بطلان وکالت با ديوانه شدن وکيل يا موکل
اگر وکیل یا موکّل دیوانه شوند، تکلیف چیست؟
وکالت باطل میشود، هرچند دیوانه بعداً عاقل گردد، دیوانگى موقّت نیز بنا بر احتیاط باعث باطل شدن وکالت است، ولى بیهوشی موقّت موجب باطل شدن وکالت نیست.
حکم سلب حق عزل وکیل از خود
چنانچه موکل حقّ عزل وکیل را در ضمن عقد خارج لازم به مدّت پنجاه سال از خود سلب نماید، آیا چنین عزلى ـ که معمولاً در ذیل وکالتنامههای رسمى قید میشود ـ معتبر و نافذ میباشد؟
موکّل نمیتواند حقّ عزل وکیل را از خود سلب کند ولى میتواند ضمن عقد خارج لازم شرط کند که عملاً عزل نخواهد کرد، یا توکیل او بلاعزل خواهد بود؛ و در این صورت، باید بهشرط خود عمل کند.
عزل وکیل اول توسط وکیل دوم
شخصى جهت فروش اتومبیل خود به کسى وکالت با حقّ توکیل غیر میدهد وکیل نیز وکالت را به استناد حقّ توکیل، به دیگرى واگذار میکند و در وکالت دوّم تصریح میکند که: «اقدام و امضاى وکیل بهمنزله امضاى موکّل و موکّل، نافذ و معتبر و داراى اثرات قانونى است». حال موکّل مبادرت به عزل وکیل اوّل نموده، آیا وکیل دوّم نیز معزول شده است؟ یا اینکه باید مراتب عزل توسّط موکّل به وکیل دوّم مستقلاّ اعلام شود؟
اگر عزل وکیل دوّم از سوى موکّل به او اعلامشده است، معزول میشود و الا وکالت وکیل دوّم به قوّت خود باقى است.
عزل وکیل علیرغم شرط بلا عزل بودن وکالت
در عقد وکالت موکل شرط بلا عزل کرده است ولی بعد از مدتی وکیل را عزل میکند آیا شرعاً جایز است؟
عمل بهشرط ضمن عقد جایز، واجب نیست.
صورتی که وکیل اول میتواند وکیل دوم را عزل کند
در چه صورتی که وکیل اول میتواند وکیل دوم را عزل کند؟
اگر وکیل با اجازه موكّل كسى را از طرف خودش (از طرف وكيل) وكيل نمايد هم موكّل میتواند او را عزل كند و هم وكيل اوّل و اگر وكيل اوّل بميرد يا عزل شود وكالت دومى هم از بين میرود.
عزل کردن وکیل
اگر فردی وکیل خود را عزل کند، از چه زمانی او دیگر برکنار است؟
هرگاه كسى وكيل خود را عزل كند، بعد از رسيدن اين خبر به او بركنار مىشود، ولى اگر پيش از رسيدن اين خبر به او كارى را انجام داده باشد صحيح است.
وکالت وکیل تعین شده از سوی ولی طفل هنگام بلوغ او
ولی قهری ولایتا از طرف طفل صغیر خود وکالتی داده است وضعیت این وکالت پس از رسیدن طفل به سن رشد و کبارت چگونه خواهد بود؟ آیا وکالت همچنان معتبراست یا مرتفع میگردد؟
هنگامیکه صغیر کبیر شود میتواند وکالت را ابطال کند و یا آن را امضاء کرده و ادامه دهد.
راهنمایی طرف دعوای موکل به جهت جلوگیری از تضییع حق او
چنانچه وکیل به لحاظ انسانیت و بهمنظور جلوگیرى از تضییع حقّ طرف دعواى موکّلش اقدام به راهنمایى و مشاوره طرف دعوا نماید و احساس کند در صورت استعفا از مورد وکالتش، وکالت به فرد دیگرى محوّل و درنتیجه حقّ شرعى طرف دعوا بهناحق تضییع میگردد بهنحویکه تمامى دسترنج طول زندگى کارى مفیدش از بین خواهد رفت. چه تکلیفى در مقابل موکّل و نیز طرف دعوا خواهد داشت؟
راهنمایى مظلوم براى هر کس جایز بلکه در موردى که ذکر گردید شاید واجب باشد و خیانت محسوب نمیشود (هرچند ظاهراً موکّل طبق قانون سخن میگوید) ولى در اینگونه موارد حقالزحمهای از موکّل نمیتواند دریافت نماید.