وظيفه کسانى که غير از آب مضاف ندارند
مسأله 285ـ اگر غير از آب مضاف آب ديگرى ندارد بايد تيمّم کند و اگر آب مضاف او آب گل آلود است چنانچه وقت دارد، بايد صبر کند تا آب صاف شود (بنابر احتياط واجب).
مسأله 285ـ اگر غير از آب مضاف آب ديگرى ندارد بايد تيمّم کند و اگر آب مضاف او آب گل آلود است چنانچه وقت دارد، بايد صبر کند تا آب صاف شود (بنابر احتياط واجب).
مسأله 271ـ مسح سر را جايز است بر پوست سر يا بر موهايى که بر آن روييده است بکشند، امّا کسى که موى سر او به اندازه اى بلند است که اگر مثلاً شانه کند به صورتش مى ريزد، يا به جاهاى ديگر سر مى رسد، بايد بيخ موها را مسح کند و بهتر است که قبل از وضو ،فرق سر را باز کند تا پس از شستن دست چپ، بن موها يا پوست سر را به راحتّى مسح نمايد.
مسأله 683ـ کسانى که به واسطه وجود مانع در آسمان (مانند ابر و غبار) و يا گرفتارى در زندان و يا نداشتن بينايى چشم، نمى توانند يقين به دخول وقت پيدا کنند، چنانچه گمان قوى داشته باشند مى توانند مشغول نماز شوند.
مسأله 690ـ کسانى که داراى عذرى هستند و يقين دارند عذرشان تا آخر وقت برطرف مى شود واجب است صبر کنند و چنانچه يقين داشته باشند عذر باقى مى ماند، صبر کردن واجب نيست، امّا اگر احتمال مى دهند برطرف شود احتياط واجب آن است که صبر کنند، مگر در مورد تيمّم که مى توانند در چنين صورتى در اوّل وقت نماز بخوانند.
مسأله 1520ـ کسى که از اوّل تکليف، خمس نداده و درآمدهايى پيدا کرده و وسايلى براى زندگى خود خريده است و الآن متوجّه وظيفه خمس شده و مى خواهد تکليف خود را درباره آن ادا کند و زندگى خود را پاک نمايد اگر از منافع کسب، چيزى را که به آن احتياج ندارد خريده و يک سال از خريد آن گذشته بايد خمس آن را بدهد و اگر اثاث خانه و چيزهاى ديگرى که به آنها نياز دارد مطابق شأن خود خريده، پس اگر بداند در بين سالى که در آن سال فايده برده آنها را خريده است لازم نيست خمس آن را بدهد و اگر نداند که در بين سال يا بعد از تمام شدن سال بوده بنابر احتياط واجب بايد با حاکم شرع يا نماينده او مصالحه کند، يعنى تمام اموال مشکوک خود را حساب کرده و حاکم شرع بدهى او را از جهت خمس به مقدارى تخمين مى زند و با او مصالحه مى کند و با پرداخت آن تمام اموالش پاک مى شود.
مسأله 1609ـ اگر انسان در چند شهر که فصل آنها با يکديگر اختلاف دارد، يعنى زراعت و ميوه آنها در يک وقت به دست نمى آيد، گندم يا جو يا خرما و انگور داشته باشد، همه آنها محصول يک سال حساب مى شود و چنانچه چيزى که اوّل مى رسد به اندازه نصاب باشد بايد زکات آن را بدهد و زکات بقيّه را هر وقت به دست آيد مى پردازد و اگر آنچه اوّل مى رسد به اندازه نصاب نباشد، صبر مى کند تا بقيّه آن برسد، اگر روى هم رفته به مقدار نصاب شود زکات آن واجب است.
مسأله 2174ـ هرگاه کسى دو نفر را عادل بداند و زن خود را پيش آنها طلاق دهد، ديگرى که آنان را عادل نمى داند بنابر احتياط واجب نبايد آن زن را براى خود يا ديگرى عقد کند، ولى اگر شک در عدالت آنها داشته مانعى ندارد.
مسأله 1402ـ هرگاه هيچ يک از اين سه کار ممکن نشود هر چند «مُد» که مى تواند به فقرا اطعام کند و اگر نتواند بايد 18 روز روزه بگيرد و اگر نتواند هر چند روز که مى تواند به جا آورد و اگر نتواند استغفار کند و همين اندازه که در قلب بگويد: «استغفراللّه» کافى است و واجب نيست بعداً که قدرت پيدا کرد کفّاره رابدهد.
مسأله 1172ـ هرگاه کسى قصد ده روز کند و روزه بگيرد و بعد از ظهر از ماندن در آنجا منصرف شود چنانچه يک نماز چهار رکعتى خوانده باشد روزه اش صحيح است و بايد تا آنجا هست نمازها را تمام بخواند و روزه ماه رمضان را بگيرد امّا اگر نماز چهار رکعتى نخوانده روزه اش صحيح نيست و نمازها را نيز بايد شکسته بخواند.
مسأله 1199ـ کسى که چند نماز از او قضا شده و شماره آنها را نمى داند، مثلاً نمى داند دو نماز بوده يا سه نماز، کافى است مقدار کمتر را بخواند، امّا اگر قبلاً شماره آنها را مى دانسته، ولى به واسطه سهل انگارى فراموش کرده، احتياط واجب آن است که مقدار بيشتر را بخواند.
مسأله 890ـ کسى که نمى تواند ايستاده نماز بخواند بايد بنشيند، ولى اگر بتواند بايستد و به عصا يا ديوار و مانند آن تکيه کند، يا پاهايش را از هم دور بگذارد بايد ايستاده نماز بخواند، مگر اين که فوق العاده براى او زحمت داشته باشد، همچنين مادام که مى تواند نشسته نماز بخواند هرچند به چيزى تکيه کند بايد خوابيده نماز نخواند و هرگاه نتواند بايد به پهلوى راست بخوابد، بطورى که جلو بدن او رو به قبله باشد و اگر نتواند به پهلوى چپ و اگر آن هم ممکن نيست به پشت بخوابد بطورى که کف پاهاى او رو به قبله باشد.
مسأله 717ـ کسى که نمى تواند نماز را نشسته بخواند بايد به پهلوى راست طورى بخوابد که جلو بدنش روبه قبله باشد و اگر آن هم ممکن نيست به پهلوى چپ طورى بخوابد که جلو بدنش رو به قبله باشد و اگر اين را هم نمى تواند بايد به پشت بخوابد بطورى که کف پاهاى او رو به قبله باشد.