مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

هر دو نوع ضمان صحيح است و جزء شعب عقد ضمان محسوب مى‌شود.

هر دو نوع ضمان صحيح است و عقد ضمان محسوب مى‌شود و در حاشيه عروة الوثقى شرح آن را نوشته‌ايم و جمعى از فقهاى معاصرين در اين مسئله با آنچه گفته شد موافق‌اند.

آری لازم است طلبکار ضمانت را قبول كند.

در ضمانت مى‏تواند صيغه لفظى به زبان فارسى يا عربى يا هر زبان ديگر بخواند.

هرگاه انسان بخواهد ضامن شود كه بدهى كسى را بدهد مى‏تواند صيغه لفظى بخواند و یا به‌وسیله امضا كردن ضمانت‌نامه يا هر كار دیگر اين مطلب را به طلبكار بفهماند.

این نوع ضمانت صحیح نیست.

مانعى ندارد كه شخص ثالثى ضمانت‏ نفقه را بنمايد و در اين صورت نفقه بر عهده او خواهد بود.

این کار درواقع ترکیبى از عقد کفالت و ضمانت است و اشکالى ندارد.

هرگاه زمين مزبور سابقه ملكى نداشته باشد، يا احتمال موات‏ بودن آن از روز اوّل برود حكم وقف بر آن جاری نمى‏شود؛ امّا اگر سابقه ملکیت داشته و براى قبرستان واگذارشده است حكم وقف بر آن جاری است.

اگر زمين موات بوده است كسى مالك آن مى‏شود كه آن را آباد كند (مثلاً خانه بسازد) و اگر سابقاً آباد بوده تعلّق به مالك سابق دارد و اجازه او لازم است؛ مگر این‌که او از طريق غصب بر آن مسلط شده باشد و صاحب اصلى معلوم نباشد، كه بايد با اجازه حاكم شرع به نيازمندان داد.

چنانچه حريم شرعى بوده مستأجر حقّ احيا نداشته و مالك نمى‏شود و مادام كه مدّت اجاره زمين تمام نشده مستأجر حقّ استفاده از آن را دارد و بايد اجاره آن را بدهد و متولی نمى‏تواند از او بگيرد ولى بعد از اتمام مدّت اجاره، حقّى براى مستأجر باقى نيست.

ظاهر آنچه بیان شد اين است كه فرمانروایان يد مالكانه بر زمین‌ها داشته و به‌عنوان مزارعه به رعايا واگذار كرده‏اند، حال كسانى كه معتقدند آن‌ها غاصب بوده يا اراضى موات‏ را به دست مردم داده‏اند، چنانچه دليل كافى براى اثبات مطلب خود اقامه كنند و ثابت شود مال پدران خودشان بوده از راه‌ها خلع يد به عمل مى‏آيد.

در اينجا زمين، باير محسوب می‌شود و در ملک او باقي می‌ماند، مگر این‌که اعراض کرده باشد يعني از زمين صرف‌نظر کند يا اعراض عملي ثابت شود؛ ولي اگر اعراض نکند هرچند مدّت طولاني بگذرد مالک است و زمان دخالتي ندارد.

اگر برای شما آباد کرده باشد نه برای خودش، مالک آن شما می‌باشید.

اراضی موات، زمین‌هایی است که هرگز کسی آن را آباد نکرده است و زمین ملی چیزی جز اراضی موات نیست.