مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اوّل ماه به‌وسیله تقویم‌ها و محاسبات منجمین ثابت نمی‌شود، هرچند آن‌ها اهل اطّلاع و دقّت باشند، مگر اين‏كه از گفته آن‌ها يقين حاصل گردد.

اوّل ماه از پنج طريق ثابت می‌شود:1- ديدن ماه با چشم، امّا ديدن با دوربين و وسايل ديگرى از اين قبيل كافى نيست.2- شهادت عدّه‏اى كه از گفته آن‌ها يقين پيدا شود (هرچند عادل نباشند، همچنين هر چيزى كه مايه يقين گردد).3- شهادت دو مرد عادل، ولى اگر اين دو شاهد صفت ماه را برخلاف يكديگر بگويند، يا نشانه‌هایی بدهند كه دليل بر اشتباه آن‌هاست به گفته آن‌ها اوّل ماه ثابت نمی‌شود.4- گذشتن سى روز تمام از اوّل ماه شعبان كه اوّل ماه رمضان با آن ثابت می‌شود، يا گذشتن سى روز تمام از اوّل ماه رمضان كه اوّل ماه شوال ثابت مى‏شود (البتّه اين در صورتى است كه اوّل ماه قبل مطابق همين طرق ثابت‌شده باشد).5- حكم حاكم شرع، به اين صورت كه براى مجتهد عادلى اوّل ماه ثابت شود و سپس حكم كند كه آن روز اوّل ماه است، در اين صورت پيروى از او بر همه لازم است، مگر كسى كه يقين به اشتباه او دارد.

منظور جایی است که کسی جدا تقاضای افطار می‌کند نه تعارفات معمولی و بعد از افطار کردن روزه دیگر ادامه آن معنی ندارد.

هرگاه قبل از ظهر یادش آمده بود امکان داشت اما در چنین شرایطی صحیح نیست.

اگر مد طعام را انتخاب کند می‌تواند روزه مستحب بجا بیاورد و الا بنا بر احتیاط واجب نمی‌تواند روزه مستحب بگیرد. در ضمن همین‌که نیت کند مد طعام را پرداخت کند کافی است.

روزه صحیح نبوده و نمی‌توانید نیّت نمایید، ولی انشاء الله از ثواب آن برخوردار خواهید بود.

بله در سایر روزها می‌تواند روزه مستحب بگیرد، مثلاً اگر نذر او این بوده که یک‌ نیمه‌ی شعبانی را روزه بگیرد می‌تواند در روزهای دیگر روزه مستحب بگیرد.

در فرض سؤال اگر برادر مؤمنى او را به غذا دعوت كند مستحب است دعوت او را قبول كرده و در اثناء روز افطار نمايد.

روزه گرفتن در تمام ماه رجب و شعبان مستحب است و اگر نتواند قسمتى از آن را روزه بگيرد، هرچند يك روز باشد.

روزه در تمام‌روزهاى سال، غير از روزه‏هاى حرام و مكروه، مستحب است، ولى بعضى از روزها تأكيد بيشترى دارد ازجمله:1- پنجشنبه اوّل و آخر هرماه و اولین چهارشنبه بعد از روز دهم ماه، حتّى اگر كسى این‌ها را به‌جا نياورد مستحب است قضا كند.2- سيزدهم و چهاردهم و پانزدهم هرماه.3- روز اوّل و سوم و هفتم محرّم.4-روز تولّد پيغمبر اكرم صلی‌الله عليه و آله (17 ربیع‌الاول).5- روز عيد نوروز.

درصورتی‌که عرفا به او دیوانه و مجنون بگویند و یا اینکه نتواند وقت نماز را تشخیص دهد، نماز از او ساقط می‌شود.

این مسئله دو صورت دارد: گاه براى طبیب خوف ضرر حاصل می‌شود، یعنى احتمال قابل‌توجهی نسبت به زیان داشتن روزه براى او حاصل می‌شود، در اینجا می‌تواند همان را به بیمار منتقل کند، چنانچه بیمار از قول طبیب خوف ضرر پیدا کرد روزه را ترک می‌کند. صورت دوّم آن است که احتمال ضعیف و کم‌رنگی باشد، در اینجا نمی‌توان ترک روزه را به بیمار توصیه کند.

مسافرانى كه بعدازظهر به وطن يا محل اقامت می‌رسند نمی‌توانند روزه‌بگیرند، اما مستحب‏ است اعمالى كه روزه را باطل می‌کند ترك كنند.

درصورتی‌که تصور می‌کرده روزه برایش ضرر دارد و ترک کرده قضا دارد ولی کفاره ندارد.

در فرض سؤال فقیر محسوب می‌شود و فقير كسى است كه نيازمند تأمين مخارج سال خود و خانواده‌اش است و چيزى هم ندارد كه به‌طور روزانه قادر به تأمين هزينه زندگى‌اش باشد.