مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

چیزى به نام ازدواج معاطاتى نداریم، چنین ازدواجى باطل است:اولاً این‌که درست است که عقد نکاح ازنظر قرارداد مانند سایر عقود است ولى اجماع علماى اسلام بر این است که در نکاح باید صیغه عقد خوانده شود و روایات نیز شاهد بر اعتبار صیغه است بلکه در میان عقلاى اهل عرف نیز همیشه در عقد نکاح نوعى قرارداد لفظى یا کتبى وجود داشته و دارد و این نشان می‌دهد که نکاح وضعى مخصوص به خود دارد.ثانیاً این‌که معروف در میان فقها این است که نکاح به عبادات شبیه‌تر است تا به معاملات منظور این است که نکاح در شرع مقدّس قیود تعبّدى زیادى دارد که آن را شبیه به عبادات می‌کند که جنبه توقیفى دارد.

آری صحیح است و این را وقف معاطاتى می گویند؛ يعنى همين كه مثلًا مسجدى را به قصد وقف بر مسلمين بسازد و در اختيار آنها بگذارد كافى است هر چند صيغه لفظى نخواند.

نیّت کافى است و با عمل جنبه معاطاتى پیدا مى کند.

در معامله مساقات مى‏توانند صيغه بخوانند، همچنين اگر صاحب درخت به‌قصد مساقات آن را در اختیار كسى كه كار می‌کند بگذارد و او نيز به همين قصد تحويل گيرد بی‌آنکه صیغه‌ای بخواند، باز معامله صحيح است (ولى گفتگوى لازم براى مدّت و شرايط بايد قبلاً شده باشد).