فرارى دادن بدهکار از دست طلبکار
اگر شخصی موجب فراری شدن بدهکار شود حکم چیست؟
هرگاه کسى بهزور بدهکارى را از دست طلبکار رها کند، چنانچه طلبکار توانایى دسترسى به او را نداشته باشد واجب است او را به دست طلبکار برساند یا دین او را ادا نماید.
هرگاه کسى بهزور بدهکارى را از دست طلبکار رها کند، چنانچه طلبکار توانایى دسترسى به او را نداشته باشد واجب است او را به دست طلبکار برساند یا دین او را ادا نماید.
اگر شخص یا اشخاصى قاتلى را از دست صاحبان خون بگیرند و فرارى دهند حاکم شرع میتواند آن شخص یا اشخاص را زندانى کند تا قاتل را بهوسیله کسان خود تحویل دهند و اگر تحویل قاتل ممکن نشود باید دیه شخص مقتول را بپردازند.
در روایات اسلامى و کلمات فقها، حدّى براى این حبس تعیین نشده و ظاهر اطلاق نصوص و فتاوا دلیل بر این است که این حبس نامحدود است; ولى سه صورت را میتوان از آن استثنا کرد.الف) نخست اینکه ثابت شود که کفیل واقعاً از احضار مکفول عاجز و ناتوان شده است.ب) دیگر اینکه حاضر شود حقّ مورد نزاع را شخصاً بپردازد.ج) سوّم اینکه عناوین ثانویهای ایجاب کند که او در زندان نماند.شاید تنظیمکنندگان مادّه فوق، نظر به عناوین ثانویه داشتهاند، ولى به نظر ما راه اوّل و دوّم مقدّم است.
باید مهلتى به او داد تا فرد مورد کفالت را حاضر کند. اگر حاضر نکرد، جایز است او را زندانى کنند.
اگر جانى محکومبه قصاص بوده میتوان کفیل را زندانى نمود تا بهوسیله اى او را تحویل دهند.
در صورت عدم قدرت بر احضار متّهم مورد کفالت، احتیاط واجب آن است که حقّ مورد نزاع را بپردازد.
چند چيز كفالت را به هم مىزند: 1. طلب طلبكار داده شود.2. طلبكار از طلب خود بگذرد.3. بدهكار بميرد.4. بدهكار يا شخصى را كه متّهم است به دست طلبكار يا مدّعى بدهند.5. طلبكار حقّ خود را از كفيل ساقط كند.6. كفيل بميرد. 7- صاحب حق طلب خود را بهوسیله حواله يا طور ديگر به شخص ديگرى واگذار كند.
اگر مالى را از فروشنده بگيرد تا آن را درست ببيند و اگر پسنديد بخرد، اگر آن مال تلف شود در صورت کوتاهی عوض آن را به صاحبش بدهد و اما اگر کوتاهی نکرده، ضامن نمیباشد.
رهن منافع صحیح نیست باید رهن عین باشد.
احتیاط آن است که باهم مصالحه کنند.
چنانچه اظهار داشته این پول بهعنوان کمک است و پول را مصرف کردهاید هیچ حقی بر شما ندارد و اگر این جمله را نگفته تنها میتواند اصل پول را بگیرد.
باید اوّل به حاکم شرع مراجعه کنند و حاکم شرع به بدهکار اخطار نماید، اگر ترتیب اثر نداد میتواند صورت اموال را بگیرد و با اجازه حاکم شرع در برابر مطالباتى که دارد تقاص کند.