اگر یقین دارد تا قبل از گذشتن وقت، عذر او برطرف می شود و امکان غسل است بنابر احتیاط واجب صبر نماید و بعد از غسل نماز را بخواند و الا چنانچه بتواند تیمّم مى‌کند و نماز خود را با همان حال انجام مى‌دهد، اما اگر نتواند تیمّم کند و وقت تنگ است نماز را بنابر احتیاط واجب با همان حال مى‌خواند و بعد قضا مى‌کند.
اگر قبله را نمىداند بايد جستجو كند و اگر طريقى براى جستجو نيست اگر می‌تواند تأخير بيندازد، امّا در صورت ضرورت به هر طرف بنشيند اشكالى ندارد، در هواپيماها و قطارها نيز بايد همين معنى را مراعات كرد.
شخصى كه از سال‌ها قبل مستطيع بوده و فعلاً مسافرت با هواپيما، به خاطر كسالتى كه دارد، براى او امكان‌پذير نيست و عزيمت به اين سفر روحانى با غير هواپيما نيز ممكن نباشد، بايد نايب بگيرد، مگر این‌که اميد بهبودى داشته باشد، كه بايد صبر كند و اگر در اين فاصله فوت كند، بايد از اصل مال وى حج او را بجا آورند، ولى اگر از سال‌های قبل استطاعت نداشته، مستطيع نشده است.
باید به یکی از مواقیت برگردد و محرم شود و اگر نمی‌تواند به خارج حرم رفته و محرم شود.
كسانى كه نذر كرده‌اند از كشور خود احرام ببندند و ناچارند با هواپيما به مکه مُشرّف شوند، نذر آنها باطل است؛ و باید در میقات از نو نیت احرام کنند.
چنين نمازى صحيح است و اعاده ندارد.
در صورتی که ترس او در حدی است که واقعا یک ضرورت محسوب می شود مستطیع نیست و باید نائب بفرستد.
در فرض سؤال مکّه فرودگاه ندارد و به فرض این که داشته باشد، باید از یکی از میقات های پنجگانه یا محاذی آن ها محرم شود.
هرگاه غذا خوردن آنها واقعاً ضرورت دارد روزه را ترک می‌کنند و در وقت دیگری قضای آن را به‌جا می‌آورند.
شرعاً اشکالی ندارد ولی موقع چرخش جانماز سکوت کند و ذکر نگوید.
ملاک رؤیت طلوع و غروب آفتاب از افق روی زمین است و نوری که روی بدنه هواپیما و مانند آن تابیده میشود برای کسانی که روی زمین هستند اعتباری ندارد.
1-در فرض سئوال دیه تعلق نمی گیرد زیرا می دانسته اید تاخیر در هواپیمایی ایران موضوع متداولی است. 2-اگر تاخیر متعارف باشد و مردم اطلاع داشته باشند حق الناس نیست ولی اگر هنوز قانونی در این مورد ابلاغ نشده سزاوار است هر چه زودتر مقررات لازم برای این موضوع وضع و ابلاغ شود.
