جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

هرگاه كسى وصیت كند چيزى به شخصى بدهند و آن شخص قبل از آن‌که قبول يا رد كند از دنیا رود، ورثه او مى‏توانند آن وصیت را قبول كنند، خواه قبل از وصیت‌کننده از دنيا رفته باشد و يا بعد از او و اين در صورتى است كه وصیت‌کننده از وصیت خود برنگردد.

وصیتی است كه انسان بگويد بعد از مرگش چيزى از اموال او ملك كسى باشد (آن را وصیت تمليكيّه گويند) يا براى اولاد خود قيّم و سرپرستى معيّن كند.

هرگاه كسى دو نفر را وصى قرار دهد كه مشتركاً كارها را انجام دهند، چنانچه يكى از آن دو بميرد يا ديوانه يا كافر شود حاكم شرع يك فرد ديگر را به‌جای او معيّن مى‏كند و اگر هر دو چنين شوند حاكم شرع دو نفر ديگر را معيّن مى‏كند.

باید بگوییم صحیح بوده، امّا اگر یقین داریم باطل انجام داده است باید دوباره انجام دهیم.

عمل کردن به آن لازم است و تفاوت اجرت را از ثلث برمی‌دارد.

كسى را كه به او وصیت مى‏كنند بنابر احتياط واجب بايد مسلمان و بالغ و عاقل و مورد اعتماد باشد.

هرگاه ميّت براى كارهاى خود، شخص ديگرى غير از ولی را معيّن كند، مثلاً وصیت‏ كند فلان شخص بر من نماز بخواند، واجب است به آن عمل شود امّا كسى كه ميّت، او را براى انجام اين كارها معيّن كرده واجب نيست اين وصیت‏ را قبول كند، اگرچه قبول بهتر است و اگر قبول كرد بايد به آن عمل كند.

هرگاه كسى در فضا بميرد چنانچه بدن او فاسد نمى‏شود و بودنش در فضاپیما مانعى ندارد بايد صبر كنند تا به زمین برسند و او را در زمين دفن نمايند وگرنه بايد او را با توجه به اینکه غسل ممکن نیست تیمم دهند و حنوط و كفن كنند و نماز بخوانند (به هر مقدار که ممکن است) بعداً او را در چيزى گذاشته و در آن را محكم كنند و به‏ فضا بيندازند.

رد مظالم واجب از اصل مال برداشته می‌شود اما کفاره و ردمظالم مشکوک هر دو از ثلث برداشته می‌شود و احتیاط این است که کفاره عمد حساب کنند که اگر کفاره عذر هم باشد مشکلی ایجاد نخواهد شد.

هرگاه انسان باخبر شود كسى او را وصی خود كرده، چنانچه به اطّلاع وصیت‌کننده برساند كه حاضر به قبول وصیت نيست و او بتواند ديگرى را وصی خود كند وصیت اوّل باطل مى‏شود، ولى اگر پيش از مردن او باخبر نشود، يا باخبر شود امّا به او اطّلاع ندهد كه حاضر به قبول وصیت نيست، يا اطّلاع دهد و او دسترسى به شخص ديگرى نداشته باشد، احتياط واجب آن است كه به وصیت عمل كند، مگر اين‏كه مشقّت شديدى داشته باشد.

اگر مالى از خود نگذاشته، بر شما واجب نيست براى او حج بجا آوريد و اگر خودتان مايل باشيد، مى‏توانيد كسى را در آنجا نايب بگيريد كه براى او حج بجا آورد و هرکدام بايد يك قربانى ذبح كنيد.

احتياط واجب آن است كه اوّل كافور را به پيشانى میت بمالند، بعد به اعضاى ديگر و اين كار قبل از كفن كردن، يا دراثنای آن باشد، نه بعدازآن