مدت زمان پاسخگویی به هر سوال بین 24 تا 72 ساعت است.

لطفا قبل از 72 ساعت از پیگیری سوال و یا ارسال سوال مجدد خودداری فرمائید.

از طریق بخش پیگیری سوال، سوال خود را پیگیری نمایید.

captcha
انصراف

زمان پاسخگویی به سوالات بین 24 تا 72 ساعت می باشد.

انصراف
چینش :حروف الفباشماره مسئله
مسئله شماره 1499Qazanc və işdən gələn mənfəət

Yaşayış evi almaq üçün yığılan pul

Məsələ 1499: Mülki evə ehtiyacı olan şəxsin ev alması üçün xərclədiyi pulun xümsü yoxdur. Lakin, illik gəliri ev alması üçün kafi olmadıqda və bu imkana çatmaqdan ötrü bir neçə il pul yığsa, bir il keçəndən sonra bu pulların xümsü verilməlidir. Amma, misal üçün, ilin əvvəlində ev üçün torpaq, sonrakı ildə evin avadanlıqlarını və üçüncü ildə evin tikinti xərclərini ödədiyi halda heç birinin xümsü yoxdur.

مسئله شماره 1499Qazanc və işdən gələn mənfəət

Yaşayış evinə xərclənən mal-pul

Məsələ 1499: Mülki evə ehtiyacı olan şəxsin ev alması üçün xərclədiyi pulun xümsü yoxdur. Lakin, illik gəliri ev alması üçün kafi olmadıqda və bu imkana çatmaqdan ötrü bir neçə il pul yığsa, bir il keçəndən sonra bu pulların xümsü verilməlidir. Amma, misal üçün, ilin əvvəlində ev üçün torpaq, sonrakı ildə evin avadanlıqlarını və üçüncü ildə evin tikinti xərclərini ödədiyi halda heç birinin xümsü yoxdur.

مسئله شماره 1497Qazanc və işdən gələn mənfəət

Yaşayış xərclərinə xüms düşmür

Məsələ 1497: Məişət xərclərinin xümsü yoxdur. Yəni, insanın il boyu yemək, geyim, mənzil, ev avadanlıqları, izdivac, qızın cehizliyi, vacib və müstəhəb ziyarətlər, hədiyyə, ziyafət və bu kimi şeylər üçün ifrat etmədən xərclədiyi qazancın xümsü yoxdur. Lakin, ilin sonuna qalan artıq qazancın xümsü var. İlin xərcinə çevrilən şeylərin, məsələn, ev, xalça, ayrı avadanlıqların xümsü yoxdur. Əgər sonradan onu satsalar onun qiymətinə xüms düşməz. Xüsusi ilə əgər onu onun kimi bir şeylə əvəz etmək istəsələr.

مسئله شماره 1163Yaşayış yerinə çatmaq

Yaşayış yerindən dönmək

Məsələ 1163: İnsan vətəni sayılan yerdən getsə və orada yaşamaq məqsədi olmasa, arabir yaxınları və dostları görmək üçün həmin yerə gəldikdə namazı yarıdır. Həmin yerdə evinin və yaxınlarının olub-olmamasının fərqi yoxdur. Bir şərtlə ki, həmin yerdə on gün qalmaq məqsədi olmasın. Eləcə də, insan vətənindən başqa bir yeri yaşamaq üçün seçdikdə və orada altı aydan artıq, ya əskik qaldıqda, həmin yerdə evinin olub-olmamasından asılı olmayaraq köçdükdən sonra həmin yerdə namazı yarıdır.

مسئله شماره 2443Qadının mayalandırılması

Yad kişinin spermasını qadının uşaqlığına köçürmək

Məsələ 2443: Naməhrəm kişinin spermasını qadının bətninə köçürmək olmaz. Bu işdə qadın və ya onun ərinin icazəsi şərt deyil. Belə bir iş görülsə və uşaq doğulsa, iş şübhəli vəziyyətdə həyata keçmişsə (kişi güman etmişsə ki, öz zövcəsidir və qadın güman etmişsə ki, öz ərinin spermasıdır və sonradan mə’lum olmuşsa ki, belə deyil) uşaq həmin kişi və qadınınkı sayılır və bütün övladlıq haqlarından faydalanır. Amma bu iş bilərəkdən görülsə, doğulan uşaq onların övladı sayılmır, irs və bu kimi haqlardan faydalanmır. Amma doğulan uşaq sperma sahibi, qadın və onun yaxınları ilə məhrəmlik haqlarına malik olur.Qeyd etmək lazımdır ki,başqa bir qadının toxumluğunu həmsərə köçürmənin zərurət halında heç bir manesi yoxdur.Zərurət halında Əvəzedici anadan istifadə edərək qadın və kişinin nütfəsini qarşıq vəziyyətdə rəhmdən kənarda yerləşdirməyin də manesi yoxdur.Bu işdə adətən şəri olmayan toxunma və tamas olduğu üçün yalnız zərurət halında mümkündür.

مسئله شماره 2443Qadının mayalandırılması

Yad kişinin spermasını qadının uşaqlığına köçürmək

Məsələ 2443: Naməhrəm kişinin spermasını qadının bətninə köçürmək olmaz. Bu işdə qadın və ya onun ərinin icazəsi şərt deyil. Belə bir iş görülsə və uşaq doğulsa, iş şübhəli vəziyyətdə həyata keçmişsə (kişi güman etmişsə ki, öz zövcəsidir və qadın güman etmişsə ki, öz ərinin spermasıdır və sonradan mə’lum olmuşsa ki, belə deyil) uşaq həmin kişi və qadınınkı sayılır və bütün övladlıq haqlarından faydalanır. Amma bu iş bilərəkdən görülsə, doğulan uşaq onların övladı sayılmır, irs və bu kimi haqlardan faydalanmır. Amma doğulan uşaq sperma sahibi, qadın və onun yaxınları ilə məhrəmlik haqlarına malik olur.Qeyd etmək lazımdır ki,başqa bir qadının toxumluğunu həmsərə köçürmənin zərurət halında heç bir manesi yoxdur.Zərurət halında Əvəzedici anadan istifadə edərək qadın və kişinin nütfəsini qarşıq vəziyyətdə rəhmdən kənarda yerləşdirməyin də manesi yoxdur.Bu işdə adətən şəri olmayan toxunma və tamas olduğu üçün yalnız zərurət halında mümkündür.

مسئله شماره 431

Yaisə olub-olmamasında şəkk edən qadından gələn qanın hökmü

Məsələ 431: Doqquz yaşının tamam olub-olmadığını bilməyən qız özündə qan görərsə və həmin qanda heyiz nişanələri olmazsa, bu qan heyiz qanı sayılmır. Əgər həmin qanda heyiz nişanələri olarsa və qız heyiz olduğuna əmin olarsa, demək, doqquz yaşı tamam olmuşdur və büluğ həddinə çatmışdır. Amma yaisə olub-olmadığına şübhə edən qadın özündə qan görüb bu qanın heyiz qanı olub-olmadığını bilməzsə, bunu heyiz qanı qəbul etməli və hələ ki, yaisə olmadığını bilməlidir.

مسئله شماره 431 Aylıq adət (aybaşı)

Yaisə olub-olmamasında şəkk edən qadından gələn qanın hökmü

Məsələ 431: Doqquz yaşının tamam olub-olmadığını bilməyən qız özündə qan görərsə və həmin qanda heyiz nişanələri olmazsa, bu qan heyiz qanı sayılmır. Əgər həmin qanda heyiz nişanələri olarsa və qız heyiz olduğuna əmin olarsa, demək, doqquz yaşı tamam olmuşdur və büluğ həddinə çatmışdır. Amma yaisə olub-olmadığına şübhə edən qadın özündə qan görüb bu qanın heyiz qanı olub-olmadığını bilməzsə, bunu heyiz qanı qəbul etməli və hələ ki, yaisə olmadığını bilməlidir.

مسئله شماره 1423Qəza orucunun hökmləri

Yalnız orucun qəzası vacib olan hallar

Məsələ 1423: Bir neçə halda orucun yalnız qəzası lazım olur, kaffarə isə vacib deyil:1. Ramazan ayının gecələrinin birində cənabətli olub yatsa və sonra oyansa və sonra yenə də ikinci və yaxud üçüncü dəfə üçün yatıb oyanmadığı halda, vacib ehtiyata görə orucun qəzasını tutmalıdır. Lakin, birinci yuxudan oyanmasa, qəzası yoxdur və orucu da düzgündür.2. Əgər orucu batil edən əməllərdən yerinə yetirməsə lakin, oruc niyyəti etməsə və ya orucunu yeməsini qəsd etsə və yaxud riyakarlıqla orucunu batil etsə. 3. Vacib ehtiyata əsasən, əgər ramazan ayında cənabət quslunu unudub, o hal ilə bir və ya bir neçə gün oruc tutsa;4. Ramazan ayında sübhün açılıb-açılmamasında araşdırma aparmadan orucu batil edən bir iş görsə və sonradan sübh olduğu mə’lum olsa; Habelə əgər araşdırma aparandan sonra sübh olmasını güman və yaxud şəkk etsə. Lakin, araşdırma apardıqdan sonra sübh olmamasına yəqin edib, bir şey yesə və sonra sübh olduğu mə’lum olsa, qəza vacib deyil. 5. Əgər güvənilməyən bir şəxs “sübh olmayıb, hələ vaxta var”, desə və insan onun dediyinə əsasən, orucu batil edən bir iş görsə və sonra sübh olduğu məlum olsa, burda da qəza lazımdır. Lakin, bu mətləbi, güvənilən bir şəxs desə və ya insan araşdırma apardıqdan sonra sübh olmamasına yəqin edib, bir şey yesə və sonra sübh olması mə’lum olsa, qəza vacib deyil.6. Bir şəxs “sübh olmuşdur” desə və insan onun sözünə yəqin etməsə, yaxud zarafat etdiyini güman edərək orucu batil edən işlərdən görsə və sonra sübhün açıldığı mə’lum olsa;7. Əgər bir adil şəxs qürub olmasını xəbər versə və onun dediyinə əsasən iftar etsə və sonradan qürubun olmaması mə’lum olsa;8. Əgər təmiz havada qaranlıq səbəbi ilə qürub olmasını yəqin edib iftar etsə, sonradan qürub olmaması mə’lum olsa; 9. Sərinləmək qəsdi ilə və ya heç bir səbəb olmadan suyu ağzında qar-qara etdikdə ixtiyarsız olaraq onu udsa, qəza etməlidir. Amma əgər oruc olduğunu unudub suyu udsa və yaxud dəstəmaz üçün suyu qar-qara edəndə ixtiyarsız olaraq udsa, ona qəza vacib deyil.10. Bir şəxs öz arvadı ilə mazaqlaşsa və istimna məqsədi olmadan ondan sperma çölə gəlsə. Lakin, əgər bu işlə spermanın gəlməməsinə əmin olub, təsadüfi halda sperma xaric olsa, orucu düzgündür və qəzası da yoxdur.

مسئله شماره 630Təyəmmüm halları

Yalnız paklama üçün su var

Məsələ 630: Əgər ixtiyarında azca su olan şəxs dəstəmaz alıb qüsl verdikdə bədənini və libasını təmizləməyə su qalmayacaqsa, bədənini və libasını təmizləməli, namaz üçün təyəmmüm etməlidir. Amma təyəmmüm üçün bir şey tapmadıqda suyu dəstəmaz və qüslə sərf etməli, murdar bədən və ya libasla namaz qılmalıdır.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی