مسأله 1698ـ مستحبّ است شخص فقيرى که فقط به اندازه يک صاع (تقريباً سه کيلو) گندم يا مانند آن دارد زکات فطره را بدهد و چنانچه عيالاتى داشته باشد و بخواهد فطره آنها را بپردازد، مى تواند آن يک صاع را به قصد فطره به يکى از آنان بدهد و او هم با همين قصد به ديگرى مى دهد، تا نفر آخر و بهتر است بعداً آن را به کسى بدهند که از خودشان نباشد و اگر يکى از آنها صغير است ولىّ او به جاى او بگيرد و بعد به شخص ديگرى دهد.
مسأله 1699ـ هرگاه بعد از غروب شب عيد فطر بچّه دار شود، يا کسى نانخور او گردد مستحبّ است فطره او را بپردازد، ولى واجب نيست.
مسأله 1700ـ اگر انسان نانخور کسى باشد، ولى قبل از غروب نانخور ديگرى شود، زکات فطره او بر عهده شخص دوم است، مثل اين که دختر پيش از غروب به خانه شوهر رود که شوهرش بايد فطره او را بدهد.
مسأله 1701ـ اگر زکات فطره انسان بر ديگرى واجب باشد، بر خود او واجب نيست، ولى اگر کسى که بر او واجب است نپردازد احتياط واجب آن است که اگر مى تواند خودش بدهد.
مسأله 1702ـ هرگاه فطره انسان بر ديگرى واجب باشد اگر خودش آن را بپردازد از او ساقط نمى شود، مگر اين که با اذن و اجازه طرف باشد.
مسأله 1703ـ زنى که شوهرش مخارج او را نمى دهد و نانخور ديگرى است فطره اش بر عهده کسى است که نانخور او مى باشد و اگر زن غنى است و از مال خود خرج مى کند بايد شخصاً فطره را بدهد.
مسأله 1704ـ کسى که سيّد است نمى تواند زکات فطره از غير سيّد بگيرد.
مسأله 1705ـ طفل شير خوارى که از مادر يا دايه شير مى خورد، فطره او بر کسى است که مخارج مادر يا دايه را مى پردازد و اگر از اموال خود آن طفل خرجش را بردارند فطره او بر کسى واجب نيست، نه بر خودش و نه بر ديگرى.
مسأله 1706ـ هرگاه کسى مخارج عيالاتش را از مال حرام بدهد واجب است فطره آنها را از مال حلال بدهد.
مسأله 1707ـ هرگاه انسان کسى را اجير کند و شرط نمايد که مخارج او را نيز بدهد (مانند خدمتکار) بايد فطره او را هم بدهد، ولى در مورد کارگرانى که مخارج آنها بر عهده صاحب کار است و اين مخارج جزئى از مزد آنها محسوب مى شود، فطره آنها بر صاحب کار واجب نيست، همچنين در ميهمانخانه ها و مانند آن،که معمول است کارکنان غذاى خود را در همان جا مى خورند و اين در حقيقت جزء حقوق آنها محسوب مى شود، فطره آنها بر خودشان است، نه بر صاحب کار.
مسأله 1708ـ مخارج سربازها در سربازخانه ها يا ميدان جنگ بر عهده دولت است، ولى فطره آنها بر دولت واجب نيست و اگر شرايط در خودشان جمع است بايد زکات فطره خود را بدهند.
مسأله 1709ـ هرگاه کسى بعد از غروب روز آخر ماه از دنيا برود، بايد فطره او و عيالاتش را از مالش بدهند، ولى اگر پيش از غروب بميرد واجب نيست و در صورتى که عيالاتش داراى شرايط وجوب فطره هستند خودشان بايد زکات فطره را بپردازند.
