قرض گرفتن برای رفتن به حج
اگر انسان با قرض کردن به حج برود، آیا حج او صحیح است و کفایت از حجةالاسلام میکند؟
شخصى كه مستطيع نيست، اگر هزينههاى حج را با قرض گرفتن از ديگران فراهم كند، مستطيع نمىشود؛ هرچند بتواند در آينده بدهى خود را بهراحتی بپردازد؛ و اگر با چنين پولى حج بجا آورد كفايت از حجةالاسلام نمىكند؛ هرچند حجش صحيح است. آرى اگر معادل وام، اموالى داشته باشد كه از محل آن بتواند بدهى خود را بهآسانی بپردازد، مستطيع است.
مجهول بودن مورد نذر شده
اگر ازمیان یک گله گوسفند بره ای را به اسم قربانی نذر کنیم ولی بعد از چند ماه نشناسیم که کدامیک از آنهاست چه باید بکنیم؟
باید به قید قرعه یکی از آنها را انتخاب کنند.
حکم دستکشیدن به بدن در حین غسل
آیا شستن بدن با دست در حین غسل مستحب است؟
درصورتی که سبب پاکیزگی بیشتر شود خوب است؛ ولی لازم نیست تمام بدن با دست شسته شود و چنانچه با نیّت غسل، هر طور آب را به تمام بدن برساند کافى است.
قِران در طواف مستحب
حکم قِران در طواف مستحب چیست؟
«قِران» در طواف مستحب مكروه است، ولى حرام و باطل نيست.
مشروعیت قاضی منصوب
آیا در قاضی منصوب، اجتهاد به طور مطلق یا متجزی شرط است؟
در صورت ضرورت، قضاوت قاضی منصوب غیر مجتهد نیز جایز است ولی باید مساله دان باشد.
تبدیل نذر به دلیل ضرر داشتن مورد نذر
اینجانب حدود بیست سال پیش در روز عاشورا دویست نانروغنی نذر کرده بودم و سالبهسال افزایش داده و الآن به حدود دو هزار و چهارصد نانروغنی و یک هزار و چهارصد کمپوت میوه و اسباببازی و لباس جهت اهدا به پرورشگاه کودکان بهزیستى و بیمارستانها و خانه سالمندان در روز عاشورا رسیده است. چندین سال است به علّت اینکه به بیماران ضرر میرسد با اعتراض پزشکان روبهرو شدهام. آیا میتوانم معادل همان مبلغ مورد نذر، در همان روز، خرج دارو و درمان و یا خرج عمل جراحى یکى دو بیمار کنم؟
اگر براى آنها ضرر داشته باشد میتوانید آن را تبدیل به غذاى مناسب و اگر ممکن نشد تبدیل به دارو کنید ولى خوب است چیز مختصرى ازآنچه نذر کردهاید در اختیار آنها بگذارید.
مقدار دیه زن و مرد غیرمسلمان
دیه مرد و زن غیرمسلمان چه مقدار است؟
دیه ذمّى و مستأمن و معاهَد بنابر احتیاط واجب دیه کامله است، دیه زنان نیز نصف دیه مردان است ولىّ دم میتواند با قاتل مصالحه کند، البته حاکم شرع مخیّر است طبق مذهب اسلام یا طبق مذهب خودشان حکم کند و کفّار حربى از این حکم مستثنى هستند.
اهداء ثواب یا نیت نیابت در حج مستحبی برای دیگران
آیا میتوان بعد از انجام حج مستحبی ثواب آن را به دیگری اهداء کرد یا باید به نیت او انجام شود؟
بعد از انجام حج مستحبی مىتواند ثواب آن را به ديگرى هديه كند، همانگونه كه مىتواند هنگام شروع آن را به نيّت ديگرى آغاز كند؛ و بهتر اهداء ثواب است.
اعتماد به همراه در تعداد دورهای طواف
آیا طواف کننده جهت شمردن تعداد دورهای طواف میتواند به گفته همراه خود اعتماد کند؟
مانعى ندارد كه انسان براى شمردن دورهاى طواف به رفيق و همراه خود اعتماد كند (درصورتیکه فرد مورد اعتمادى باشد).
حکم طلاق زن در صورت خطر تکرار زنا توسط زن
چنانچه زن شوهردار زنا بدهد و احتمال تکرار این کار نیز وجود داشته باشد، حکم مشهور بودن در زنا را دارد و شوهر باید اقدام به طلاق نماید؟
اگر مشهور باشد احتیاط واجب است و در موارد خطر و احتمال جدی تکرار بهتر است طلاق دهد.
رعایت احکام شرعی در گرفتن اقرار
اگر متّهم در اثر سؤالهاى تلقينى، يا اغفال، يا اكراه و اجبار به جرمى اقرار كند، آيا چنين اقرارى داراى اثر و ارزش اثباتى جرم در حقوق الناس و حقوق اللَّه است و یا در شمار امارات و قرائن قرار مىگيرد؟ آيا طرّاح چنان سؤالاتى، مرتكب عمل خلاف شرع مقدّس شده، و مستحقّ مجازات هستند؟ در مورد ارزش اثباتى چنين اقرارى، آيا بين صورتى كه اقرار موجب علم و اقناع وجدانى شود، با صورتى كه چنين نشود، تفاوتى وجود دارد؟
اجبار و اكراه و توسّل به دروغ و خلافگويى براى گرفتن اقرار مجاز نيست، ولى استفاده از قرائن و شواهد گوناگون و بازجويى متّهم به گونهاى كه نتواند از بيان واقعيّت فرار كند، هيچ اشكالى ندارد. بلكه در حقوق النّاس (نه حقوق اللَّه) كار خوب و شايستهاى است، و آنچه درباره امير مؤمنان على عليه السلام نقل شده، همه از اين قبيل است. اين نكته نيز شايان ذكر است كه گاه ممكن است در موارد حسّاس و مهم با ارعاب از كسى اقرار بگيرند؛ ولى به دنبال اقرارِ ارعابى سرنخهايى پيدا شود كه موضوع از طريق ديگر روشن گردد؛ به گونهاى كه دليل قاضى چيزهايى باشد كه بعداً كشف شده است؛ نه آن اقرار.
حکم غسل برای شخصی که قصد رفتن به سفر دارد
انجام غسل برای رفتن به سفر چه حکمی دارد؟
در فرض سؤال میتواند بهقصد ثواب غسل انجام بدهد.