مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

بنا بر احتیاط واجب کفایت نمی‌کند.

مکبّر باید به مسائل نماز آگاه و فرد ظاهرالصّلاحى باشد و بهتر است از صداى مناسبى برخوردار باشد، ولى لازم نیست بالغ بوده باشد.

آنچه از روایات و تاریخ استفاده می‌شود این است که اذان به‌صورت انفرادى بوده است، چنانچه همین سنّت رعایت شود و دیگران آهسته به‌قصد حکایت آن را تکرار کنند، اقرب به احتیاط است.

همه حق‌دارند در مسجد اذان بگویند و کسى نمی‌تواند دیگرى را منع کند، ولى بهتر است رعایت احترام اذان گوى راتب بشود، مگر اینکه براى او مشکلى پیش آید.

اگر مرد اذان زن را بشنود اذان از او ساقط نمى‏شود، ولى اگر زن اذان مرد را بشنود اذان از او ساقط می‌شود.

در نماز جماعتى كه مردان وزنان در آن شركت دارند بايد اذان و اقامه آن نماز را مرد بگويد، ولى در جماعت زنان اذان و اقامه زنان كافى است.

ساقط است البته به‌شرط اینکه نماز جماعت در مسجد باشد.

درجایی كه عدّه‏اى مشغول نماز جماعت‌اند يا نماز آنان تازه تمام‌شده وصف‌ها به هم نخورده است اگر كسى بخواهد فرادا يا با جماعت ديگرى كه برپا می‌شود نماز بخواند اذان و اقامه از او ساقط است به‌شرط اين‏كه براى آن نماز اذان و اقامه گفته باشند و نماز جماعت صحيح باشد و هر دونماز در يك مكان و هر دو ادا و مربوط به یک‌وقت و در مسجد باشد.

هرگاه براى خواندن نماز جماعت به مسجد رود و ببيند نماز جماعت تمام‌شده، ولى صف‌ها هنوز به هم نخورده احتياط واجب آن است كه براى نماز خود اذان و اقامه نگويد، به‌شرط اين‏كه براى جماعت اذان و اقامه گفته‌شده باشد.

احتیاط حضور امام است و این مسئله در روایاتى واردشده که امام اذان را بشنود.

در نماز جماعت اگر يك نفر اذان و اقامه بگويد براى همه كافى است و بقيّه بنا بر احتياط واجب بايد اذان و اقامه را ترك كنند.

جایز نیست مگر اینکه نماز عصر را در وقت فضیلت عصر بخوانند.

منظور این است که برای نماز دوم اذان نگوید و گفتن اذان در این حالت خلاف است؛ و احتیاط آن است که اگر نماز قضایی قبلاً بوده یا بعداً خوانده شود این مسئله رعایت گردد.

در پنج مورد اذان ساقط می‌شود و بنا بر احتياط واجب بايد آن را ترك كرد:1. اذان نماز عصر روز جمعه هنگامى‏كه با نماز جمعه همراه خوانده شود.2. نماز عصر روز عرفه كه روز نهم ذی‌الحجه است هنگامى‏كه همراه ظهر خوانده شود.3. نماز عشاى شب عيد قربان براى كسى كه در مشعرالحرام است و آن را با مغرب همراه مى‏خواند.4. نماز عصر و عشاى زن مستحاضه كه بايد آن را بلافاصله بعد از نماز ظهر يا مغرب بخواند.5 نماز عصر و عشاى كسى كه نمى‏تواند از بيرون آمدن بول و غائط خوددارى كند.به‌طورکلی هر نمازى كه با نماز قبل همراه خوانده شود اذان آن ساقط می‌شود و فاصله شدن نافله و تعقيب كافى نيست، ولى اگر نمازها را جدا از هم هر يك را در وقت فضيلت خود به‌جا آورند اذان و اقامه هر دو مستحب است. 1-اذان نماز عصر روز جمعه هنگامى كه با نماز جمعه همراه خوانده شود. 2-نماز عصر روز عرفه كه روز نهم ذى الحجّه است هنگامى كه همراه ظهر خوانده شود. 3-نماز عشاى شب عيد قربان براى كسى كه در مشعرالحرام است و آن را با مغرب همراه مى خواند. 4-نماز عصر و عشاى زن مستحاضه كه بايد آن را بلافاصله بعد از نماز ظهر يا مغرب بخواند. 5-نماز عصر و عشاى كسى كه نمى تواند از بيرون آمدن بول و غائط خوددارى كند.بطور كلّى هر نمازى كه با نماز قبل همراه خوانده شود اذان آن ساقط مىشود و فاصله شدن نافله وتعقيب كافى نيست، ولى اگر نمازها را جدا از هم هر يك را در وقت فضيلت خود به جا آورند اذان و اقامه هر دو مستحب است.

براى نماز عيد «فطر» و «قربان» و نمازهاى واجب ديگر، اذان و اقامه نيست، بلكه سه مرتبه اميد مطلوبيّت پروردگار بگويند «الصّلاه».