مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

نظر جناب‌عالی در مورد مراسم طشت گذارى که پیش از فرارسیدن محرم‌الحرام در بسیارى از مناطق آذری‌زبان ایران منعقد می‌شود، چیست؟

این کار صحیحی نیست و در منابع معتبر وارد نشده است.

دسته‌ها: خرافات در عزاداری

استفاده از روان‌گردان به‌عنوان دارو

نظر به مشكلاتى كه داروهاى ECSTAZY (اكستازى يا روان‌گردان) براى انسان دارد و نوع مصرف آن، كه در مجالس لهو و لعب استفاده می‌شود و موجب نأشگى و سرگيجه و حالات غیرعادی فراوان می‌شود، استفاده از آن، كه بعضاً مصرف داروئى نيز دارد، چه حكمى دارد؟

مصرف داروى مذكور جايز نيست و نوعى از مواد مخدّر محسوب می‌شود.

دسته‌ها: درمان با امور حرام

شرط‌بندی برای ورزش‌های متناسب با اسب‌سواری و تیراندازی

نظر به اینکه پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آلِ شرط‌بندی برای تیراندازی و اسب‌سواری را جایز دانسته‌اند‌؛ شرط‌بندی برای بازی‌ها و ورزش‌های امروزی که متناسب با آن دو ورزش هستند مانند دارت، تیراندازی با تفنگ بادی، بیلیارد، موتورسواری و رالی ماشین چه حکمی‌ دارد؟

در مورد وسایل سواری و سلاح‌هایی که در جنگ می‌توان از آن استفاده کرد همین حکم جاری است.

دسته‌ها: شرطبندی و قمار

نظر به اینکه سن بلوغ در دختران 9 سال تمام قمری و در پسران 15 سال تمام قمری میباشد ؛ و از طرفی قانون در خصوص نگهداری فرزند بعد از سن بلوغ ساکت میباشد و در ماده 1169 قانون مدنی و تبصره آن نیز هیچ اشاره ای نشده است ؛ لذا خواهشمند است توضیح بفرمائید که با رسیدن فرزند به سن بلوغ آیا وی از مدار حضانت خارج میگردد یا خیر ؟ و نگهداری فرزند در این مورد به چه ترتیبی میباشد ؟

حضانت دختر تا هفت سال و پسر تا دو سال با مادر است و بعد از آن تا زمانی که نیاز به حضانت دارد حتی اگر بالغ شده باشد با پدر است.‌

دسته‌ها: احکام حضانت و قیّومیّت

نظر به اینکه در برخی از ابواب فقهی از واژه ناموس استفاده و آثار مهمی نیز بر آن بار شده لکن تعریف جامع و مانعی از آن ارائه نشده و مصادیق واژه مذکور نیز روشن نمی باشد به نحوی که بین پژوهشگران و قضات در این خصوص اختلاف نظر و تفاوت رویه وجود دارد و برخی شمول آن را فقط نسبت به درجات و طبقات خاصی از اقربا و مخصوص بستگان اناث دانسته و برخی نیز بالعکس؛ لذا موجب امتنان خواهد بود تا نظر آن جناب مستطاب در خصوص معنا و مفهوم واژه ناموس و قلمرو و مصادیق آن مورد استفاده قرار گیرد.

ظاهرا این واژه در روایات نیامده بلکه در کلمات فقها و عامه مردم رواج پیدا کرده است و غالبا اشاره به همسر دارد ولی گاهی به معنای وسیع تر که حتی دختر، خواهر و مادر را شامل می شود اطلاق می گردد.لذا در هر مورد باید حکم مربوطه را در نظر گرفت و طبق ادله فقهی فتوا داد.

دسته‌ها: متفرقه قضا

پرداخت حقوق به بهائیان از بیت‌المال

نظر به اینکه در اوایل انقلاب بنا به فتوای حضرت امام (رحمت‌الله علیه) در خصوص فرقه ضاله بهائیت که در دستگاه‌های دولتی استخدام بودند و پرداخت حقوق و مزایا از بودجه بیت‌المال مسلمین ممنوع شده که در پی آن طی استفتا از محضر مقام معظم رهبری معظم له هم در جواب آن فرمودند مسئولین دولتی حق هیچ‌گونه پرداخت حقوق و سایر مزایا از محل اعتبارات بیت‌المال در نظام جمهوری اسلامی را ندارند علی‌هذا اخیراً از سوی دبیر محترم هیات عالی نظارت جناب حجه الاسلام ناصری طی استفتا از دفتر مقام معظم رهبری که فاقد مهر و امضا مقام معظم رهبری است دفتر فوق این‌گونه مرقوم فرمودندکه «میزان ضوابط ومقرارت است.» که با این بیان نامبرده بالا طی بخشنامه‌ای جواز پرداخت برقراری حق معیشت برای خانواده‌های فرقه ضاله بهائیت را صادر نمودند لطفاً تکلیف هیاتهای تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری کارکنان دولت را با ارسال آخرین نظر مقام معظم رهبری و همچنین سایر مراجع عظام، روشن فرمایید.

هرگونه کمک بر فرقه ضاله و اعضاء آن گروه ازنظر شرعی ممنوع است مگر در موارد خاصّی که قانون بنا بر مصالحی تجویز کرده است.‌

دسته‌ها: بهائیت

تقسیم ارث بین دایی پدری و خاله ابوینی و همسر

نظر به اینکه خانمی فوت نموده و فاقد فرزند و مادر و پدر و خواهر و برادر است و تنها یک شوهر و یک خاله (که این خاله با مادر مرحومه از یک پدر و مادر هستند) و همچنین یک دایی (که دایی با مادر مرحومه از یک پدر و دو مادر هستند) است، حال از محضر حضرت‌عالی خواهشمندم بیان فرمایید آیا دایی مرحومه با شرایط مرقوم از مرحومه ارث می‌برد و میزان هر یک از وراث اعم از همسر و خاله و یا دایی در صورت وجود رابطه ارث چقدر است؟

در فرض سؤال دایی پدری ارث نمی‌برد و نصف ماترک میت به شوهر و نصف دیگر به خاله پدر و مادری میت به ارث می‌رسد.

دسته‌ها: طبقه سوم

لزوم اجرای قسامه در محضر یک قاضی

نظر به این که قسامه به منظور تکمیل و تتمیم ظنّ و گمان حاکم دادگاه، و رافع تردید و شبهه وى براى رسیدن به یقین مى باشد، آیا استماع سوگند 50 نفر به وسیله دو قاضى جداگانه شرعاً اشکال دارد؟ آیا صدور حکم به اعتبار گزارش و صورت جلسه استماع سوگند به وسیله قاضى دیگر که در غیاب حاکم دادگاه تنظیم شده، جایز مى باشد؟

قسامه باید به طور کامل در محضر یک قاضى اجرا شود. ‌

دسته‌ها: لوث و قسامه

تفاوت تلقین با بیان حکم شرع توسط قاضی برای طرفین دعوی

نظر به این که براى قاضى جایز نیست به یکى از طرفین دعوا، یا به هر دو تلقین کند، آیا مى تواند طرفین دعوا را به مقرّرات و احکام شرع مقدّس آشنا کند؟

بیان احکام شرع براى طرفین دعوا، داخل در مسأله تلقین حرام نیست.

دسته‌ها: شرایط قاضى

مرجع رفع حوائج مؤمنین اهل پرداخت وجوهات در صورت فقر و نیازمندی

نظر به این‌که متدینین اهل پرداخت خمس و زکات هستند و بر انجام این وظیفه افتخار دارند. اگر برحسب اتّفاق کسى از آن‌ها فقیر و نیازمند شد، آیا براى آن‌ها در شرع مقدّس نهادى منظور شده که به آن مراجعه کند؟ تا هم‌محل رفع نیاز محتاجین باشد و هم متدینین بدانند اگر امروز از روى اخلاص و قصد قربت خمس پرداخت می‌کنند، روزى هم به آن‌ها کمک می‌شود؟

البتّه بیت‌المال مرجعى براى این کار است.

دسته‌ها: متفرقه خمس

جراحی جهت افزایش قد

نظر به این‌که كوتاهى قد به‌عنوان یک بيمارى، پس از اتمام دوره رشد فرد، درمانى غير از جرّاحى ندارد و براى افزايش قد اين بيمارآن‌که از مشكلات عديده روحى و اجتماعى رنج می‌کشند، نياز فراوان به عمل جراحى احساس می‌شود؛ از دو سال پيش اعمال جراحى، جهت افزايش قد در ايران را آغاز نموده‌ايم. تاکنون ۵۷ نفر، تحت عمل موفقيت‌آميز قرارگرفته‌اند و نتايج بسيار مطلوبى حاصل گرديده است. در حال حاضر ۱۳ كشور جهان مجهز به مراكز افزايش قد می‌باشند كه به‌صورت فعال به پذيرش بيمار اقدام می‌نمایند؛ و باعث افتخار ماست كه كشور عزيزمان، ايران اسلامى، به‌عنوان تنها كشور اسلامى كه در ليست ۱۳ كشور ذکرشده، حضور دارد. اين كار ازنظر شرعى چه حكمى دارد؟

در مواردى كه ضرورتى براى بلند شدن قد احساس شود و اين جرّاحى خطرى براى بيمار نداشته باشد اشكالى ندارد.

دسته‌ها: جرّاحى زيبا سازى

توسعه عرضی مسعا

نظر به این‌که عرض مسعى را از سمت شرق (بيرون مسجدالحرام) موازى سالن موجود توسعه مى‌دهند و در آينده چند متر به عرض آن اضافه مى‌شود و قبلاً نيز قسمت‌هایی از كوه صفا و مروه (در ابتدا و انتهاى بخشى كه افزوده مى‌شود) برداشته‌شده و هم‌اکنون چيزى از كوه صفا و مروه در اين دو قسمت وجود ندارد، سعى در قسمت افزوده‌شده جديد چه حكمى دارد؟ (شایان‌ذکر است كه طبق نظر كارشناسان و كسانى كه از سال‌ها پيش سابقه تشرّف دارند، كوه صفا و مروه تا اين قسمت نيز امتداد داشته و هم‌اکنون نيز ريشه كوه وجود دارد.)

با توجّه به شهادتى كه به وجود ريشه‌هاى كوه داده‌شده و با توجّه به شهادت شهودى كه مى‌گويند قبلاً برجستگى كوه را در آن سمت ديده‌اند و بعداً در ساخت‌وسازهای جديد تخريب‌شده مشكلى براى سعى حجاج به وجود نمى‌آورد، بخصوص این‌که حجاج مى‌توانند از سمت مسجدالحرام كه براى سعى مى‌آيند نيّت كنند از كنار كوه صفا بگذرند و وارد مسعاى جديد شوند و در موقع رسيدن به مروه از مروه بگذرند و به‌این‌ترتیب مصداق «ان يطوّف بهما» خواهد بود.

دسته‌ها: متفرقه سعی بین صفا و مروه

وکالت داشتن دادگاه از سوی شاکی در قبول کفالت کفیل

نظر به این‌که در کفالت ایجاب کفیل و حداقل قبول مکفول‌له شرط است، در مواردى که شاکى به دادگاه مراجعه و طرح دعوا می‌کند، آیا دادگاه از باب این‌که امر رسیدگى به وى محوّل گردیده، مجاز است که به‌جای مکفول‌له، قبول را انجام دهد؟ (همان‌گونه که این مطلب از فتواى بعضى از فقها که کفالت را در تعزیرات جایز می‌دانند، استفاده می‌گردد)؛ و درصورتی‌که دادگاه مجاز است، آیا می‌تواند قبول کفالت را به پاسگاه محوّل کند؟

عقد کفالت، مانند سایر عقود، قابل انجام از طریق وکالت است; و معمولاً مردمى که به دادگاه‌ها مراجعه می‌کنند وکالت در این‌گونه امور را به دادگاه‌ها، یا کسانى که از سوى دادگاه وکالت دارند می‌سپارند.

دسته‌ها: احکام کفالت