مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

غسل دادن میّت مسلمان و کفن کردن او واجب است ولى دو گروه از این حکم مستثنا هستند: اوّل: «شهیدان راه خدا» یعنى کسانى که در میدان جهاد در راه اسلام، همراه پیامبر (صلی‌الله علیه وآله) یا امام معصوم (علیه‌السلام) یا نایب خاص او کشته‌شده‌اند، همچنین کسانى که در حال غیبت امام زمان (ارواحنا فداه) براى دفاع در برابر دشمنان اسلام کشته می‌شوند، خواه مرد باشند، یا زن، بزرگ باشند و یا کودک، در این‌گونه موارد غسل و کفن و حنوط واجب نیست، بلکه باید آن‌ها را باهمان لباس‌هایشان بعد از خواندن نماز دفن کنند. دوّم: کسانى که قتل آن‌ها به‌عنوان قصاص یا حدّ شرعى واجب شده است و حاکم شرع به آن‌ها دستور می‌دهد مراسم غسل میّت را خودشان در حال حیات انجام دهند و سه غسل را طبق رساله علمیّه به جا آورده، سپس دو قسمت از قسمت‌های سه‌گانه کفن را یعنى لنگ و پیراهن را می‌پوشند و مانند میّت حنوط می‌کنند و بعد از کشته شدن، قطعه سوم را بر آن‌ها می‌پوشانند و نماز بر آن‌ها خوانده و به همان حال دفنشان می‌کنند و لازم نیست خون را از بدن و کفن آن‌ها بشویند، حتّى اگر براثر ترس و وحشت خود را نجس کنند، تکرار غسل لازم نیست.

چند طايفه از بيتوته در منى معاف هستند:1. پیرمردان، پيرزنان، بيماران و پرستارانشان، كه ماندن در منى براى آن‌ها مشقّت شديد دارد.2. مسئولان و خدمه کاروان‌ها، درصورتی‌که ناچار باشند براى حلّ مشكلات زوّار به مکه بيايند.3. كسانى كه از ازدحام جمعیت هنگام بازگشت عمومى خوف ضرر يا خطر دارند. (آن‌ها فقط از بيتوته شب دوازدهم معاف هستند).4. كسانى كه در مکه در تمام شب مشغول انجام اعمال طواف يا عبادت ديگرى باشند و جز براى ضروریات خود كار ديگرى انجام ندهند، ولى در غير مکه كافى نيست.5. كسانى كه براى انجام مناسك به مکه آمده و قبل از طلوع فجر به منى بازگردند.6. كسانى كه مى‌ترسند اگر در منى بمانند اموال قابل توجّه آن‌ها در مکه از بين برود.

هشت چيز وضو را باطل مى ‏كند:1- خارج شدن ادرار. 2- مدفوع. 3- بادى كه از مخرج مدفوع خارج شود. 4- خوابى كه بر عقل غلبه كند و به واسطه آن چشم نبيند و گوش نشنود، ولى اگر چشم نبيند و گوش بشنود وضو باطل نمى‏ شود. 5- هرکاری كه عقل را از بين ببرد مانند مستى، بيهوشى و ديوانگى (بنابر احتياط واجب). 6- استحاضه زنان. 7- كارى كه براى آن بايد غسل كرد، مانند جنابت. 8- مسّ ميّت انسان.

مستحب است در موقع اذان گفتن روبه‌قبله بايستد و با وضو باشد و صدا را بلند كند و بكشد و بين جمله‌های آن كمى فاصله‏ دهد و در میان آن حرف نزند.

تمام كارهايى كه وضو را باطل مى‏كند تيمّم بدل از وضو را هم باطل مى‏كند و تمام كارهايى كه غسل را باطل مى‏كند تيمّم بدل از غسل را هم باطل مى‏نمايد.

مستحب است امور زیر به اميد ثواب الهى در جماعت رعايت شود: 1. اگر مأموم يك مرد است در طرف راست امام، كمى عقب‌تر از او بايستد و اگر يك زن است در طرف راست امام طورى بايستد كه جاى سجده‏اش مساوى زانو يا قدم امام باشد و اگر يك مرد و يك زن يا يك مرد و چند زن باشند مرد طرف راست امام و باقى پشت سر امام مى‏ايستند و اگر چند مرد يا چند زن باشند همه پشت سر امام مى‏ايستند و اگر چند مرد و چند زن باشند مردها پشت سر امام و زن‌ها پشت سر مردها بايستند.2. اگر امام و مأموم هر دو زن باشند در يك صف مى‏ايستند، ولى امام كمى جلوتر مى‏ايستد.3. امام در وسط صف بايستد و اهل علم و فضيلت و تقوا در صف اوّل بايستند.4 صف‌های جماعت منظم باشد آن‌چنآن‌که شانه‏هاى آنان رديف يكديگر قرار گيرد و میان كسانى كه در يك صف ايستاده‏اند فاصله‏اى نباشد. 5 بعد از گفتن «قَدْ قامَتِ الصَّلاة» مأمومین همگى برخيزند و آماده جماعت شوند. 6 امام جماعت حال مأمومی را كه از ديگران ضعيف‏تر است رعايت كند و عجله نكند تا افراد ضعيف به او برسند، همچنين ركوع و سجود و قنوت را زياد طولانى نكند، مگر اين‏كه بداند همه‌کسانی كه به او اقتدا كرده‏اند آمادگى دارند.7 امام جماعت هنگام قرائت حمد و سوره صداى خود را بلند كند تا مأمومین بشنوند ولى نه بیش‌ازاندازه.8 اگر امام در ركوع بفهمد شخص يا اشخاصى تازه رسيده‏اند و مى‏خواهند اقتدا كنند ركوع را كمى طول بدهد تا به او برسند، ولى بيش از دو برابر ركوع معمولى طول ندهد، هرچند بداند شخص يا اشخاص ديگرى نيز مى‏خواهند اقتدا كنند.

در عالَم همه چیز پاک است، مگر یازده چیز و آنچه براثر برخورد با این‌ها نجس شود.‌

ترك چند چيز در لباس نمازگزار به اميد ثواب مطلوب است ازجمله: پوشيدن لباس سياه (مگر در مورد تعظيم شعائر، چادر، عبا و عمامه سادات)، لباس كثيف و تنگ، لباس كسى كه از نجاست پرهيز نمی‌کند؛ مخصوصاً لباس شراب‌خوار و باز بودن دکمه‌های لباس و پوشيدن لباسى كه نقش صورت دارد و همچنين انگشترى كه روى آن صورت انسان يا حيوانى نقش شده است.

چند چيز در لباس نمازگزار به اميد ثواب مطلوب است، از آن جمله: پوشيدن لباس سفيد و پاكيزه‏ترين لباس‌ها و استعمال بوى خوش و انگشتر عقيق به دست كردن.

مکروهات روزه و مکروهات مسجد را رعایت کند مگر آن مقدار که برای اعتکاف ضرورت دارد.

مطهّرات به چيزهايى گفته می‌شود كه نجس را پاك می‌کند و آن 12 چيز است: 1 آب 2 زمين 3 آفتاب 4 استحاله 5 انقلاب 6 ثلثان شدن 7 انتقال‏ 8 اسلام 9 تبعیت 10 برطرف شدن عين نجاست 11 استبراء حيوان نجاست‌خوار 12 غايب شدن مسلمان.‌

هرگونه تصرف صاحب خیار در جنس مورد معامله که نشانه رضایت به معامله با بی‌اعتنایی به استفاده از حق خیار باشد، موجب اسقاط است.

همه نمازها مخصوصاً نماز شب و نماز جعفر طیار برای این منظور مناسب‌اند.

هر وقت صاحب امانت از امانت‌دار بخواهد باید امانت را به او بدهد، خواه صاحب امانت مسلمان‏ باشد يا غیرمسلمان؛ و كسى هم كه امانتى قبول كرده هر وقت بخواهد می‌تواند آن را به صاحبش بازگرداند.

دوازده چيز نماز را باطل مى‏كند كه آن‌ها را «مبطلات نماز» مى‏گويند.اوّل: از بين رفتن يكى از شروط نمازدوم: باطل شدن وضوسوم: دست‌بسته نمازخواندن‏چهارم: آمین گفتن‏پنجم: پشت به قبله نمازخواندن‏ششم: حرف زدن‏هفتم: خنده‏هشتم: گریه كردن‏نهم: به هم خوردن صورت نمازدهم: خوردن و آشاميدن‏يازدهم: شك‏دوازدهم: كم يا زياد كردن اركان‏