جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

مسأله 1556ـ کسانى که کارشان غوّاصى يا بيرون آوردن معادن است هرگاه خمس آنها را بدهند و در آخر سال چيزى از مخارج سالشان زياد بيايد لازم نيست دوباره خمس بدهند.

مسأله 1557ـ هرگاه مسلمانان به دستور امام معصوم با کفّار جنگ کنند و چيزهايى در جنگ به دست آورند بايد خمس آن را بدهند، امّا مخارجى را که براى حفظ غنيمت و حمل و نقل آن کرده اند از آن کم مى شود.

مسأله 1558ـ هرگاه مسلمانان به اذن نايب خاص، يا نائب عامّ امام(عليه السلام) اقدام به جنگ بر ضدّ کفّار کنند و غنائمى به دست آورند احتياط واجب آن است که خمس آن را بپردازند.

مسأله 1559ـ سلاحهاى بزرگى که در جنگهاى امروز در غنائم به دست مى آيد و مصرف شخصى ندارد، مانند تانکها و توپها، حاکم شرع و ولىّ امر مسلمين مى تواند آن را منحصراً در اختيار ارتش اسلام قرار دهد.

مسأله 1560ـ مسلمانان حق دارند اموال کفّارى را که با آنها در حال جنگ هستند تملّک کنند و بايد خمس آن را بدهند.

مسأله 1561ـ غنائم جنگى که خمس آن را بايد داد منحصر به غنائم منقول است که با دادن خمس ملک جنگجويان است، امّا زمينهايى که از کفّار با جنگ به دست مى آيد خمس ندارد و ملک همه مسلمين است.

مسأله 1562ـ هرگاه گروهى از مسلمانان بر ضدّ گروه ديگرى تجاوز کنند بايد جلو متجاوز را گرفت تا به حکم خدا گردن نهد و اگر مسلمانان در اين ميان غنائمى به دست آورند نمى توانند آن را ملک خود سازند، بلکه بايد نگهدارى کنند و بموقع به آنها بازگردانند، مگر چيزهايى که اگر در دست آنها باشد منشأ فساد و ادامه تجاوز مى شود که با اجازه حاکم شرع از آن استفاده صحيح مى شود.

مسأله 1563ـ هرگاه كافر ذمّى، یعنی کافری که به صورت يك اقلّيّت سالم در كنار مسلمانان زندگى مى كند و شرائط ذمّه را پذيرفته، زمينى را از مسلمان بخرد بايد بجای زکات عواید آن، دو برابر زکات معمولی را بپردازد.

مسأله 1564ـ هرگاه کافر ذمّى زمينى را که از مسلمانى خريده به مسلمان ديگرى بفروشد خمس ساقط نمى شود، همچنين اگر بميرد مسلمانى آن زمين را از او به ارث ببرد احتياط آن است که خمس آن را بپردازد، اگر کافر ذمّى در موقع خريد زمين شرط کند که خمس آن را ندهد، يا شرط کند که فروشنده خمس آن را بدهد، شرط او باطل است و بايد خمس آن را خودش بپردازد، ولى اگر شرط کند فروشنده به جاى او مقدار خمس را بدهد عمل به اين شرط لازم است.

مسأله 1565ـ هرگاه مسلمان زمينى را بدون خريد و فروش ملک کافر کند و عوض آن را بگيرد، مثلاً به او صلح نمايد، بنابر احتياط واجب بايد کافر ذمّى خمس آن را بدهد.خ

مسأله 1566ـ خمس را بايد دو قسمت كرد: يك قسمت آن سهم مبارك امام(عليه السلام)است و نيم ديگر سهم سادات. سهم سادات را بايد بنابر احتیاط واجب به مجتهد داد، یا با اجازه¬ی مجتهدی که از او تقلید می¬کند سادات فقير يا يتيم نيازمند، يا ساداتى كه در سفر وامانده اند و نيازمند هستند، بدهد (هرچند در محلّ خود فقير نباشند) ولى سهم امام(عليه السلام) را در زمان ما بايد به مجتهد عادل که از او تقلید می¬کند يا نماينده او تحویل داد، تا در مصارفى كه مورد رضاى امام(عليه السلام) است از مصالح مسلمين و مخصوصاً اداره حوزه هاى علميّه و مانند آن مصرف كند.

مسأله 1567ـ صرف كردن قسمتى از سهم مبارك امام(عليه السلام) براى ساختن مساجد يا حسينيه ها يا بيمارستان و درمانگاه و مدارس، تنها در صورتى مجاز است كه با اجازه مجتهد عادل و مطابق با فتوای او و رعايت اولويّت باشد، ولى سهم سادات را جز در مورد ساداتى كه گفته شد نمى توان مصرف كرد.