جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

مسأله 1782ـ جنسى را که مى فروشند و چيزى را که عوض آن مى گيرند چند شرط دارد: 1ـ بايد مقدار آن معلوم باشد، به وسيله وزن، يا پيمانه، يا شماره و عدد. 2ـ توانايى بر تحويل آن را داشته باشند، بنابراين فروختن حيوانى که فرار کرده، صحيح نيست، حتّى اگر چيزى را به آن ضميمه کنند(بنابر احتياط). 3ـ صفات و خصوصيّاتى را که در آنهاست و در ارزش جنس و ميل مردم به معامله اثر دارد معيّن نمايند. 4ـ شخص ديگرى در جنس يا عوض آن حقّى نداشته باشد، بنابر اين مالى را که نزد کسى گرو گذاشته اند بدون اجازه او نمى توان فروخت و نيز خريدار مى تواند به جاى پول، منفعت ملک خود را بدهد، مثلاً فرشى از کسى بخرد و در عوض آن منافع يک ساله خانه خود را به او واگذار کند. خريدار و فروشنده در تعيين نرخ کالا آزادند، ولى اگر اين آزادى در مواردى سبب فساد و اختلال نظام اقتصادى جامعه اسلامى گردد، حاکم شرع در چنين مواردى مى تواند تعيين نرخ کند و مردم را به آن ملزم سازد.