امتناع شریک از فسخ شراکت
دو نفر متفقاً اقدام به اجاره و خرید ششدانگ سرقفلی یک باب مغازه مینمایند که پس از چند سال همکاری و ادامه شراکت دچار نزاع و اختلاف گردیدهاند، حال با توجه به اینکه ادامه وضعیت اشاعه متعذر است راهکار شرعی جهت قلع ماده نزاع کدام است؟ با در نظر گرفتن اینکه احدی از شرکا حاضر به خرید سهم دیگری و یا فروش سهم خود است اما دیگری کلاً از خرید یا فروش امتناع میکند.
در اینجا به حاکم شرع مراجعه میکنند و او دستور میدهد که یا مجموع را بفروشند و در میان آنها تقسیم کنند یا احدی سهم دیگری را مطابق قیمت روز بردارد و از هم جدا شوند و اگر خود ملک قابل جداسازی باشد سهم هرکدام را حاکم شرع جدا میکند.
جایزه کار تحقیقی مشترک
اگر دو نفر که باهم تحقیقی را انجام داده باشند و بعد به دلایلی باهم توافق کنند که هر کس بهتنهایی در هر جا و مسابقهای که خواست با آن تحقیق شرکت کند و طرف دیگر هم راضی باشد و دربارهی جایزه همصحبتی نکرده باشند، اگر هر فرد بهتنهایی شرکت کرد و برنده شد آیا تکلیفی است که از آن جایزه به فرد دیگر هم بدهد حتی اگر سهم همکاری طرفین یکسان نبوده باشد؟
به هر دو میرسد مگر اینکه از اول در ذهن آنها بوده هر کس بهتنهایی مالک شود.
عدم ترجیح هیچکدام از شرکا بر دیگری
یک قطعه زمین به نام پدر بنده و پدر شخصى به نام سیّد على ثبتشده است و یک اصله خرما بهصورت خودرو در این زمین روییده و مدّت چند سال است که این درخت خرما به ثمر رسیده است، سیّد على، بدون اینکه زمین مذکور تقسیمشده باشد، از ثمره آن درخت بدون رضایت اینجانب استفاده مینماید، وى مدّعى است که درخت سهم خودم میباشد، ازنظر شرع مقدّس این درخت متعلّق به چه کسى است؟
در فرض مسئله هر دو در درخت سهم دارند و هیچکدام بر دیگرى ترجیحى ندارد.
حکم شراکت با کسی که علناً گناه می کند
بنده در سعودی مشغول کار هستم طبق قوانین کاری اینجا مجبورم که در یک جاى مخصوص کارکنم متأسفانه صاحبکار من علناً گناه میکند (کانالهای مختلف تلویزیونهای دنیا را نگاه میکند و یا به غنا گوش میدهد) من غیرازاینکه کارگر این شخص هستم میتوانم شریک هم بشوم آیا گناه دارد اگر شریک بشوم؟
در اعمال خلاف او با او همکاری نکنید ولی در کار حلال مانعی ندارد نهی از منکر را نیز به مقدار توان فراموش نفرمایید.
عامل مطابق شرايط شرکت عمل کند
آیا كسى كه اختيار سرمايه شركت براى معامله به او دادهشده بايد دقيقاً مطابق قرارداد و شرايط عمل كند یا اختیار عمل دارد؟
بايد دقيقاً مطابق قرارداد و شرايط عمل كند، مثلاً اگر با او قرار گذاشتهاند كه نسيه ندهد، يا از فلان مؤسسه و شركت خريدارى نكند، يا در برابر نسیهها وثيقه بگيرد بايد به همان قرارداد رفتار نمايد، ولى اگر با او قرارى نگذاشتهاند، معاملات خود را مطابق معمول و متعارف انجام میدهد.
رجوع به حاکم شرع جهت الزام یکی از شرکا به قبول توافق با سایر شرکا
حدود ده نفر در يك حلقه چاه و موتور مربوط به آن شريك هستند. همه شركا توافق کردهاند موتور گازوئیل سوز آبكش را برقى كنند (چون برقى كردن بهصرفه است) ولى يك نفر از شركا راضى به اين امر نمیشود. آيا بقيّه افرادى كه قصد برقى كردن موتور را دارند. میتوانند با مراجعه به حاكم آن شريك مخالف را الزام به قبول نمايند؟
هرگاه وضع فعلى باعث ضرر و زيان قابلملاحظهای براى ديگران شود حاكم حق دارد او را الزام به اين كار كند.
دریافت سودی معادل بهره بانکی در قبال وام دادن یا وام گرفتن هر یک از شرکا
اینجانب در سال 1365 يكى از كارمندان شركت خود را، كه در امر عمران فعالیت داشته و دارد، بدون اینکه سرمایهای بياورد در شركت شريك نمودم؛ و چون طرحهای عمرانى براى خريد ماشين و وسايل و تجهيزات و مصالح احتياج به سرمايه دارد، ضمن قراردادى مقرّر گرديد هر يك از شركا كه به شركت وام بدهد يا وام دريافت دارد سالانه معادل بهره بانكى سود دريافت كند. با توجّه به اینکه در اين مدّت، طبق آمار بانك مركزى، تورّم كالا و خدمات به 89/15 برابر رسيده و قيمت ماشینآلات كه از محل همين وامها خریداریشده، يا از محل فروش ماشين اینجانب تأمين گرديده، 40 برابر شده و بهاى ملك حدود 25 برابر ترقى داشته و بهره بانكى بين 12 تا 25 درصد در سال بوده، آيا مطالبه اين بهره جايز است؟
بايد به قراردادى كه داريد توجّه كنيد؛ چنانچه وجوه مزبور بهعنوان شركت در سرمایه گزاری بوده، در سود شريك هستيد و اگر بهعنوان وام بوده، شريك در سود نيستيد؛ و اگر مبهم بوده، در اين صورت نيز در سود شريك هستيد.
مالک درختها و نهالهای رشد کرده در زمین مشاع
دو نفر در زمين زراعتى مشترك بوده و بهصورت مشاع از آن بهره میبردند، امّا يكى از اين دو شريك براى مدّتى سهم خود را در اختيار شريك ديگر قرار میدهد و او در تمام اين مدّت بر اساس توافق صورت گرفته روى زمين کارکرده و پس از دريافت حقّ الزّحمه خود، مابقى را به شريك میپرداخته و در مدّتى كه زمين در تصرّف او بوده چندين نهال نيز غرس نموده است. اکنونکه شريكش زمينش را تحويل گرفته، شخص مذكور نسبت به درختهايى كه در غياب شريكش، كاشته ادّعاى مالكيت نموده و مدّعى است كه چون نهالها را وى كاشته، درختها مال اوست و شريكش سهمى ندارد امّا شريكش با اين استدلال كه چون نهالها در زمين مشترك قرارگرفته و از آب مشترك آبيارى شده و رشد يافته، پس من هم در درخت سهيم هستم. علاوه بر آن، تعدادى از اين نهالها بهصورت خودرو و در لابهلای درختان روييده و شخص فوق در روييدن آنها نقشى نداشته است و تعدادى ديگر را مالك زمين پس از قطع درختانى كه شريكش كاشته بوده، خود غرس كرده است. لطفاً بفرماييد: چه كسى مالك درختان مذكور است؟
نهالهاى خودرو متعلّق به هر دو شريك است؛ و آنچه را آن شريك كاشته متعلّق به خود اوست؛ ولى بايد مالالاجاره سهم زمين رفيقش را بدهد و اگر رفيقش ناراضى باشد میتواند از او بخواهد كه درختها را بكند.
مشارکت با پیمانکار برای ساخت زمین
معاملهای که در آن خانهای قدیمی را که برای تخریب و بازسازی به کسی میفروشند (یا برای ساخت ساختمان چندطبقهی جدید در آن زمین) یکطرف، زمین را میدهد و در ازای ارزش زمین، شرط میکنند که طبقات و یا درصدی از کل بنای نو سازی شده را صاحب اول زمین بردارد و بقیه را سرمایهگذار. آیا این معامله یا شراکت صحیح است؟
چنانچه مشخصات خانه از ابتدا مشخص باشد مانعی ندارد.
حکم سود پول مشارکتی در بانک
سود پول مشارکتی در بانک چه حکمی دارد؟
احتیاط آن است که طرفهای شما اطلاع داشته باشند و یا وکالت مطلق داده باشند.
سود نبردن شریکی که در سرمایه شرکت نکرده
در یک کار صنعتی سه نفر باهم شریک بودهایم. یکی از شریکها سهم سرمایه اولیه را نپرداخته در پایان کار سودی مانده، آیا شریکی که سرمایه اولیه را نداده سود میبرد؟
درصورتیکه در سرمایه اصلاً شرکت نکرده سودی نمیبرد مگر اینکه کاری در آنجا انجام داده باشد که اجرت خواهد گرفت.
مصالحه نصف منفعت خود با دیگری بعد از ظهور منافع
شرکت عقدی در اموال صحیح است. پس اگر دو نفر قرار بگذارند که هرچه کارشان درآمد داشت باهم شریک باشند صحیح نیست خواه عمل آنها همانند باشد مثلاً دو نفر خیاط باهم قرار بگذارند که هرچه درآمد داشتند باهم شریک باشند یا عمل آنها متفاوت باشد اگر یکی نصف منفعت خود را به دیگری مصالحه کند به چیزی و آن دیگری هم نصف منفعت خود را به همان چیز مصالحه کند اشکال ندارد یعنی چه؟
بعد از ظهور منافع صلح کردن مانعی ندارد.
برداشت طلب یک شریک از درآمد زمین مشترک
شوهرم در زمين كشاورزي با كسي شريك است. پارسال زمين را كرايه داد به خاطر خشکسالی محصول از بين رفت. شوهرم زمين را به چوپاني داد در عوض يك بزغاله. من میگویم بايد بزغاله را نصف كنيم اما شوهرم میگوید يك سال است نهصد هزار تومان از شريكش به خاطر زمين طلب دارد و هزينه رفت و آمد و بنزين ماشينش را هم نداده است با اين اوصاف ما بايد چهکار كنيم؟
درصورتیکه شوهر شما از او طلب داشته باشد به مقدار طلبی که دارد از درآمد زمین بردارد.