جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

در اینجا دیه باید بالمناصفه تقسیم شود.

در فرض سؤال اگر مقدار دیه زیاد نباشد باید بنابر احتیاط واجب فوراً پرداخت شود، اما اگر زیاد باشد (حدود یک‌سوم دیه‌یا بیشتر) دو سال مهلت داده می‌شود مگر اینکه طرفین بر بیشتر از این مقدار توافق نمایند.

در هرسال باید ثلث دیه را به قیمت روز محاسبه و ادا کند، مگر اینکه در ابتدا مصالحه‌ای روى قیمت صورت گرفته باشد.

الف: هرگاه مسلّم باشد که جانیان‌یکی از چند نفر معلوم و مشخص هستند و هیچ‌یک از آن‌ها اقرار نکند، دیه بالسویّه بین آن‌ها تقسیم می‌شود.ب: در فرض مسئله دیه هر یک از مجروحین بین چهار نفر دیگر به‌طور مساوى تقسیم می‌شود مشروط بر اینکه مسلّم باشد خودش جراحتى بر خود وارد نکرده است.

آرى او ملزم به پرداخت دیه است و چنانچه ولىّ دم نداشته باشد، دیه او به امام می‌رسد و درصورتی‌که ولیّ دم دارد ولی دسترسى به او نیست، براى او نگه می‌دارند و در صورت یأس، از طرف او به فقرا می‌دهند.

هرگاه پرداختن دیه مزبور به‌صورت شرط استخدام کارگر درآمده باشد، اشکال ندارد، این شرط ممکن است به هنگام قرارداد با کارگر ذکرشده باشد و یا اینکه به‌صورت قانون کلی در عرف کارگرى آنجا باشد که جزء شرایط عامه استخدام محسوب گردد.

دیه در قتل عمد تنها با توافق طرفین قابل وصول است و نمی‌توان قاتل را اجبار کرد.

به خاطرجمع بين حقِ اولياى دو قتل، بايد اولياى مقتولِ قتل عمد، صبر كنند.

باید طبق قیمت روز بپردازد ولى چنانچه مسئولان دادگسترى سبب ضرر و زیان او شده‌اند، آن‌ها ضامن تفاوت می‌باشند.

دیه مانند سایر دیون است واجب است که از اصل مال او بپردازند و اگر مالی ندارد بیت‌المال باید پرداخت نماید.

از مال قاتل می‌دهند و اگر مالی ندارد از بیت‌المال می‌پردازند.

احتیاط واجب آن است که پزشک بپردازد ولی می‌تواند از ابتدا شرط نماید که پیوند گیرنده آن را بپردازد.