مسأله 592ـ هرگاه مرد در مرگ زن يا فرزند، لباس خود را پاره کند يا زن در عزاى ميّت صورت خود را بخراشد بطورى که خون بيايد، يا موى خود را بکند، بنابر احتياط واجب بايد مانند کفّاره قسم را بدهد، يعنى يک بنده آزاد کند، يا ده فقير را طعام دهد و يا آنها را بپوشاند، بلکه اگر خون هم نيايد به اين دستور عمل نمايد.
مسأله 593ـ احتياط واجب آن است که در گريه بر ميّت صدا را خيلى بلند نکنند.
مسأله 594ـ مستحبّ است به اميد اين که مطلوب پروردگار باشد در شب اوّل قبر دو رکعت نماز وحشت براى ميّت بخوانند، به اين ترتيب که در رکعت اوّل بعد از حمد يک مرتبه «آية الکرسى» و در رکعت دوم بعد از حمد ده مرتبه انّا اَنْزَلْناه بخواند و بعد از سلام نماز بگويد: «اللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد وَ ابْعَثْ ثَوابَهَا اِلَى قَبْرِ فُلان» (و به جاى فلان، اسم ميّت را بگويد).
مسأله 595ـ نماز وحشت را در هرموقع از شب اوّل قبر مى تواند به جا آورد، ولى مناسبتردر اوّل شب بعد از نماز عشا است.
مسأله 596ـ اگر دفن ميّت به علتى به تأخير بيفتد بايد نماز وحشت را تا شب اوّل دفن او تأخير بيندازد.
مسأله 597ـ نبش قبر مسلمان يعنى شکافتن قبر او حرام است، هر چند طفل يا ديوانه باشد و منظور از نبش قبر آن است که آن را طورى بشکافند که آثار بدن ميّت ظاهر شود و اگر بدن ظاهر نشود اشکال ندارد، مگر اين که موجب هتک و بى احترامى باشد.
مسأله 598ـ اگر يقين داشته باشد بدن بکلى از بين رفته و خاک شده است شکافتن قبر اشکالى ندارد، مگر در قبور امامزاده ها و شهدا و علما و صلحا که اگر سالها بر آن بگذرد نيز نبش قبر آنها جايز نيست.
مسأله 599ـ نبش قبر در چند مورد حرام نيست:1ـ در صورتى که ميّت در زمين غصبى دفن شده باشد و مالک زمين راضى نشود، همچنين اگر کفن يا چيز ديگرى که با ميّت دفن شده غصبى باشد، يا چيزى از اموال ميّت که به ورثه تعلّق دارد با او دفن شده باشد و ورثه راضى نشوند که آن چيز در قبر بماند (مانند انگشتر يا زينت آلات قيمتى) حتّى اگر راضى شوند و ماندن آن در قبر اسراف باشد بايد آن را بيرون آورند، امّا اگر ميّت وصيّت کرده که دعا يا انگشترى را مثلاً با او دفن کنند در صورتى که وصيّت او بيش از ثلث نباشد و اسراف محسوب نشود نمى توانند قبر را بشکافند.2ـ در صورتى که براى اثبات حقّى لازم باشد بدن ميّت را ببينند.3ـ در موردى که ميّت را در جايى دفن کرده اند که نسبت به او بى احترامى است، مانند قبرستان کفّار، يا جايى که کثافات مى ريزند.4ـ براى انجام يک مطلب شرعى که اهمّيّت آن از شکافتن قبر بيشتر است، مثل اين که بخواهند بچه زنده اى را از شکم زن حامله بيرون آورند (البتّه معلوم است بچّه مدّت کمى بعد از مادر ممکن است زنده بماند).5ـ در جايى که بترسند درنده اى به بدن ميّت آسيب برساند، يا دشمن آن را بيرون آورد.6ـ در موردى که قسمتى از بدن ميّت با او دفن نشده و بخواهند دفن کنند، ولى احتياط واجب آن است که آن قسمت را طورى دفن کنند که بدن ميّت ظاهر نشود.
مسأله 600ـ هرگاه کسى وصيّت کند بدن او را در جاى معيّنى دفن کنند و به وصيّت او عمل نکنند و در جاى ديگرى دفن شود جايز نيست قبر او را نبش کنند و به جاى مورد وصيّت انتقال دهند.
مسأله 601ـ هرگاه کسى وصيّت کند که بعد از دفن، قبر او را نبش کرده و بدن او را به مشاهد مشرفه يا نقطه ديگر ببرند عمل به چنين وصيتى مشکل است.
مسأله 602ـ تأخير دفن ميّت درصورتيکه موجب هتک و توهين او باشد جايز نيست.
مسأله 603ـ غسل دادن ميّت مسلمان و کفن کردن او چنان که گفته شد واجب است ولى دو گروه از اين حکم مستثنا هستند: اوّل «شهيدان راه خدا» يعنى کسانى که در ميدان جهاد در راه اسلام، همراه پيامبر(صلى الله عليه وآله) يا امام معصوم(عليه السلام) يا نايب خاصّ او کشته شده اند، همچنين کسانى که در حال غيبت امام زمان(ارواحنا فداه) براى دفاع در برابر دشمنان اسلام کشته مى شوند، خواه مرد باشند، يا زن، بزرگ باشند و يا کودک، در اين گونه موارد غسل و کفن و حنوط واجب نيست، بلکه بايد آنها را با همان لباسهايشان بعد از خواندن نماز دفن کنند.
