جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

مسأله 1218ـ در صورتى ذمّه ميّت ادا خواهد شد که اطمينان پيدا شود که نايب نماز را خوانده است و اگر شک کند کافى نيست، ولى اگر يقين داشته باشد نماز را خوانده امّا نداند صحيح انجام داده يا نه اشکال ندارد.

مسأله 1219ـ اگر نايب بگويد نماز را خوانده ام تنها به گفته او نمى توان قناعت کرد مگر اين که فرد مورد اطمينانى باشد.

مسأله 1220ـ احتیاط آن است که شخصى كه از ميّت نيابت مى كند كسى باشد كه در انجام اجزاء و شرايط نماز معذور نباشد، مثلاً كسى كه نشسته نماز مى خواند نايب نشود، اما كسى كه با تيمّم يا جبيره نماز مى خواند می تواند نيابت كند.

مسأله 1221ـ مرد مى تواند براى زن و زن براى مرد نيابت کند و در بلند خواندن و آهسته خواندن نماز بايدبه وظيفه خودش عمل نمايد، نه وظيفه ميّت و لازم نيست قضاى نمازهاى ميّت به ترتيب خوانده شود، خواه ترتيب آن را بداند يا نداند، مگر در مورد ظهر و عصر، يا مغرب و عشا از يک روز که رعايت ترتيب در آن لازم است.

مسأله 1222ـ کسى که اجير براى قضاى نماز و روزه مى شود اگر طرز مخصوصى را با او شرط کنند (مثلاً بگويند نماز را بايد در مسجد يا در فلان ساعت بخواند) بايد به شرط عمل کند، امّا اگر شرط خاصّى با او نکنند مطابق تکليف خود و طبق معمول انجام دهد و در مستحبّات نيز آنچه معمول است به جا مى آورد و بيش از آن لازم نيست مگر شرط کنند، خواندن نماز آيات نيز تا شرط نکنند لازم نيست.

مسأله 1223ـ هرگاه اشخاص متعدّدى را براى قضاى نماز ميّت اجير کند لازم نيست براى هر کدام وقت معيّنى را تعيين نمايد، بلکه آنها مى توانند در هر وقت که بخواهند نماز را به جا آورند، ولى براى رعايت ترتيب بين نمازهاى قضا احتياط مستحب آن است که براى هر کدام از آنها وقتى را معيّن نمايد، مثلاً با يکى قرار مى گذارد که در فاصله صبح تا ظهر نماز قضا به جا آورد و با ديگرى از ظهر تا شب و نيز بهتر است هريک از آنها مقدار نمازى را که مى خواند با ديگرى شبيه باشد، مثلاً اگر از نماز ظهر شروع مى کند و تا نماز صبح پايان مى دهد (خواه يک شبانه روز بخواند يا چند شبانه روز) ديگرى نيز از ظهر شروع کند و به صبح خاتمه دهد.

مسأله 1224ـ هرگاه شخص اجير پيش از تمام کردن نماز و روزه اى که اجير شده بود از دنيا برود درحاليکه اجرت همه آنها را گرفته، اگر شرط کرده باشند تمام نمازها را خودش به جا آورد بايد اجرت مقدارى را که نخوانده از مال او برگردانند و اگر چنين شرطى نکرده اند بايد ورثه از مال او کسى را اجير کنند تا باقيمانده را بجا آورد و اگر مالى ندارد چيزى بر ورثه واجب نيست، ولى بهتر است دين ميّت را ادا کنند.

مسأله 1225ـ هرگاه اجير پيش از تمام کردن عمل از دنيا برود و خودش نيز نماز قضا بر ذمّه داشته باشد، بايد از مال او براى نمازهايى که اجير بوده ديگرى را اجير کنند و يا اگر شرط کرده اند خودش به جا آورد باقيمانده را برگردانند، امّا براى نمازهاى خودش نمى توانند از مال او بردارند مگر با رضايت ورثه و يا در صورتى که وصيّت کرده از ثلث مالش به مصرف نماز برسانند.

مسأله 1226ـ نمازجماعت از مهمترين مستحبّات و از بزرگترين شعائر اسلامى است و در روايات، فوق العاده روى آن تکيه شده است، مخصوصاً براى همسايه مسجد يا کسى که صداى اذان مسجد را مى شنود بيشتر سفارش شده و سزاوار است انسان تا مى تواند نمازش را با جماعت بخواند. در روايتى آمده است که اگر يک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت آن ثواب 150 نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کند هر رکعت ثواب 600 نماز و هر قدر عدد نمازگزاران بيشتر شود ثواب نمازشان بيشتر خواهدشد و اگر عدد آنان از ده نفر بگذرد اگر تمام آسمانها کاغذ و درياها مرکّب و درختها قلم و ملائکه و انس و جن نويسنده شوند، نمى توانند ثواب يک رکعت آن را بنويسند.

مسأله 1227ـ حاضر نشدن به نماز جماعت اگر از روى بى اعتنايى و سبک شمردن باشد حرام است.

مسأله 1228ـ مستحبّ است انسان صبر کند که نماز را به جماعت بخواند و نماز جماعت از نماز اوّل وقت که فرادى (تنها) باشد بهتر است و نيز جماعتى که مختصر بخوانند از نماز فرادى که آن را طول دهند برتر است.

مسأله 1229ـ هرگاه جماعت برپا شود مستحبّ است کسى که نمازش را فرادى خوانده دوباره باجماعت بخواند و اگر بعداً بفهمد که نماز اوّلش باطل بوده نماز دوم کافى است.