لزوم رعایت بهداشت توسط پرستاران و پزشکان
عدم رعايت بهداشت توسّط پزشك يا پرستار در هر بخش، ممكن است موجب ضرر و زيان به بيمار شود. آيا چنين كارى ضمان آور است؟
درصورتیکه از حدّ معمول و متعارف پزشكى كمتر رعايت كنند و بيم انتقال بيمارى برود، موجب ضمان است.
عفو ولی نسبت به جراحات و صدمات وارده به صغیر
آیا پدر مى تواند نسبت به فرزند صغیرش، در خصوص جراحات و صدمات، اعمّ از عمدى و غیر عمدى، که از سوى غیر به وى وارد آمده، هم از دیه بگذرد و هم از قصاص صرفنظر نماید؟ از آنجا که در باب قصاص فتوى و قانون براین است که: «ولىّ صغیر حق ندارد قاتل را مجّاناً عفو نماید.» آیا این موضوع به جراحات و صدمات موجب قصاص و دیه نیز سرایت مى کند؟
تفاوتى نمى کند; ولى باید مصلحت صغیر را در نظر بگیرد، و مصلحت صغیر غالباً اخذ دیه است.
حکم کفاره روزه والدین برای فرزندان
پدرم فوتشده و پول نماز و روزهاش را دادیم به کسی که بجای آورد. حال آیا پول کفاره روزههای قضا او را نیز باید بدهیم؟
پرداخت کفاره روزه والدین بر فرزندان واجب نیست و حتی از اصل مال میت نیز نمیتوان پرداخت مگر در دو صورت: 1- با رضایت ورثه کبیر و از سهم آنها. 2- میت در این زمینه وصیت نموده باشد که از ثلث اموال وی پرداخت میشود.
جبران اموالی که از راه نامشروع و حرام کسب شده
كسي كه مبلغ كلاني را طي سالهاي متمادي از راه حرام بدست آورده، در حالي كه اين مال غصبي نيست مثل مشروب فروشی یا پول زنا براي زانية يا قيادت، بايد چه كند؟
چنانچه صاحبان آن اموال را می شناسد و مفسده ای ندارد باید به آنها بازگرداند و یا صاحب مال رضایت دهد و اگر نمی شناسد و یا دسترسی ندارد، باید تمام آن را به فقرا بدهد و اگر خودش فقیر باشد می تواند به اندازه رفع فقر از آن استفاده کند.
وام با ضمانت طلا و دریافت کارمزد بابت حق نگهداری طلا
آیا عمل بانک کارگشایی حلال است؟ این که مقداری طلا می گیرد و مبلغی پول می دهد و سالانه هم مبلغی پول می گیرد به عنوان حق نگهداری طلا؟
هرگاه عقود شرعی را رعایت کنند مانعی ندارد اما اگر طلا به عنوان رهن باشد و وامی که می دهند جنبه عقود شرعیه در آن رعایت نشود ربا و حرام است.
زمان دمیده شدن روح
دمیدن روح چه زمانى است؟
هنگامیکه بچّه در شکم مادر به حرکت درمیآید که معمولاً در حدود چهارماهگی است.
احکام ازدواج مبتلایان به ایدز
الف) اگر پسر يا دخترى قبل از ازدواج دچار ايدز باشند آيا عقد ازدواج آنها جايز است؟ب) با توجّه به مادّه ۶۴۸ قانون مجازات اسلامى، كه افشاى اسرار پزشكى را جرم دانسته و از طرفى عدم بيان واقعیت موجب ابتلاى همسر به ايدز میگردد و درنهایت مرگ بيمار را به دنبال دارد، تكليف شرعى پزشك چيست؟ج) اگر پس از ازدواج، يكى از زوجين دچار ايدز شود، آيا میتواند عقد را فسخ كند؟ و اگر مرد بيمار شود و زوجه از آميزش جنسى امتناع ورزد، زن ناشزه محسوب میشود؟د) اگر فردى از طريق ارتباط نامشروع مبتلابه ايدز شده باشد وظيفه پزشك معالج در قبال خانواده يا همسر فعلى (اگر ازدواجکرده باشد) يا همسر آينده (اگر ازدواجنکرده باشد) چيست؟
الف) چنانچه بيمارى آنها در حد خطرناك بوده باشد اشكال دارد.ب) درصورتیکه بيم خطراتى میرود بر پزشك لازم است كسان بيمار و همسرش را در جريان قرار دهد.ج) هرگاه زن آلوده شود شوهر میتواند او را طلاق دهد و اگر مرد آلوده شود زن میتواند از حاكم شرع تقاضاى طلاق كند؛ و درصورتیکه بيمارى مرد خطرناك باشد زن ناشزه محسوب نمیشود.د) درصورتیکه در مرحله خطرناكى باشد بايد اعلام كند.
خريد و فروش طلا با طلا و نقره با نقره
فروش طلا به طلا و یا نقره به نقره چه حکمی دارد؟
هرگاه طلا را به طلا، يا نقره را به نقره بفروشند (خواه سكّه دار باشد يا بى سكّه) در صورتى كه وزن يكى از آنها زيادتر باشد معامله حرام و باطل است هرچند يكى طلاى ساخته شده باشد و ديگرى نساخته، يا ساخت آنها از نظر مرغوبيّت تفاوت داشته باشد، يا عيار آنها مختلف باشد، مثلًا يك گرم طلاى 18 عيار را به يك گرم و نيم طلاى 14 عيار بدهد، همه اينها حرام و باطل است، ولى فروختن طلا به نقره اشكالى ندارد، چه وزن آنها مساوى باشد يا غير مساوى.
اولویت در اداى کل دیون میت در صورت عدمکفایت دارایى او
در صورت تعدّد طلبکاران و عدمکفایت دارایى متوفی جهت اداى کل دیون، آیا شرعاً میتوان بین انواع طلبکاران و دیون (به شرح ذیل) حقّ تقدم و اولویت قائل شد؟ در صورت امکان، ترتیبِ اولویتها را مرقوم فرمایید:1 ـ نفقه و مهریّه زوجه.2 ـ نفقه فرزندان صغیر.3 ـ دیونى که از بابت آن مالى از بدهکار نزد طلبکاران رهن، وثیقه یا توقیف است.4 ـ دستمزد و حقوق خدمه و کارگران منزل و محل کار متوفی.5 ـ دستمزد و هزینه بیمارستان و طبیب و داروخانه، جهت مداواى بیمار قبل از فوت.6 ـ بدهکارى به حکومت اسلامى (از قبیل مالیات، قبوض آب و برق و گاز و مانند آن).7 ـ دیون شرعى (خمس و زکات) و گرفتن اجیر براى اداى نماز و روزه و حجّ واجب.8 ـ هزینه کفنودفن و مراسم ختم متعارف.
هزینه کفنودفن متعارف مقدّم بر همهچیز است، ولى مراسم ختم و یادبود جزء واجبات نیست. همچنین نفقه اولاد صغیر اگر قبلاً پرداختنشده، جزء دیون محسوب نمیشود. هزینه نماز و روزه را نیز نمیتوان از اموال میّت برداشت. بقیّه دیون در یک ردیف قرار دارند و باید به نسبت برداشته شود.
وظیفه هنگام شک در اتمام مدت عقد موقت
اگر مرد و زن شک نمایند که آیا مدّت صیغه تمامشده یا خیر، وظیفهی آنها چیست؟
دو حالت دارد، درصورتیکه از اوّل ندانند که صیغه مثلاً یک ماه بوده یا دو ماه باید بگویند یک ماه بوده و اگر بدانند مدّت آن مثلاً یک ماه بوده و نمیدانند یک ماه تمامشده یا نه میتوانند استصحاب کنند و بگویند تمام نشده است.
وظیفه محرم شده در هواپیما از محاذی میقات
با توجه به اشکال احرام از محاذات از فوق، وظیفه شخصی که به آن شکل محرم شده است چیست؟
باید به یکی از مواقیت برگردد و محرم شود و اگر نمیتواند به خارج حرم رفته و محرم شود.
پاک کردن دست خاکی قبل از تیمم
اگر قبل از تیمم دستمان خاکی بود باید برای تیمم آن را پاک کنیم؟
بله باید دست را پاک کند.
شک در ممیز بودن کودک
در صورت شك در مميّز بودن كودك، وظيفه ولی او در احرام و ديگر اعمال چيست؟
مادام كه يقين به مميّز بودن او نداشته باشد احكام غير تمييز بر او جارى مىشود.
محدودهی اطاعت از شوهر
آیا زن باید در تمامی مسائل (اعم از واجب یا مستحب) خود از شوهر اطاعت نماید؟
اطاعت زن از شوهر مربوط به حقوق زناشویی و بیرون رفتن از منزل است، در کارهای دیگر اطاعت بر مواجب نیست، مثلاً در مورد میهمانی رفتن به همراه شوهر، اطاعت از شوهر واجب نیست، هرچند بهتر است زن و مرد در تمام مسائل باهم تفاهم داشته باشند.