عدم توارث در محرمیت رضاعی
آيا كسانى كه بهواسطه شير خوردن با يكديگر خويشاوند مىشوند از يكديگر ارث مىبرند؟
خير، از يكديگر ارث نمىبرند.
خير، از يكديگر ارث نمىبرند.
در اینجا اسقاط ما لم یجب نیست، بلکه شرط عدم توارث است و این شرط نیز خلاف مقتضاى عقد است و مشروع نیست
با شرط، تنها امور اعتباری تغییر میکند ولی امر تکوینی خارجی مانند خویشاوندی و زوجه شدن و احکام الهی مترتب بر آن را نمیتوان تغییر داد. ولی میتواند در عقد دائم شرط کند مطالبه ارث نکند یا در زمان حیات چیزی بگیرد و در عوض شرط کند مطالبه ارث نکند؛ و در عقد موقت میتواند از ثلث برای زوجه وصیت کند.
در عده طلاق رجعى از يكديگر ارث میبرند.
سهم فرزندان از مال پدر برداشته میشود و به ورثه آنها میرسد و بقیّه به باقى ورثه پدر میرسد.
باید فرض کنیم که پدر قبلاً فوت کرده و سهمیهای از او به این فرزند رسیده است و سهمیّه او منتقل به یتیمان او میشود و باز فرض میکنیم که پسر قبلاً فوت کرده و از اموالى که قبلاً داشته است سهمى به پدر و سهمى به فرزندان او میرسد، خلاصه اینکه هرکدام از اموال دیگرى طبق قانون ارث سهمى میبرند و آن سهم منتقل به ورثه آنها میشود.
تفاوتى میان مایعات نیست. انفجار یا سقوط هواپیما و همچنین تصادف اتومبیل نیز همین حکم را دارد، یعنى پسر از تمام اموال پدر مطابق سهم خود ارث میبرد و ارث او به ورثهاش میرسد، همچنین پدر نسبت به اموال پسر.
در تمام این موارد اقرار مقبول است، ولى اگر پاى وارث دیگرى در میان باشد، تنها در مورد سهم اقرار کننده پذیرفته میشود و از سهم سایر ورثه چیزى کاسته نمیشود.
مسلمان از كافر ارث میبرد، ولى كافر اگرچه پدر يا پسر ميّت باشد از مسلمان ارث نمیبرد.
سهمالارث را میبرد ولی باید دیه جنین را بپردازد و جنین تا متولد نشود ارثی ندارد.
قاضی در فرض مذکور ارث میبرد.
هرگاه كسى يكى از خويشاوندان خود را عمداً و بهناحق بكشد از او ارث نمیبرد، ولى اگر از روى خطا باشد ارث میبرد (مثل اينكه سنگى به هوا پرتاب كند و اتفاقاً به يكى از خويشان او بخورد و او را به قتل برساند) و در اين صورت از ديه قتل نیز ارث میبرد.
اگر قاتل مقصر باشد از کل اموال ارث نمیبرد.
هرگاه كسى يكى از خويشاوندان خود را عمداً و بهناحق بكشد از او ارث نمیبرد، ولى اگر از روى خطا باشد ارث میبرد (مثل اينكه سنگى به هوا پرتاب كند و اتفاقاً به يكى از خويشان او بخورد و او را به قتل برساند) و در اين صورت از ديه قتل نیز ارث میبرد.
ارث از حقوق قانونى است و فرزند غیرشرعی و غیرقانونی نه از پدر ارث میبرد و نه از مادر؛ ولى احکام دیگر مانند نفقه و حضانت و محرمیت را دارد.