جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

Mənini tanımaq üçün əlamətlər var. Onları öyrənmək üçün "Tozihul-məsail"- imizin 361-ci məsələsinə müraciət edin. Yeri gəlmişkən, insandan rütubət çıxarsa və bunun məni və ya başqa rütubət olduğunu bilməsə (yəni məzi, vəzi və vədinin hər üçü pakdır, qüslü yoxdur və dəstəmazı da batil etmir,) bu halda əgər sıçrayış və şəhvətlə olsa (yəni ləzzət almaq və xoşallanmaq) o rütubət məni hökmündədir. Amma bövldən sonra gələn yapışqan rütubət məni deyil. Hər yerdə şəkkiniz olsa qüsl almaq vacib deyil. Hər vaxt məni gəlməsinə yəqin əldə etdinizsə, isti su olmadığına görə və ya digər səbəblərdən qüsl ala bilməsəniz, qüsl yerinə təyəmmüm alın. Bədəninizi paklayın. Pak paltarlarla namazınızı qılın. Bunun müddəti çox olsa belə, sizin üçün işkalı yoxdur.

Qaynana hər bir halda məhrəmdir. Gəlin də hər bir şəkildə qayınatasına məhrəmdir.

Qeyd olunan şəkildə oradan istifadə etməklə (o torpaqlara sahib olmaqda) üstünlük haqqınız var. Əvəz almaqla və yaxud əvəzsiz olaraq öz haqqınızı başqasının öhdəsinə qoya bilərsiniz. Oranı abadlaşdırmışsınızsa, sahibsiniz.

Sözü gedən torpaq sahəsi sahibsiz idisə, bunun eybi yoxdur. Habelə sahibi olan abadlaşdırılmış torpaq idisə və bələdiyyə idarəsi onu şəriət qanunlarına əsasən öz mülkiyyətinə keçirmişdirsə, yenə də eybi yoxdur. Əks halda ölülərin orada dəfn olunması caiz deyil.

Arvada verilən hədiyyə “lazım” hədiyyə deyil, lakin onu geri almaq məkruhdur.

Sülh (razılaşma) və ya vəsiyyətin kifayət qədər dəlil-sübutu varsa, heç kəsin ona etiraz etməyə haqqı yoxdur. Lakin vəsiyyət əmlakın üçdə birindən artıq hissəsinə aid olarsa, varislərin icazəsi olmadan artıq hissə barəsində nüfuzlu (qüvvədə) sayılmır.

Əgər əsəbiləşərkən öz ağıl və şüurunu itirmişdisə, müddəti bağışlamağı səhih deyil. Lakin bu işi şüur, ağıl üzündən etmişdirsə, əsəbiləşdiyinə baxmayaraq, bağışlamağı səhih olmuşdur.

Evlənmək təklifinin heç bir şəkildə maneəsi yoxdur. Lakin vəlisinin icazəsi olmadan bakirə qızla nikah bağlamağın işkalı var. Amma dul qadında (ərə gedib boşanan, əri ölən) əqd siğəsini oxunmasında iki tərəfin razılığı kifayətdir.

Varislərin buna mane olmalarının bu məsələyə heç bir təsiri yoxdur. Bu üzvlər xəstələrin canının xilas olması üçün lazımdırsa, onları götürmək caizdir. Habelə göz kimi böyük əhəmiyyətə malik üzvlərdə də belədir.

Bəzi məclislərdə nümayiş, əyləncə və istirahət adı ilə icra olunan oyunlar müşahidə olunur ki, bir şəxsin surətli əl hərəkətini, zirəkliyini nümayiş etdirir və bundan başqa məqsəd daşımır, (belə oyunların) eybi yoxdur. Lakin camaatı aldatmaq üçün olsa, bir növ sehrdir ki, bu yolla qazanc əldə etmək haram və belə məclislərdə iştirak etmək də haramdır.

Əgər sözü gedən əmlak qanuni yolla əldə olunmuşdursa, onu sahibindən və ya sahibinin varislərindən almaq olmaz, habelə əgər şübhəli olarsa (da almaq olmaz). Amma əgər şəri dəlillərlə onun qeyri-qanuni olması sübuta yetərsə, bu halda onun əsil sahibi məlumdursa, əsil sahibinə vermək lazımdır, əgər məchulul-malikdirsə (maliki naməlumdursa), şəri hakimin vasitəsilə fəqirlərə çatmalıdır.

Şəriət hökmü bu kimi hallarda mövzunun xalq arasında təsdiqlənməsinə tabedir. Ona xərçəng deyilirsə, haramdır, amma əgər krevet (rubiyan, meyqu) adı ilə məşhurdursa halaldır. Bu mövzunu aydınlaşdırmaq üçün balıqçılara müraciət edin.