حکم سود پول مشارکتی در بانک
سود پول مشارکتی در بانک چه حکمی دارد؟
احتیاط آن است که طرف‌های شما اطلاع داشته باشند و یا وکالت مطلق داده باشند.
سود نبردن شریکی که در سرمایه شرکت نکرده
در یک کار صنعتی سه نفر باهم شریک بوده‌ایم. یکی از شریک‌ها سهم سرمایه اولیه را نپرداخته در پایان کار سودی مانده، آیا شریکی که سرمایه اولیه را نداده سود می‌برد؟
درصورتی‌که در سرمایه اصلاً شرکت نکرده سودی نمی‌برد مگر این‌که کاری در آنجا انجام داده باشد که اجرت خواهد گرفت.
مصالحه نصف منفعت خود با دیگری بعد از ظهور منافع
شرکت عقدی در اموال صحیح است. پس اگر دو نفر قرار بگذارند که هرچه کارشان درآمد داشت باهم شریک باشند صحیح نیست خواه عمل آن‌ها همانند باشد مثلاً دو نفر خیاط باهم قرار بگذارند که هرچه درآمد داشتند باهم شریک باشند یا عمل آن‌ها متفاوت باشد اگر یکی نصف منفعت خود را به دیگری مصالحه کند به چیزی و آن دیگری هم نصف منفعت خود را به همان چیز مصالحه کند اشکال ندارد یعنی چه؟
بعد از ظهور منافع صلح کردن مانعی ندارد.
برداشت طلب یک شریک از درآمد زمین مشترک
شوهرم در زمين كشاورزي با كسي شريك است. پارسال زمين را كرايه داد به خاطر خشک‌سالی محصول از بين رفت. شوهرم زمين را به چوپاني داد در عوض يك بزغاله. من می‌گویم بايد بزغاله را نصف كنيم اما شوهرم می‌گوید يك سال است نه‌صد هزار تومان از شريكش به خاطر زمين طلب دارد و هزينه رفت و آمد و بنزين ماشينش را هم نداده است با اين اوصاف ما بايد چه‌کار كنيم؟
درصورتی‌که شوهر شما از او طلب داشته باشد به مقدار طلبی که دارد از درآمد زمین بردارد.
حکم انجام معامله تجاری برای مدت معین و شرایط توافقی
دو شخص حقیقى یا حقوقى با سرمایه‌های مختلف، مثلاً ده به یک، می‌خواهند براى مدّت معیّن و با شرایط زیر معاملات تجارى انجام دهند:1ـ سود احتمالى حاصل از معامله پس از انقضاى مدّت تنصیف شود.2ـ کار با سرمایه و نیز ضرر احتمالى را صاحب سرمایه کمتر متقبّل شود.چنین تجارتى چه حکمی‌دارد؟
شرکت مزبور اشکالى ندارد.
تعهد به دادن امتیاز خاص به خریداران سهام بدون محاسبه سود واقعی معامله
مؤسّسان شرکتى در زمان تأسیس شرکت و براى ترغیب و تشویق مردم به خرید سهام آن، امتیاز خاصی به شرح زیر براى خریداران سهام در نظر می‌گیرند. «درصورتی‌که سهامدارى مایل به فروش سهم خود باشد، مؤسّسان خرید سهام وى را پس از 6 ماه از تشکیل شرکت تضمین نموده و علاوه بر پرداخت ارزش اسمى سهم سالانه، مبلغى معادل 20% قیمت سهام به‌عنوان ارزش‌افزوده به وى پرداخت خواهند کرد.»برخى از سهامداران به علّت وجود چنین امتیازى، اقدام به خرید سهام شرکت موردنظر می‌نمایند. با توجّه به وجود شبهه شرعى براى برخى از مؤسّسان و خریداران سهام، خواهشمند است نظر مبارکتان را در خصوص پرسش‌های ذیل اعلام فرمایید: 1ـ مؤسّسان شرکت، 20% موردنظر را تحت عنوان «ارزش‌افزوده» مطرح نموده‌اند. با توجّه به این‌که هنگام پرداخت این مبلغ در مورد این موضوع که 20% به ارزش سهم افزوده‌شده، یا نه تحقیق و بررسى صورت نمی‌گیرد و برفرض انجام بررسى، نتیجه دیگرى عاید می‌شود (بدین معنا که ارزش واقعى سهم کمتر از مجموع مبلغ اسمى سهم و 20% موردنظر می‌باشد)، تعهّد مزبور از جهت شرعى چه حکمی‌دارد؟2ـ حکم شرعى پرداخت یا دریافت ارزش‌افزوده تضمین‌شده، بدون این‌که مبتنى بر معامله خاصی بوده و سود واقعى آن معامله محسوب شود، چیست؟
1. این تعهّد اشکالى ندارد و لازم الوفاست. 2. هرگاه تعهّد کرده‌اند آن سهام را به این قیمت خریدارى کنند، باید به این تعهّد عمل شود.
عدم تعلق درآمد ماهیانه سهام به کسی که سهمش از کل سرمایه خارج‌شده
از سهم خانه، ماشین، تلفن و سرمایه آزمایشگاهى که با یک نفر شریک بوده‌ام، به مادر شوهرم تفویض شده است. آیا بعد از این‌که سهم ایشان از کل سرمایه داده شد، آیا درآمد ماهیانه نیز به ایشان تعلّق می‌گیرد؟
اگر منظور این است که سهم او را خارج کرده‌اید، در این صورت از درآمد چیزى به او نمی‌رسد; ولى اگر سهم او در این اموال الآن موجود است، در درآمد نیز شریک است.
گماشتن فرد دیگر به‌جای خود بدون اطلاع سایر اعضای شرکت
یک نفر به‌عنوان عضو شرکتى در قبال اخذ حقوق، کارهاى شرکت را انجام می‌داده، ولى چون خودش کارمند دولت بوده، فرد دیگرى را به‌جای خود جهت پیگیرى کارهاى شرکت معیّن کرده است. همین فرد چند ماه کارکرده و شرکت همانند دیگر کارگران خود، حقوق او را پرداخته است; ولى فرد مزبور مبلغ هنگفتى را به خاطر جابه‌جایى از شرکت مطالبه نموده است. آیا این مطالبه را باید خودش از حقوق خودش بپردازد، یا باید از شرکت بگیرد؟
هیچ‌کس نمی‌تواند دیگرى را به‌جای خودش به کارى که انجام آن را پذیرفته، قرار دهد; مگر این‌که قرارداد مشروط به مباشرت نباشد و در این صورت خودش باید حقوق آن واسطه را بپردازد.
مشارکت در خرید کارخانه بر اساس رؤیت فیلم ویدئویى از دستگاه‌های آن
یک شرکت بازرگانى با مشارکت یک شرکت تعاونى اقدام به خرید کارخانه‌ای از کردستان عراق کردند. این معامله بر اساس رؤیت فیلم ویدئویى که دستگاه‌های خریداری‌شده را نمایش داده بود، صورت گرفته است. آیا اصل این قرارداد شرکت صحیح بوده است؟
تحویل نگرفتن جنس مانع از صحت بیع نمی‌شود، مشروط بر این‌که قدرت بر تسلیم، ولو در زمانى که در معامله شرط کرده‌اند، وجود داشته باشد.
تکلیف مالکی که اضطرار به فروش ملک مشاع بناشده در زمین خود را دارد
هرگاه شخصى مالک شرعى و قانونى قطعه زمینى باشد و با فرد دیگرى مشاعاً در آن، اعیانى بنا کنند و مالک عرصه به علّت گرفتارى مالى بخواهد تمامى عرصه و اعیان را به شخص ثالثى بفروشد و سهم شریک در اعیانى را بپردازد، ولى شریک در اعیانى به‌هیچ‌وجه حاضر به فروش سهم خود نباشد، ازنظر شرعى تکلیف چیست؟
حقّ شریک را بدون اجازه او نمی‌توان فروخت; ولى می‌تواند مال خود را بفروشد و نسبت به مال شریک اجاره داده شود.
لزوم جلب رضایت شرکا برای اجاره دادن سهم خود از شرکت
این‌جانبان، مالک 25% یک شرکت تولیدى فرش ماشینى هستیم، اعضاى هیئت‌مدیره شرکت به علّت صدور چک بی‌محل و خیانت‌درامانت و سوءاستفاده از اموال شرکت، تحت پیگرد قانونى بوده و فعلاً دو نفر از آن‌ها در زندان و دو نفر دیگر متوارى هستند، اخیراً چند نفر داخل شرکت شده و اظهار می‌دارند که ما شرکت را اجاره کرده‌ایم، بدین‌صورت که در قبال هر تخته فرش تولیدشده مبلغى پرداخت نمایند. خواهشمند است اعلام فرمایید که آیا براى ادامه کار رضایت شرعى 25% سهامداران شرکت لازم است؟
جلب رضایت شرکا لازم است; مگر این‌که قبلاً اختیاراتى به افرادى داده باشند که از طرف کل سهامداران عمل کنند.
نماز در خانه‌ای که بدون اجازه شریک دیگر فروخته‌شده
منزلى بین دو نفر مشترک بوده، یکى از شرکا بدون رضایت شریک دیگر سه دانگ خانه خود را به دیگرى می‌فروشد، آیا به خاطر راضى نبودن شریک، نماز شخصى که سه دانگ خانه را خریده و در آنجا سکونت دارد باطل است؟
معامله مزبور صحیح است; ولى شریک حق دارد آن را فسخ کند و خودش بردارد و ثمن معامله را بپردازد؛ و تا تکلیف شریک روشن نشود نماز در آن جایز نیست.
تأمین لوازم کار برای همسر
این‌جانب براى همسر خود امکانات کار، اعم از خرید چرخ صنعتى و وسایل موردنیاز، محل کار، برق و غیره فراهم نموده‌ام، آیا در درآمد حاصل از کار خیاطى ایشان شریک هستم؟ آیا ایشان بدون رضایت بنده می‌تواند کار کند؟
درصورتی‌که آن‌ها را به ایشان بخشیده‌اید، حقّى در درآمد آن ندارید؛ و اگر نبخشیده‌اید، باید طبق قرارداد عمل کند و سهم شما را بپردازد.
سود سهام رستورانی که در آن مشروب سرو می‌شود
من در شرکتی سهام‌دارم که صاحب یک رستوران در اروپا می‌باشد. در آن رستوران نوشابه‌هایی که در آن‌ها مشروب هم هست در کنار غذا به مشتریان داده می‌شود. حکم سود این سهام چیست؟
سود سهام شما مانعی ندارد ولی آن مقدار که می‌دانید مشروبات است معادل آن را به افراد نیازمند بدهید.
قرار دادن اصل تسهیلات و سود آن به‌عنوان تسهیلات جدید
درصورتی‌که تسهیلات دریافتی از بانک تحت عنوان مشارکت مدنی معوق گردد آیا بانک می‌تواند سود تسهیلات را در زمان سرسید وام به همراه جرائم آن به‌عنوان اصل مبلغ تسهیلات جدید محاسبه نموده و قرارداد جدید انعقاد نماید؟ بدیهی است سود جدید به‌تمامی جرائم و سود تسهیلات قبلی شامل می‌گردد.
درصورتی‌که در عقود شرعیه سودی حاصل‌شده و حق بانک را نپرداخته می‌توان آن را در عقد جدید شرعی مورد معامله قرارداد ولی جریمه دیرکرد اشکال دارد.
