تقسیم ارث اگر ورثه فقط پدر و مادر باشند
اگر فقط پدر و مادر از گروه اول ارث موجود باشد ارث چگونه تقسیم میشود؟
هرگاه وارث ميّت فقط پدر و مادر او باشند، مال سه قسمت میشود دو قسمت آن را پدر و يك قسمت آن را مادر میبرد؛ مگر اینکه ميّت دو برادر، يا چهارخواهر، يا يك برادر و دو خواهر داشته باشد كه همه آنها پدر و مادرى باشند يا پدرى فقط (يعنى پدر آنان با پدر ميّت يكى باشد) مادر شش يك مال را میبرد و بقيّه به پدر مىرسد. (در اصطلاح فقهی به «دو برادر، يا چهارخواهر، يا يك برادر و دو خواهر» حاجب میگویند)
تقسیم ارث در صورتی که ورثه دختر و پسر باشند
اگر ورثه دختر و پسر با هم باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
اگر پسر و دختر باهم باشند طورى تقسيم مىكنند كه هر پسر دو برابر دختر ببرد.
تقسیم ارث اگر ورثه فقط چند دختر یا فقط چند پسر باشند
اگر فقط چند پسر یا فقط چند دختر در گروه اول موجود باشد ارث چگونه تقسیم میشود؟
اگر ورثه میت، فقط چند پسر يا فقط چند دختر باشند، اموال میت بهطور مساوى ميان آنها قسمت میشود.
تقسیم ارث باوجود فقط یک نفر از گروه اول
اگر فقط یک نفر از گروه اول موجود باشد ارث چگونه تقسیم میشود؟
هرگاه وارث ميّت فقط يك نفر از گروه اوّل باشد (مثلاً پدر يا مادر، يا يك پسر يا يک دختر) تمام مال ميّت به او مىرسد
گروه اول ارث
طبقه اول از طبقات سهگانه ارث چه کسانی هستند؟
طبقه اول ارث شامل پدر و مادر و اولاد ميّت است و با نبودن اولاد، اولاد او هرچه پايين روند. (البته هرکدام از آنان که به ميّت نزدیکتر است) و تا يك نفر از اين گروه باشد گروه دوم ارث نمىبرند.
نحوهی ارث بردن خنثای مشکله
چنانچه یکی از ورثه خنثای مشکله باشد، چگونه ارث میبرد؟
ارث او نصف میان ارث مرد و زن است
نحوهی ارث بردن خنثی
چنانچه یکی از ورثه فرد خنثی باشد، چگونه ارث میبرد؟
در فرض سؤال بنا بر جنس غالب او عمل میشود، بنابراین اگر جنس غالب او مرد است ارث مرد را میبرد و اگر جنس غالب او زن است، ارث زن را میبرد.
مانع نبودن وصیت میت نسبت به برخی وراث از سهم بردن آنان از ماترک
شخصى از محل ثلث اموال خويش براى برخى از ورثهاش وصیت كرده است، آيا اين وصیت مانع از سهمالارث آنها میشود؟
وصیت ميّت در ثلث اموالش براى برخى از ورثه، مانع سهمالارث آنها نمىشود؛ مگر اینکه آن را مشروط به عدم اخذ سهمالارث كرده باشد و موصیله پذيرفته باشد.
محروم كردن فرزند معتاد از ارث
يكى از فرزندانم، كه متأسفانه معتاد است، داراى عيال و دو فرزند ذكور كبير است كه همه آنها بحمدالله سالم هستند. با توجّه به اینکه يقين دارم پس از مرگم اموالى كه از من به ارث میبرد را حیفومیل خواهد كرد، آيا اجازه دارم سهمالارث ايشان را بنام دو فرزندش كنم تا در آينده و بعد از مرگ من با مشكل مالى مواج نگردند؟
هرگونه بخششى به افراد در حال حيات بهشرط اینکه تحويل طرف داده شود صحيح است؛ ولى آن فرد معتاد را نمىتوان از ارث محروم كرد. مگر اینکه چيزى هم به خود او ببخشيد هرچند كم باشد و شرط كنيد كه از سهمالارث خود استفاده نكند و او هم اين شرط را بپذيرد.
ترقی قیمت مالی که بهعنوان ثلث تعیینشده
اگر ثلث را بهعین وصیت كند مثلاً بگويد «فلان منزلم بابت ثلث هزينه شود» درحالیکه هنگام فوت اين ملك بهاندازه ثلث يا كمتر بوده، امّا بعد از مدّتى قيمت آن ترقّى كرد و از ثلث بيشتر شد چه حكمى دارد؟
در اينجا بايد همان عين را صرف وصیت كرد و ترقى آن مشكلى ايجاد نمىكند، مثل آنکه سهم ارث يكى از ورثه بعد از تقسيم رشد و ترقى بيشترى كند، مال را از نو تقسيم نمىكنند. ملاك، ارزش آن در زمان فوت است.
تکلیف گنجی که در زمین مورثی بعد از تقسیم آن پیداشده
اگر در زمین مشاعی مانند زمین ارث بعد از تقسیم، در سهم یکی از شرکا گنج پیدا شود گنج متعلق به مالک همان زمین است یا متعلق به همه؟ اگر احتمال داشته باشد که پدر یا پدربزرگ آن را پنهان کردهاند و یا از وجود آن مطلع بودهاند چطور؟
درصورتیکه ثابت شود که پدر یا پدربزرگ آن را پنهان کردهاند بین ورثه مطابق قانون ارث تقسیم میشود و الا به صاحب زمین میرسد؛ البته گنج مهم باید مطابق قوانین عمل شود.
نحوه تقسیم درختان موجود در زمین ارثی
آیا درختی که در زمین ارثی قرار دارد متعلق به همه است یا همان وارث که زمین به اسمش افتاده؟
درخت بهصورت جداگانه محاسبه و تقسیم میشود مگر اینکه همه ورثه کبیر باشند و توافق به تقسیم به این شکل کرده باشند.
سهمالارث شخصی که مرگ مغزی شده
آیا به کسی که مرگ مغزی شده ولی هنوز به کمک دستگاه به زندگیاش ادامه میدهد ارث تعلق میگیرد؟ در این هنگام با او چه معاملهای میشود؟
احتیاط آن است که سایر ورثه سهم او را جدا کنند و با وارثینش بعد از پایان حیاتش مصالحه کنند.
تعلق ثلث به ورثه در صورت نبود وصیت
آیا صحیح است که یکسوم مال متوفی متعلق به متوفی است و باید برای او خرج کرد؟ (حتی اگر مخارج کفنودفن کمتر از یکسوم باشد)آیا میبایست مابقی تا یکسوم را برای او خیرات کرد؟ یا اگر در مال ورثه داخل شود حرام است؟
چنین مطلبی صحیح نیست بلکه هر شخص حق دارد تا یکسوم اموالش را برای خود وصیت کند. اگر در این مورد وصیت نکرده آن مال متعلق به ورثه است.