مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

در فرض سؤال چنین کسى سفیه است و حقّ دخالت مستقیم در اموالش را ندارد و فرزندان وی حقّ شکایت به محاکم قضایی را دارند و نیز حاکم شرع و کسانى که از طرف او براى این‌گونه کارها مأذون هستند در مواردى مانند مورد فوق می‌توانند مستقیماً بدون وجود شاکی دخالت کنند و اقدامات لازم را به عمل‌آورند.

درصورتی‌که به‌حکم حاکم شرع محجور نشده باشد معاملتش درهرحال نافذ و صحیح است ولى اگر موجب سلب قدرت از اداى دِین شود حرام است.

چنانچه خانه را با پول پدر گرفته‌اند و او در آن زمان محجور بوده، معامله باطل است مگر اینکه قیّم شرعى آن را اجازه دهد که در این صورت خانه تعلّق به پدر دارد و هزینه‌هایی که آن فرزند در آن منزل کرده از کیسه خود او رفته است، ولى اگر چیزهاى قابل انتقالى، مانند کابینت و امثال آن باشد، متعلّق به خود اوست.

حقِّ غرما مقدّم است.

هیچ‌کس مجاز نیست اموال خود را تلف کند، یا به دیگرى اجازه اتلاف بدهد. همچنین معاملات محاباتیّه که سبب ضایع شدن حقّ طلبکاران می‌شود، نیز جایز نیست.

قاعده تسلیط مشروط به شروطی است ازجمله این‌که تصرفات معقول باشد.

درصورتی‌که هیچ راهی جز این ندارد و این کار با مفسده همراه نباشد می‌تواند به‌زور یا با عنوان تقاص بگیرد.

علم و جهل مباح له نقشی جواز تصرفت او ندارد.

در این موارد اگر مورددعوا باشد معیار علم قاضی است.

در تحجير املاك بلا صاحب مرور زمان وجود ندارد، بلكه معيار آن است كه يقين به اعراض صاحب اصلى پيدا كنيم؛ خواه يقين در يك روز پيدا شود، يا پنجاه سال.

حقّى كه به سبب سنگ‌چينى و مانند آن به دور زمين موات، براى شخص پديد مى‌آيد.

اگر در اطراف آن نشانه‌گذاری‌های روشنی کنند دلیل بر مالکیت است.

درصورتی‌که از اراضی موات باشد مانعی ندارد.

با تصرّف مزبور حقّ اولویت‌دارید و حقّ خود را می‌توانید در مقابل عوض و یا بدون عوض به دیگرى واگذار کنید و اگر آن را احیا کرده‌اید مالک هستید.

چنانچه آن منطقه جزء حریم روستا و آبادى معیّنى باشد، اهل آن آبادى حق‌دارند آن را در میان خود تقسیم کنند و بعد از تقسیم، هریک حق‌دارند علف‌ها و هیزم آن را بچینند و اگر جزء حریم نباشد در صورتى حق‌دارند که آنجا را حیازت یا علامت‌گذاری و سنگ‌چین کرده باشند.