جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

كسى كه عمداً لباس دوخته بپوشد، كفّاره آن يك گوسفند است؛ امّا اگر از روى فراموشى يا جهل باشد چيزى بر او نيست.

هرگاه مرد عمداً، يا در حال اضطرار، كفش و جوراب بپوشد كفّاره ندارد، همچنين اگر از روى فراموشى يا جهل باشد؛ و احتياط مستحب آن است كه اگر مجبور به پوشيدن كفش و جوراب شود، قسمت روى پا را شكاف دهد.

هرگاه محرم از روى سهو و فراموشى، يا جهل، به هنگام سفر زير سايه برود، كفّاره ندارد؛ امّا اگر عمداً، يا به خاطر ضرورتى باشد، (مانند خدمه کاروان‌ها که مجبور است به‌عنوان راهنما به همراه زنان با ماشین سقف دار روزانه به‌سوی مکه حركت كند) كفّاره دارد و كفّاره آن يك گوسفند براى هر احرام است؛ يعنى براى مجموع احرام عمره يك گوسفند و براى مجموع احرام حج نيز يك گوسفند واجب است.

هرگاه گرفتن ناخن از روى فراموشى يا ندانستن مسئله باشد، چيزى بر او نيست.

اگر از روى ندانستن مسئله، يا فراموشى، يا غفلت، موى بدن را زايل كند كفّاره ندارد.

انجام محرمات احرام از روى جهل يا غفلت يا فراموشى موجب كفاره نمى‌شود و به حج و عمره ضرر نمى‌زند، مگر در صيد كه درهرصورت كفّاره دارد.

نخستين اعمال عمره و حج «احرام» است و هرگاه از روى جهل يا فراموشى احرام را ترك كند و بعد از تمام شدن اعمال متوجّه شود، اعمال او صحيح است؛ خواه در عمره تمتّع باشد، يا حج، يا عمره مفرده.

هرگاه از روى سهو و فراموشى يا جهل به مسئله چيزى از سعى را كم كند، خواه قبل از اتمام چهار دور باشد يا پس‌ازآن، هر وقت به خاطرش آمد كمبود را به‌جا مى‌آورد و سعى او صحيح است و اگر از مکه خارج‌شده يا به وطن بازگشته و برگشتن به مکه براى او مشقّت دارد، نايب مى‌گيرد و كفّاره‌اى هم ندارد؛ هرچند كارهايى را كه بر محرم حرام است انجام داده باشد. چراکه با یقین به خروج از احرام مرتکب آن کارشده و لذا کفاره ندارد.

اگر قسمتى از سعى را در عمره تمتّع فراموش كند، سپس به گمان این‌که اعمال عمره تمام‌شده از احرام خارج شود و با همسرش نزديكى كند، واجب است برگردد و سعى را تمام كند و با توجه به این‌که به گمان خروج از احرام (و با فرض عدم یقین) مرتکب آن کارشده بنا بر احتياط يك گاو به‌عنوان كفّاره قربانى نمايد؛ بلكه عمره‌هاى ديگر نيز همين حكم را دارد (بنا بر احتياط واجب).

اگر از روى فراموشى يا ندانستن مسئله سعى را بر طواف مقدّم دارد، احتياط واجب آن است بعد از انجام‌ طواف و نماز طواف سعى را دوباره بجا آورد.

هرگاه قبل از غروب آفتاب كوچ كند، اگر از روى فراموشى يا ندانستن مسئله باشد، درصورتی‌که يادش بيايد اگر امكان دارد بايد بازگردد و اگر مراجعت نكند گناهكار است و بنا بر احتياط كفّاره نيز دارد و اگر يادش نيامد چيزى بر او نيست.

هرگاه كسى از روى فراموشى يا ندانستن مسئله، رمى جمرات را ترك كند لازم است تا روز سيزدهم، هر وقت يادش آمد، يا متوجّه مسئله شد، قضا كند و بهتر اين است آنچه را مربوط به قضاى روز قبل است پيش از ظهر بجا آورد و وظيفه همان روز را بعدازظهر انجام دهد، ولى مانعى ندارد هر دو را در یک‌وقت بجا آورد؛ (اوّل قضاى روز گذشته، سپس وظيفه همان روز).