تعويض مال فطره جايز نيست
مسأله 1728ـ مالى را که به قصد فطره کنار گذارده، نمى تواند آن را با مال ديگرى عوض کند، بلکه بايد همان را براى فطره بدهد.
مسأله 1728ـ مالى را که به قصد فطره کنار گذارده، نمى تواند آن را با مال ديگرى عوض کند، بلکه بايد همان را براى فطره بدهد.
مسأله 1932ـ هرگاه مالى را معيّن کند و مثلاً بگويد هر کس اسب مرا پيدا کند اين گندم را به او مى دهم احتياط آن است که مقدار و خصوصيّات آن را که در ارزش آن تأثير دارد معيّن کند و اگرمال را معيّن نکند و مثلاً بگويد کسى که اسب مرا پيدا کند صد کيلوگندم به او مى دهم بايد خصوصيّات گندم را که در قيمت دخالت دارد معيّن نمايد، ولى اگر جاعل مزد معيّنى را براى اين کار قرار ندهد و بگويد هر کسى گمشده مرا پيدا کند پولى به او مى دهم يا مژدگانى دريافت خواهد کرد جعاله باطل است و چنانچه کسى آن عمل را انجام دهد بايد مزد او را به مقدارى که کار او در نظرمردم ارزش دارد بدهد، مگر اين که ظاهر گفتار جاعل اين باشدکه مبلغ مورد نظر او کمتر از آن است، در اين صورت بايد همان را بدهد.
مسأله 1322ـ هرگاه کسى بخواهد روزه اى غير از روزه ماه رمضان به جا آورد بايد آن را معيّن کند، مثلاً نيّت کند روزه قضا مى گيرم، يا روزه نذر به جا مى آورم ولى در ماه مبارک رمضان همين اندازه که نيّت کند فردا را روزه مى گيرم کافى است، بلکه اگر نداند ماه رمضان است يا بداند و فراموش کند و روزه ديگرى را قصد کند روزه ماه رمضان حساب مى شود، ولى اگر عمداً در ماه مبارک رمضان نيّت روزه غير ماه رمضان را کند (در حالى که مى داند در ماه رمضان روزه غير ماه رمضان صحيح نيست) روزه او باطل است، يعنى نه از رمضان حساب مى شود و نه از غير آن.
مسأله 1323ـ لازم نيست در موقع نيّت، معيّن کند که روز اوّل ماه است يا دوم يا غير آن، حتّى اگر روزى را تعيين کند مثلاً بگويد به نيّت روز دوم ماه روزه مى گيرم بعد معلوم شود سوم بوده، روزه او صحيح است.
مسأله 1596ـ حاکم شرع مى تواند مأمورى براى جمع آورى زکات تعيين کند تا بعد از جدا کردن گندم و جو از کاه، يا خشک شدن خرما و انگور، زکات را جمع آورى کند و اگر از پرداختن زکات که حقّ محرومان است خوددارى نمايند مى تواند به زور از آنها بگيرد.
مسأله 1663ـ کسى که زکات چند مال بر او واجب است اگر مقدارى زکات بدهد و نيّت هيچ کدام را نکند، چنانچه چيزى را که داده همجنس يکى از آنها باشد، زکات همان جنس حساب مى شود و اگر همجنس هيچ کدام نباشد به همه آنها قسمت مى شود، بنابراين اگر مثلاً يک گوسفند از باب زکات بدهد زکات گوسفند حساب مى شود، ولى اگر مقدارى پول نقره بدهد در حالى که بدهکار زکات گوسفند و گاو است در ميان هر دو تقسيم مى گردد.
مسأله 2185ـ هرگاه مالى را که غصب کرده طورى تغيير دهد که از اوّلش بهتر شود، مثلاً طلاى غصبى را به صورت گوشواره و گردنبند درآورد، چنانچه صاحب مال بگويد آن را به همين صورت به من بده بايد بدهد، و نمى تواند براى زحمت خود مزدى بگيرد، حتّى نمى تواند بدون اجازه مالک آن را به صورت اوّل بازگرداند و اگر بدون اجازه او آن را به صورت اوّل باز گرداند احتياط واجب اين است که تفاوت قيمت را بدهد.
مسأله 26ـ هرگاه رنگ و بو و طعم آب کر به واسطه غير نجاست تغيير کند، نجس نمى شود ولى خوب است از هرگونه آب آلوده اجتناب گردد.
مسأله 17ـ هرگاه فتواى مجتهد تغيير کند بايد به فتواى جديد عمل شود، امّا اعمالى را که مطابق فتواى سابق عمل کرده (مانند عبادات يا معاملاتى که انجام داده) صحيح است و اعاده لازم ندارد، همچنين اگر از مجتهدى به مجتهد ديگر عدول کند، اعاده اعمال سابق لازم نيست.
مسأله 2098ـ هرگاه زن در عقد شرط کند که شوهر او را از فلان شهر بيرون نبرد، مرد نمى تواند او را از آن شهر بيرون ببرد مگر با رضايت او.
مسأله 16ـ عدول، يعنى تغيير تقليد از مجتهدى به مجتهد ديگر، جايز نيست بنابر احتياط واجب، مگر آن که مجتهد دوم اعلم باشد و اگر بدون تحقيق عدول کرده بايد بازگردد.
مسأله 697ـ هرگاه به نيّت نماز ظهر، نماز را شروع کند و در بين نماز يادش بيايد که نماز ظهر را خوانده است نمى تواند نيّت نماز را به عصر برگرداند و نماز او باطل است، همچنين در مورد نماز مغرب و عشا، امّا اگر نيّت نماز عصر کند و بعد متوجّه شود که نماز ظهر را نخوانده هر جاى نماز باشد مى تواند نيّت خود را به ظهر برگرداند، همچنين اگر شروع به نماز عشا کرده و متوجّه شود نماز مغرب را نخوانده اگر قبل از رکوع رکعت چهارم متوجّه شود نيّت را بر مى گرداند، ولى اگر بعد از رکوع رکعت چهارم متوجّه شود نماز را به نيّت عشا تمام مى کند، بعداً نماز مغرب را مى خواند و احتياطاً نماز عشا را نيز اعاده کند.