نذری که متعلّق آن ابهام دارد
اگر متعلق نذر مبهم باشد نذر منعقد می شود یا خیر، مثل اینکه نذر کند در صورت گرفتن حاجت سرباز امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف شود؟ در صورت مثبت بودن جواب طریقه عمل به چنین نذری چگونه است؟
چنین نذری اعتباری ندارد مگر این که منظورش از سربازی امام زمان (عج)طلبگی باشد که باید به آن عمل کند.
وقف مالی که فعلا موجود نیست
آیا کسی می تواند مالی که بدست نیاورده را وقف کند مثلا بگوید هر چه تا آخر عمر دارم وقف شود؟
این کار جایز نیست و این نوع وقف نیز اعتباری ندارد.
قرار دادن وقف به عنوان کفاره ترک گناه
آیا کسی می تواند بخاطر فرار از موضوعی یا ترک معصیتی بگوید اگر اینکار را کردم همه مالم وقف شود ؟
این کار جایز نیست و این نوع وقف نیز اعتباری ندارد.
استفاده از کارت های خرید بانک ها
میخواستم حکم شرعی استفاده از کارت اعتباری برخي بانکها در خرید اجناس گوناگون را بدانم.به هر شخص مبلغی را به عنوان اعتبار اختصاص میدهند(به طور مثال 1 میلیون تومان).با خرید هر جنس با استفاده از کارت اعتباری مبلغ جنس از اعتبار کارت کم میشود و شخص باید این مبلغ را به علاوه درصدی که به عنوان کارمزد تلقی میشود در زمان معین(به طور مثال قسطی 3 ماهه یا 6 ماهه و ....) پرداخت نماید.( بانک صادر کننده کارت اعتباری در زمان صدور کارت با مشتری قراردادی موسوم به قرارداد جعاله میبندند.)
هرگاه واقعا قرارداد جعاله به طور جدی ببندد اشکالی ندارد و همچنین اگر سود آن 2-3 درصد به اندازه کارمزد باشد اشکالی ندارد.
قرض گرفتن کارت اعتباری و مساله مالکیت جایزه احتمالی
شخصی از یک نفر برای خرید کردن به جای پول نقد یکی از کارت های اعتباری او را قرض می گیرد موقع خرید با کارت های اعتباری، گاهاً جایزه ای تعلق می گیرد که در فیش خرید می نویسند مثلا بیست هزار تومان برنده شده اید، حال سوال این است که با توجه به این که قرض گیرنده خرید کرده و اگر صاحب کارت خرید می کرد معلوم نبود برنده جایزه شود و به خرید این شخص جایزه تعلق گرفته، آیا این جایزه متعلق به صاحب کارت است یا قرض گیرنده ی کارت؟
احتیاط آن است که با هم مصالحه کنند.
حکم پرداخت سود به کارت های اعتباری
همانگونه که مستحضرید برخی از بانک ها ضمن ارائه خدمات بانکی از جمله کارت بانک، به باقیمانده حساب بانکی چه بخواهیم و چه نخواهیم به طور خودکار سود هشت درصد اضافه می کنند، لطفاً حکم استفاده از این سود بانکی را مرحمت فرمایید؟
با توجه به اینکه قراردادی در این زمینه با بانک نداشته اید و خودشان اضافه می کنند مانعی ندارد.
حکم شرعی استفاده از کارت های اعتباری بانکی
در دو دهه اخير در نظام اقتصادى و بانكى كشور ما استفاده از كارتهاى الكترونيكى بانكى به جاى وجه نقد در مبادلات و خريدهاى روزانه افراد رواج يافته است. و اين كار از لوازم نظام بانكى كشور شمرده شده، و استقرار آن به جهات مختلف به نفع اجتماع است. از جمله اين منافع براى دولت صرفه جويى در هزينه هاى چاپ و نشر اسكناس (كه در سال 82 به ميزان 14 ميليارد و 600 ميليون تومان اعلام شده است) وجمعآورى و امحاء اسكناسهاى فرسوده، صرفه جويى در هزينه هاى برقرارى امنيّت براى نقل و انتقال پول در جامعه، صرفه جويى در هزينه هاى مصروفه براى مقابله با شيوع بيمارىهاى مختلف كه از طريق دست به دست شدن پول بين مردم است و براى بانكها، استقرار روش استفاده از كارت به جاى اسكناس موجب تمركز سرمايه هاى كشور نزد بانكها مىشود، و بدين ترتيب توان سرمايه گذارى بانكها افزايش يافته وموجب تثبيت وضعيّت اقتصادى، رشد سرمايه گذارى، افزايش موقعيّت هاى شغلى ورفاه براى مردم مىگردد، و بالاخره مردم از طريق برخوردارى از خدمات بانكى24 ساعته، پرهيز از مراجعات مكرّر به بانكها براى دريافت و پرداخت وجه نقد، صرفه جويى در هزينه رفت و آمدهاى اضافى، رعايت بيشتر بهداشت اجتماعى، افزايش امنيت فردى و دسترسى دائمى به نقدينگى، و امثال آن از اين ابزار جديد منتفع مىگردند. البتّه استقرار اين سيستم در جامعه مستلزم هزينه هاى هنگفت سخت افزارى، نرم افزارى و تربيت نيروى انسانى از يك سو، و صرف هزينه هاى فرهنگسازى براى جلب نظر مردم در استفاده از اين روش سودمند است اكنون بانكها در زمره خدماتى كه در قالب ارائه خدمات كارتهاى بانكى در اختيار مشتريان خود قرار داده اند، ارائه خدمات كارتهاى اعتبارى و نقدى است. در ارائه خدمات كارتهاى اعتبارى؛ در واقع تأمين منبع مالى نيز به عهده بانك مىباشد. و مشترى از اعتبارى كه بانك به وى اختصاص داده به همراه ساير امكاناتى كه از طريق استفاده از خدمات كارت به وى داده مىشود استفاده مىنمايد و در دوره هاى مشخص و مورد توافق، اصل مبلغ استفاده شده از اعتبار را به همراه مبلغى به عنوان كارمزد كه ميزان آن معمولاً بر اساس درصدى از اصل مبلغ اعتبار تعيين مىگردد به بانك بازپرداخت مىكند. اين بانك به عنوان يكى از بانكهاى رسمى و خصوصى كشور اقدام به صدور كارت اعتبارى نموده، و بابت اين خدمات هزينه هاى ذيل را به عنوان كارمزد در قرارداد صدور كارت درج نموده، و از مشتريان خود اخذ مىنمايد : الف) كارمزد هزينه خريد با كارت اعتبارى معادل 1% مبلغ خريد. ب) كارمزد دريافت وجه نقد با كارت اعتبارى معادل 5/2% مبلغ وجه دريافت شده. ج) كارمزد تقسيط براى بازپرداخت اعتبار استفاده شده معادل 5/1% در ماه. د) جريمه تأخير دربازپرداخت اعتبار استفادهشده ظرف مهلت مقرر معادل4% درماه. مستدعى است نظر خود را در موارد زير اعلام فرماييد : الف) نظر حضرتعالى در خصوص ارائه خدمات كارتهاى بانكى خصوصاً كارتهاى اعتبارى چيست؟ب) آيا قالب عقد جعاله را براى ارائه خدمات كارت موجّه مىدانيد؟
در صورتى كه واقعاً خدمات قابل ملاحظه اى كه در عرف داراى ارزش است ارائه شود و سود اضافى در برابر آن خدمات گرفته شود مانعى ندارد ومىتواند تحت عنوان عقد جعاله مندرج گردد؛ ولى اگر خدمات صورى است، يا در بعضى موارد خدمتى وجود ندارد و تنها سود پول گرفته مىشود، ربا و حرام است. ضمناً جريمه ديركرد با موازين شرع سازگار نيست، چون نوعى ربا محسوب مىشود و خدمات خاصّى در برابر آن نيست.
ماهیت پول
ماهیت پول از نظر معظم له چه می باشد؟
پول كاغذى (النّقود الورقيّه) در آغاز شكل حواله داشته است و پشتوانه، ملك يا وثيقه گيرندگان حواله بوده، ولى بعداً كه از شكل روز اوّل فاصله گرفت و حتّى پشتوانه نيز به فراموشى سپرده شد و جنبه مال اعتبارى پيدا كرد و پشتوانه آن در حال حاضر در واقع اعتبار و قدرت حكومت هاست و بقيّه تشريفات است و با توجّه به اعتبارى بودن ماليّت، مشكلى در ماليّت پول كاغذى نيست.
خمس موجودی کارت‌های اعتباری
آیا اگر کسی کارت اعتباری مترو داشته باشد و مثلاً آن را 5000 تومان شارژ کند تا از مترو استفاده کند و سر سال خمسی از این شارژ 2000 تومان باقیمانده باشد ولی احتمال آن می‌رود که در روزهای آینده این مقدار هم مصرف شود، آیا 2000 تومان خمس دارد؟ درمجموع آیا این‌گونه مصارف که به‌صورت شارژی و کارتی است مشمول خمس میشود یا جزء مؤونه محسوب میشود و خمس ندارد؟
موجودی انواع کارت های اعتباری چنانچه سال خمسی بر آن بگذرد خمس دارد.
