وظیفه در صورت عمل نکرده مطابق وقف توسط اداره اوقاف
جد پدری بنده زمینی را وقف امورخیر خاصی کرده است و برای آن از بین فرزندانش متولی مشخص کرده (متولی در قید حیات است ) این زمین توسط اداره اوقاف به یکی از ارگانهای دولتی تحویل داده شده و هم اکنون بیش از 10سال است که اداره اوقاف پولی جهت اجرای وقف به متولی نداده است و هدف وقف(که همان امر خیر مورد نظر واقف بوده است) اجرا نشده است؛و درحال حاضر سؤال بنده این است که وظیفه شرعی متولی علی رغم مذاکرات بی نتیجه متعددی که با اداره اوقاف صورت گرفته چیست ؟
وظیفه متولی این است که تا آنجایی که می تواند به وقف عمل کند و آنجایی که از اختیار او بیرون است مسئولیتی ندارد.
منصوص بودن متولی با جمله (متولی بودن افراد صالح خانواده)
آیا وقتی ذکر شود که متولی موقوفه از افراد صالح خاندان واقفین باشد متولی منصوص محسوب می شود یا منصوب؟
اگر این قید را هنگام اجرای صیغه وقف بیان کرده اند متولی منصوص است.
نبودن اولاد دارای مذهب مد نظر واقف برای عهده داری تولیت
جد اینجانب در حدود150 سال قبل دهی را وقف نموده وتولیت آن را اینچنین بیان کرده است (مادام الحیات تولیت موقوفه مزبوره با نفیس واقف معظم الیه است پس از آن تفوض نمودندبه نوه پسر زاده وبعدازآنان به اصلح اولادخودکه از شیخیه باشند)حال موقوفه مورد اشاره دست اداره اوقاف می باشد وچون اینجانبان شیعه اثنی عشری می باشیم می توانیم تولیت موقوفه را بدست بگیریم منظور بنده این است که آیا صرف شیخیه بودن واقف می تواند باعث تضییع حقوق اولادومتولی به صرف شیخیه نبودن گردد؟
در صورتی که در میان فرزندان و نوه های او همه شیعه اثنی عشری باشند تولیت به آنها می رسد.
شرط انتخاب متولی بعد توسط متولی قبلی
آیا می توان در وقف شرط کرد که انتخاب متولیان بعدی با متولی باشد؟
چنین شرطی جایز نیست ولی واقف می تواند از اوّل متولیان را تعیین کند.
واگذاری تولیت وقف به اداره اوقاف بعد از تعین آن توسط واقف
فردی زمین مشجری را وقف کرد و بیان کرده که عواید حاصل از میوه ها و اثمار آن صرف اطعام عزاداران تاسوعا و عاشورای حسینی در حسینه روستا شود و واقف خود و پس از آن فرزندان و صلب در صلب و بطن در بطن متولی وقف باشند حال آیا متولی که خود واقف نیز می باشد می توانند پس از اجرای صیغه وقف تولیت را به اداره اوقاف واگذار کند؟
هیچکس نمی تواند تولیت را واگذار کند ولی می تواند وکالت دهد به کسی که از طرف او به امور وقف رسیدگی کند و این وکالت مادام حیات متولی صحیح است.
تعیین ارشد اولاد به عنوان متولی بدون قید نسلا بعد نسل
من متولی موقوفه ای هستم که واقف در وقف نامه متولی را ارشد اولاد خود ذکر کرده است بدون قید نسلاً بعد نسل یا امثال این قیود، خواهشمندم به سؤالات ذیل پاسخ دهید: 1- بعد از فوت اوّلین متولی آیا ارشد بعدی از اولاد، متولی است؟ 2- عبارت «ارشد اولاد» مختص طبقه اول است یا شامل طبقات بعدی هم می شود؟ّ
1- در فرض سوال ارشد اولاد متولی که فوت کرده برای تولیت اولویت دارند. 2- این عبارت شامل همه طبقات می شود.
اعتبار وقف نامه ی پیدا شده بعد از فوت واقف
عموی اینجانب در سال 91 وقف نامه ای تنظیم نموده با دو شاهد که در حال حاضر در حیات نیستند و 9 مورد املاک خود را وقف نموده است، حال در سال 94 بعد از فوت عمو در منزلش وقف نامه پیدا شده است ،با توجه به اینکه در زندگانی از موقع خواندن صیغه تا مردنش وقف نبوده حتی اجاره هم دریافت میکرده از نظر شرعی چه حکمی دارد ؟ آیا وقف نامه معتبر است ؟
چنانچه وقف نامه معتبر باشد برای اثبات وقف کافی است.
وقف زمین قبل از پرداخت ثمن و واگذاری آن به متولی
فردی به منظور وقف نمودن زمینی اقدام به خرید زمین از فروشنده می نماید در خصوص قرارداد فی ما بین طرفین، مقرر گردید مدتی بعد از انجام نقل و انتقال عرصه و قبض زمین توسط خریدار کلیه ثمن خرید زمین از خریدار به فروشنده در سررسید معینی انتقال یابد و در این راستا در هنگام نقل و انتقال هیچگونه مبلغی بابت ثمن معامله از خریدار به فروشنده منتقل نگردد؛ پس از انجام معامله خریدار اقدام به وقف نمودن عرصه مذکور نمود در هنگام وقف نمودن عرصه توسط خریدار، فرد ثالثی به عنوان متولی توسط خریدار منصوب گردید، پس از گذشت مدتی و قبل از موعد سررسید قرارداد ، خریدار ضمن اعلام عدم توانمندی در خصوص انجام تعهدات خود و عدم توان پرداخت ثمن معامله به فروشنده و در خواست خریدار از متولی منصوب در خصوص قبول تعهدات معامله، تمامی تعهدات خریدار در معامله مذکور طی سندی به متولی منتقل گردید، متولی در موعد مقرر به منظور انجام تعهدات خریدار نسبت به پرداخت ثمن معامله به فروشنده اقدام نمود با توجه به عدم پرداخت هیچگونه مبلغی توسط فرد اول بابت ثمن معامله آیا فرد اول به عنوان واقف محسوب می گردد و فرد فروشنده نسبت به عرصه وقف شده چه حکمی دارد؟
فرد اول واقف است و دومی در واقع بدهی فرد اول را پرداخت می کند و فرد دوم متولی است لذا فرد اول نمی تواند در کار او دخالت کند و فروشنده رابطه ای با این وقف ندارد.
شروط غیر متعارف توسط واقف در وقفنامه
يك نفر مالي را وقف مسجد كرده كه خودش در قيد حيات است و به قول خود در وقف نامه ذكر كرده كه در اين مسجد فقط نماز و سالي دو روز دعا خوانده شود، آيا اين شرط منطقي و لازم الاجراست و آيا در اين مسجد ميتوان كارهاي فرهنگي و مراسمات مذهبي برپا كرد؟
انجام تمام کارهایی که در عرف متشرعه در مسجد انجام می گیرد در آن مسجد جایز است و شرایط مزبور اعتباری ندارد.
کیفیت وقف بر امامان علیهم السلام
وقف بر امام جواد علیهم السلام درست است شرایطش چیست؟آیا باید سند بنام فرد خاصی زده شود بغیر اداره اوقاف که باید قبول کند؟
سند به نام شخص خاصی زده نمی شود بلکه عنوان وقف، حضرت امام جواد علیه السلام است.
وقف ملکی که سرقفلی آن فروخته شده
اینجانبان صاحبان مغازه هایی در یک پاساژ هستیم؛ سال ها پیش مغازه های خود را با عقد سرقفلی از مالک پاساژ خریداری کرده ایم؛ متأسفانه چندی پیش مالک پاساژ بدون اطلاع مغازه داران و بدون مشورت با ایشان، کل پاساژ را وقف کرده اند؛ در متن وقفنامه علاوه بر اصل ملک، تمام لواحق و منضمات و عوائد حاصل از مغازه های پاساژ وقف شده اند؛ مدتها پس از انجام صیغه وقف و به اتمام رسیدن امور اداری آن، مغازه داران مطلع شدند که متاسفانه به دلیل ثبت وقفنامه، امکان جلوگیری از آن حاصل نشد؛ لیکن بر اثر وقف، ضرر هنگفتی متوجه مغازه داران شده است زیرا علاوه بر کاهش چشمگیر مبلغ سرقفلی مغازه ها، دیگر کسی حاضر به خرید حق سرقفلی مغازه ها نیست آیا این وقف که بدون اجازه و اطلاع صاحبان مغازه ها انجام شده است، به لحاظ شرعی صحیح است؟
اگر وقف سبب ضرر و زیان قابل ملاحظه ای بر مغازه داران صاحب سرقفلی شود صحیح نیست.
نحوه و صحت وقف اختراع
وقف اختراع صحیح است یا خیر و چگونه امکان پذیر است ؟
چنانچه حق استفاده قانونی داشته باشد و آن حق مبداء درآمدی گردد می تواند آن حق را وقف کند.
شک در وقف نمودن
بنده نمی دانم چیزی را وقف کرده بودم یا نه میتوانم آنرا خارج کنم (غیر حسینیه و مسجد )به چه شرطی؟
در صورتی که واقعا شک دارید و شهرت و شهودی بر وقف بودن نیست می توانید تصرف کنید.
از بین بردن پول وقف شده توسط فرزند متولی
به مادر بزرگ من پولی به ارزش ۱۰۰ میلیون تومان در سال ۸۵ ارث رسیده است که وقف شده که به صرف روضه خوانی رسیده شود ولی پسر ایشان این پول را به زور از مادربزرگم گرفته و از بین برده است.آیا مادربزرگم میتواند در قبال این وقف مسئولیتی دارد و یا این که این مسئولیت را میتواند گردن پسرشان بگذارد؟ اگر مادربزرگم در وصیتنامه وصیت کند که بخشی از ارث پسر باید صرف همین روضه خوانی شود، ایا مسئولیت از ایشان سلب میشود؟ (حتی اگر پسر به وصیت عمل نکند.)با توجه به این که ارزش پول در سال ۸۵ با ارزش کنونی آن متفاوت است، چگونه میزان پولی که هم اکنون باید برای وقف جدا شود را محاسبه کنیم؟
اگر مادربزرگ قدرت بر جلوگیری نداشته مسئولیتی در این مورد ندارد، مسئولیت متوجه پسر ایشان است که باید به قیمت روز آن را بازگرداند و می توان از ارث او کم کرد.