جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

هرگاه زكات بر كسى واجب شود، ولى در آن محل مستحقى نباشد، چنانچه اميد نداشته باشد كه بعداً در آنجا مستحقى پيدا كند بايد زكات را به محل ديگرى ببرد و به مصرف برساند و بنابراحتياط واجب مخارج حمل‌ونقل به محل ديگر به عهده خود او است، ولى اگر زكات تلف شود، ضامن نيست. ولی چنانچه در محل خودش مستحق پيدا شود، بااین‌حال می‌تواند زكات را به محل ديگرى ببرد؛ ولى مخارج آن بر عهده خود اوست و اگر زكات تلف شود بنابر احتياط واجب ضامن است، هرچند با اجازه حاكم شرع باشد.ولی چنانچه در محل خودش مستحق پيدا شود، با اين حال مى ‏تواند زكات را به محل ديگرى ببرد؛ ولى مخارج آن بر عهده خود اوست و اگر زكات تلف شود بنابر احتياط واجب ضامن است، هر چند با اجازه حاكم شرع باشد.

اگر دسترسى به فقير ندارد مى ‏تواند مقدارى از مال خود را به نيّت فطره جدا كرده و براى مستحقّى كه در نظر دارد يا براى هر مستحق كنار بگذارد و بايد هر وقت كه آن را مى‏ دهد نيّت فطره نمايد.

در این موارد اشکالی ندارد.

مساله از موارد شبهه، و مشمول قاعده درء است.‌

اگر هنگام عقد مطلب را به اطّلاع زوج نرسانده باشد به همان مقدار کسر می‌شود.

كسى كه حج بر او مستقرشده، يعنى سال اوّل با داشتن استطاعت از تمام جهات به حج نرفته، اگر بعداً به‌واسطه بيمارى، يا پيرى، قدرت رفتن را از دست بدهد، يا براى او بسيار مشقّت داشته باشد، واجب است نايب بگيرد، مشروط بر این‌که اميد خوب شدن و قدرت پيدا كردن در آينده را نداشته باشد.

در صورت نزدیکی محرم با همسر در حج نيابتى، اجير حقّ مال‌الاجاره دارد، هرچند بايد به وظايف نزدیکی با همسر در حال احرام عمل کند (البته اين احكام در صورت علم و عمد است).

هرگونه اهانت شدید مشمول تعزیر است.‌

باید آن را به صاحبش برگردانید. واگر به هیچ وجه صاحبش پیدا نمى شود، آن را بفروشید و قیمت آن را به مستحقّ بدهید.

در مواردى كه مال را از طرف صاحب اصلى آن در راه خدا صدقه مى دهند به سيّد يا غيرسيّد مى توان داد و اگر خودش مستحق باشد خودش نيز مى تواند بردارد.

چيزى را كه افراد مستحق از باب خمس يا زكات مى‏گيرند خمس ندارد، هرچند از مخارج سالشان به عللى زياد بيايد، ولى اگر از مالى كه از اين طريق به او رسيده منفعتى ببرد، مثلاً از درختى كه از باب خمس به او داده‌شده ميوه‏اى به دست آورد بايد خمس آن مقدارى كه از مخارج سالش زياد آمده بپردازد.

لازم نيست به سيّد گفته شود كه اين پول خمس است، بلكه مى‏تواند به‌عنوان هديه به او بدهد و نيّت خمس كند، همچنين در مورد سهم امام كه به اذن حاكم شرع به اشخاص مستحقی مى‏دهد.