مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

مسأله 1501ـ کسانى که قبر يا کفن از قبل براى خود تهيّه مى کنند چنانچه سال بر آن بگذرد خمس دارد.

مسأله 1514ـ قرضهايى که بر ذمّه انسان آمده خواه براى هزينه زندگى باشد يا خسارت و غرامت و يا غير اينها، مى تواند از درآمد سال آنها را ادا کند، ولى قرضهايى را که به اقساط مى پردازد فقط قسطهايى را که در آن سال بايد بپردازد جزء مخارج آن سال محسوب مى شود.

مسأله 1522ـ لباسهاى متعدّد و همچنين انگشتر و زيور آلات و وسايل مختلف زندگى، اگر همه آنها مورد نياز و در حدّ شأن او باشد و از درآمد همان سال تهيّه شده باشد خمس ندارد، ولى اگر زايد بر نياز و شأن باشد، مقدار زيادى، خمس دارد.

مسأله 1556ـ کسانى که کارشان غوّاصى يا بيرون آوردن معادن است هرگاه خمس آنها را بدهند و در آخر سال چيزى از مخارج سالشان زياد بيايد لازم نيست دوباره خمس بدهند.

مسأله 1475ـ هرگاه انسان از طريق زراعت يا صنعت يا تجارت يا از طريق کارگرى و کارمندى در مؤسّسات مختلف درآمدى به دست آورد، چنانچه از مخارج سال او و همسر و فرزندان و ساير کسانى که نفقه آنها را مى دهد زياد آيد، بايد خمس (پنج يک) آن را به شرحى که بعداً گفته مى شود بپردازد.

مسأله 1477ـ اگر کسى چيزى را به او ببخشد و از مخارج سالش زياد آيد احتياط واجب آن است که خمس آن را بپردازد، همچنين اگر از کسى ارثى به او رسد که خويشاوندى دورى با او دارد و اطّلاعى از چنين خويشاوندى و انتظارى درباره چنين ارثى نداشته، در اينجا نيز احتياط واجب آن است که خمس آن را بپردازد.

مسأله 1502ـ هر مالى را که يک بار خمس آن را بدهند ديگر خمس به آن تعلق نمى گيرد، مگر اين که نمو کند يا قيمت آن اضافه شود.

مسأله 1503ـ همان گونه که اشاره شد هزينه سفر حج يا زيارتهاى مستحبّى اگر از درآمد همان سال باشد خمس ندارد و اگر ناچار باشد از چند سال قبل اسم نويسى کند و هزينه را بدهد، جزء مخارج همان سالش محسوب مى شود و خمس ندارد، نه در آن سال و نه در سالهاى بعد.

مسأله 1524ـ حقوق بازنشستگى و يا مبلغى که به عنوان بازخريد کار داده مى شود جزء درآمد همان سال محسوب مى گردد و اگر چيزى تا آخر سال از آن باقى نماند خمس ندارد، امّا اگر اضافه بماند خمس دارد.

مسأله 1507ـ کتابهايى را که طلاّب علوم دينى يا غير آنها از درآمد کسب و کار مى خرند چنانچه مورد نيازشان باشد خمس ندارد، ولى اگر فعلاً نيازى به آن ندارند و مقصودشان استفاده در آينده است خمس به آن تعلّق مى گيرد (اگر در تمام طول سال نيز از آن استفاده نکند، ولى وجود آن کتاب براى مواقع ضرورى در کتابخانه لازم است، نياز محسوب مى شود) همچنين وسايلى مانند اسباب آتش نشانى در جاهايى که بيم آتش سوزى است يا داروهاى ضرورى و کمکهاى اوّليّه در خانه جزء هزينه هاى زندگى محسوب مى شود و خمس ندارد هر چند اتّفاقاً در تمام سال از آنها استفاده نشود.

مسأله 1031ـ خنده عمدى و با صدا نماز را باطل مى کند و همچنين خنده اى که در آن بى اختيار باشد، امّا تبسم و لبخند نماز را باطل نمى کند هرچند عمدى باشد و نيز خنده سهوى به گمان اين که در حال نماز نيست موجب باطل شدن نماز نمى شود.

مسأله 1376ـ کسى که در شب ماه رمضان جنب است و مى داند اگر بخوابد تا صبح بيدار نمى شود نبايد بخوابد و چنانچه بخوابد و بيدار نشود روزه اش اشکال دارد و بنابر احتياط واجب بايد قضا و کفّاره به جا آورد، امّا اگر احتمال دهد که بيدار مى شود، مى تواند بخوابد، و احتياط اين است که در دفعه دوم که بيدار شد نخوابد تا غسل کند.