ارائه خدمات کارتهای بانکی تحت عنوان عقد جعاله
آيا قالب عقد جعاله را براى ارائه خدمات کارتهای بانکی خصوصاً كارتهاى اعتبارى موجّه مىدانيد؟
درصورتیکه واقعاً خدمات قابلملاحظهای كه در عرف داراى ارزش است ارائه شود و سود اضافى در برابر آن خدمات گرفته شود مانعى ندارد و مىتواند تحت عنوان عقد جعاله مندرج گردد؛ ولى اگر خدمات صورى است، يا در بعضى موارد خدمتى وجود ندارد و تنها سود پول گرفته مىشود، ربا و حرام است.
قرض ربوی قیم پدری که محجور است به فرزندانش
آيا قيم پدرى كه محجور است، میتواند از طرف پدر به فرزندان آن پدر، قرض ربوى بدهد؟
درصورتیکه به مصلحت پدر باشد مانعی ندارد.
عاریه دادن مال نجس شده
آیا اگر مالی نجسی را عاریه میدهد باید عاریه دهنده را از نجاست آن مطلع نماید؟
اگر بخواهد آن مال را در اموری استفاده کند که پاک بودن در آن شرط است باید اطلاع دهد مثلاً اگر ظرف نجسى را براى استعمال خوردن و آشاميدن عاريه دهد، احتياط واجب آن است كه نجس بودن آن را به كسى كه عاريه مىدهد بگويد، همچنين اگر لباسى را براى نماز عاريه دهد.
پرداخت مبلغی زائد بر بدهی بدون پیششرط
آیا بدهکار میتواند مبلغی زائد بر آنچه قرض کرده است به طلبکار پرداخت نماید؟
مانعى ندارد خود بدهكار بدون اينكه شرطى در كار باشد مقدارى اضافه كند بلكه اين كار مستحب است.
نحوهی عاریه دادن
آیا برای عاریه باید صیغهی خاصی خوانده شود؟
عاريه را به دو صورت مىتوان انجام داد نخست اينكه براى آن صيغه فارسى يا عربى بخواند، مثلاً بگويد: «من اين مال را به تو عاريه مىدهم» و او هم قبول كند؛ ديگر اينكه بدون خواندن صيغه، مال موردنظر را بهقصد عاريه در اختيار ديگرى بگذارد، او هم به آن قصد بگيرد.
ضمان طبیب ناشی از اطلاعات نادرست بیمار
آیا جواب منفى خانم بیمار در مورد پرسش پزشک از حاملگى وى، چه خود بداند باردار است و به هر علّتى نگوید و چه نداند که باردار است، از پزشک معالج در قبال عوارض احتمالى رفع مسئولیت میکند؟
اگر راه تشخیص باردارى منحصر به سؤال از بیمار است، در فرض مسئله مسئولیتی ندارد.
معین بودن عامل در جعاله
آیا در جعاله، شخصی که کار را انجام میدهد لازم است معین باشد؟
جعاله ممکن است با شخص غير معيّن صورت گيرد که به آن جعاله عام گویند مثلاً، بگويد: اگر طبيبى بيمارى فرزندم را علاج کند، فلان مقدار خواهم داد. يا با شخص معيّن که به آن جعاله خاص گویند مثلاینکه به غوّاصى بگويد: اگر فلان جنس غرقشده مرا از دريا بيرون آورى، هزار تومان به تو میدهم؛ که در هر دو صورت جعاله صحيح است.
مالکیت وامگیرنده نسبت به وام قرضالحسنه
آیا در وامهای قرضالحسنه وامگیرنده مالک میگردد؟
در وامهای قرضالحسنه مالک میشود
تعلق درآمد حاصل بعد از حکم حجر مدیون به طلبکاران
آیا درآمد حاصل از کار مدیون بعد از صدور حکم حجر، متعلّق به طلبکاران است؟
آرى بعد از حکم حجر متعلّق به طلبکاران است
زمان برگرداندن مال عاریه دادهشده
آیا عاریه دهنده یا عاریه گیرنده میتواند هرزمانی که اراده کردند مال را پس بگیرد یا بازگرداند؟
كسى كه چيزى را عاريه داده هر وقت بخواهد مىتواند آن را پس بگيرد، عاريه گيرنده نيز مىتواند آن را پس دهد.