه مردم بگويند در حفظ امانت كوتاهى نكرده است در غير اين صورت اگر تلف شود ضامن است.
امانتدار و كسى كه مال را امانت میگذارد هر دو بايد «بالغ» و «عاقل» باشند، بنابراين اگر بچه نابالغ يا ديوانه مالى را نزد كسى امانت بگذارد صحيح نيست، همچنين نمیتوان مالى را نزد بچه نابالغ يا ديوانه امانتگذار، ولى اگر مميّز باشد و ولی او اجازه دهد میتواند امانت را قبول كند.
مانعی ندارد و این نوعی وام است.
بعد از توبه یَد او امانى است; مشروط بر اینکه در بازگرداندن امانت در تمام مدّت کوتاهى نکرده باشد.
چنانچه امانتدار احتمال دهد كه در آنجا از بين میرود بايد آن را بهجای ديگرى كه محفوظتر است ببرد و چنانچه مال در جاى اوّل بماند و تلف شود ضامن است.
الف: در فرض سؤال چوپانى كه در ابتدا گوسفندان به او سپردهشده ضامن است.ب: ملاك قيمت يوم الاداء است.ج: خسارت ناشى ازاینگونه عدم النفعها قابل وصول نيست.
اگر فرد بدسابقه یا متّهمی نباشد باید بپذیریم و چون سرمایه در دست عامل امانت است، سرمایهگذار تنها میتواند او را قسم دهد. «لیس علی الأمین إلاّ الیمین»
امانتدار باید طورى از امانت نگهدارى کند که مردم نگویند در امانت خیانت و یا در نگهدارى آن کوتاهى کرده است.
كسى كه امانت را قبول نكرده ضامن نيست، ولى بهتر آن است كه اگر میتواند آن را نگهدارى كند.
تحويل دادن آن نسخه منحصربهفرد، به يكى از آن سه نفر شرعاً جايز نبوده و بايد به نحوى آن را جبران كند، زيرا امانتى بوده متعلّق به هر سه نفر.
اگر تصرف در خانه و زندگی او باشد جایز نیست مگر در صورت ضرورت.