مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

شک بین سه و چهار در هر جاى نماز باشد بنا بر چهار می‌گذارد و نماز را تمام كرده و بعدازآن یک‌رکعت نماز احتياط ايستاده، يا دو ركعت نشسته، به‌جا می‌آورد.

اگر قبل از سر برداشتن از سجده دوم باشد نماز باطل است، ولی چنانچه بعد سر برداشتن از سجده‌ی دوم باشد، بايد بنا بگذارد كه سه ركعت خوانده و یک‌رکعت ديگر بخواند و نماز را تمام كند و بعد از نماز، یک‌رکعت نماز احتياط ايستاده به‌جا آورد و اگر در سجده دوم بعد از ذكر واجب شك كند بنا بر احتياط واجب همين دستور را عمل كند، بعداً نماز را هم اعاده نمايد. (و اين حكم در تمام مواردی که یک‌طرف شک دو باشد و بعد از سجده دوم این حکم جاری است).

شک‌های هشتگانه‌ای ‏كه نماز را باطل می‌کند به شرح زير است:1 شك در رکعت‌های نماز دورکعتی مانند نماز صبح و نماز مسافر، ولى شك در نمازهاى ‏ مستحب دورکعتی نماز را باطل نمی‌کند.2 شك در رکعت‌های نماز سه ركعتى (مغرب).3 شك در نماز چهار ركعتى هرگاه یک‌طرف شك، يك باشد، مثل اين‏كه شك كند یک‌رکعت خوانده يا سه ركعت.4 شك در نمازهاى چهار ركعتى پيش از تمام شدن سجده دوم درحالی‌که یک‌طرف شك دو باشد (مانند شك دو و سه قبل از اتمام دو سجده).5 شك بين دو و پنج يا بيشتر از پنج.6 شك بين سه و شش يا بيشتر (البتّه اين شک‌ها كمتر اتّفاق می‌افتد ولى درعین‌حال بايد حكم آن روشن شود).7 شك بين چهار و شش يا بيشتر، ولى در اينجا احتياط واجب آن است كه مانند شك چهار و پنج عمل كند، يعنى بنا را بر چهار بگذارد و نماز را تمام كند و بعد از نماز دو سجده سهو به‌جا آورد و سپس نماز را دوباره بخواند.8 شك در عدد رکعت‌های نماز كه اصلاً نداند چند ركعت خوانده است.

شك در عدد رکعت‌های نمازهاى چهار ركعتى در نُه صورت صحيح است و منظور این است که باید اعتنا نمایند:* شك میان دو و سه بعد از سر برداشتن از سجده دوم* شك میان سه و چهار* شك میان دو و چهار بعد از سر برداشتن از سجده دوم* شك میان دو و سه و چهار بعد از سر برداشتن از سجده دوم* شك میان چهار و پنج بعد از سر برداشتن از سجده دوم* شك میان چهار و پنج در حال ايستاده* شك بين سه و پنج در حال ايستاده* شك بين سه و چهار و پنج در حال ايستاده* شك میان پنج و شش در حال ايستاده

شک‌هایی كه نبايد به آن‌ها اعتنا كرد به شرح زير است:1 شک بعد از محل2 شک بعد از سلام3 شک بعد از وقت4 شک کثیرالشک5 شک در امام و مأموم6 شک در نماز مستحبی

گاهى ممکن است نمازگزار در انجام بعضى از کارهاى نماز شک کند، مثلاً نمی‌داند تشهّد را خوانده است یا نه یا نمی‌داند یک سجده بجا آورده است یا دو سجده.و گاهى در تعداد رکعاتى که خوانده است شک می‌کند، مثلاً نمی‌داند اکنون مشغول رکعت سوم است یا چهارم.به خاطر همین شكيّات نماز 23 قسم است:* شک‌هایی كه نماز را باطل می‌کند و آن 8 قسم است.* شک‌هایی كه نبايد به آن اعتنا كرد و آن 6 قسم است.* شک‌های صحيح و آن 9 قسم است.

چنانچه نمازگزار عمداً ترتیب را رعایت نکند نمازش باطل ‏است و اگر از روى فراموشى باشد بايد تا داخل ركن بعد نشده، برگردد و انجام دهد به‌طوری‌که ترتيب حاصل‏ شود و اگر وارد ركن بعد شده نمازش صحيح است، مگر آن‏كه جزء فراموش‌شده از اركان نماز باشد، مثل اين‏كه ركوع را فراموش كند تا وارد سجده دوم شود كه در اين صورت نمازش باطل است.

ترتیب در نماز یعنی نماز به این نحو بخواند: تکبیرة الإحرام، قرائت، رکوع، سجود و در رکعت دوم پس از سجود، تشهّد بخواند و در رکعت آخر، پس از تشهّد، سلام دهد و رعایت این ترتیب واجب است و اگر به‌این‌ترتیب عمل نکند مثلاً سجده را قبل از رکوع انجام دهد یا نمازش باطل می‌شود.

طول دادن ‏ركوع و سجود و قنوت و خواندن سوره‌های طولانى در قرائت، موالات را به هم نمی‌زند، بلكه افضل است، البته سکوت زیاد موالات نماز را به هم می‌زند.

اگر در میان حرف‌ها يا كلمات قرائت، يا كلمات ذكر و تشهد سهواً فاصله بيندازد كه صورت قرائت و كلمات از بين برود ولى صورت نماز از بين نرود بايد برگردد و به‌طور صحيح بخواند، مگر آن‏كه وارد ركن بعد شده باشد كه نمازش صحيح است و بازگشت ندارد.

ارکان به اجزاء نماز گفته می‌شود که ترک آن عمداً یا سهواً نماز را باطل می‌کند ولی موالات و وضو جزو شرایط نماز است که حکم خاص خود رادارند و آن اینکه در صورت عدم رعایت آن‌ها چه عمداً و چه سهواً نماز باطل می‌شود.

موالات يعنى در میان كارهاى نماز، مانند ركوع و سجود و تشهد، آن‌قدر فاصله نيندازد كه از صورت نماز خارج شود، رعایت موالات واجب است وگرنه نماز باطل است خواه عمداً باشد يا از روى سهو.

در فرض سؤال نمی‌تواند روزه مستحبي بگيرد.

نهی زوجه نسبت به مرد تأثیری ندارد.

به‌قصد قربت مطلقه به‌جا بیاورید.