مواردی که باید به جای وضو یا غسل تیمم کرد
مساله 612- در هفت مورد بايد بجاي وضو يا غسل تيمم کرد:اول: عدم امکان تهیه آب به اندازه وضو و غسل.دوم: عدم امکان استفاده از آب.سوم: خوف از استعمال آب.چهارم: خوف از هلاکت خود و همراهانپنجم: عدم وجود آب بیش از مقدار تطهیر.ششم: غصبی بودن آب یا ظرف آن.هفتم: تنگی وقت.
تقدم وضو یا تیمم در تنگی وقت
اگر فقط به اندازه خواندن 5رکعت تا مغرب باقی مانده باشد در این موقع وضو گرفتن مقدم است یا تیمم؟
اگر با تیمم مقدار بیشتری از نماز در وقت خوانده می شود تیمم مقدم است.
مقدار جستجو برای رسیدن به یاس از به دست آوردن آب
مسأله 613ـ هرگاه انسان در شهر و آبادى باشد و آب پيدا نکند بايد آنقدر جستجو نمايد تا از پيدا کردن آب مأيوس شود، امّا اگر در بيابان است چنانچه کوهستانى و يا زمين پست و بلند است يا به واسطه درخت و مانند آن عبور از آن مشکل مى باشد بايد در هر يک از چهار طرف به اندازه پرتاب يک تير که در قديم با کمان پرتاب مى کردند به جستجوى آب رود (1) و اگر زمين هموار و بى مانع است بايد در هر طرف به اندازه مسافت دو تير جستجو کند، ولى هر طرفى که يقين دارد آب نيست جستجو لازم ندارد و هرگاه بعضى از چهار طرف هموار و بعضى پست و بلند است بايد در هر طرف طبق دستور خودش عمل نمايد.
اگر تنها به اندازه وضو يا غسل آب دارد
مسأله 621ـ هرگاه فقط به مقدار وضو يا غسل آب دارد و مى داند اگر آن را بريزد آب پيدا نمى کند، چنانچه وقت نماز داخل شده باشد ريختن آن حرام است و احتياط واجب آن است که پيش از وقت نماز هم اين کار را نکند، همچنين اگر احتمال عقلايى مى دهد که اگر آب را بريزد آب ديگرى به دستش نمى رسد احتياط واجب آن است که آب را نگه دارد و در تمام اين صورتها اگر آب را بريزد کار خلافى کرده امّا نماز او با تيمّم صحيح است.
کسى که يقين دارد آب پيدا نمى کند و به جستجوى آب نرود
مسأله 619ـ کسى که يقين دارد آب پيدا نمى کند و به جستجوى آب نرود و با تيمّم نماز بخواند بعد از نماز بفهمدکه اگر جستجو مى کرد آب پيدا مى شد نمازش باطل است، همچنين اگر بعد از جستجو، تيمّم کرده و نماز خوانده و بعداً بفهمد آب در آن جا وجود داشته بنابر احتياط واجب نماز را اعاده کند و اگر وقت گذشته قضا نمايد.
وظيفه کسي که قبل از وقت به جستجوي آب رفته
مسأله 616ـ هرگاه قبل از وقت نماز جستجو کند و آب پيدا نکند چنانچه تا وقت نماز در همان جا بماند لازم نيست دوباره به جستجوى آب برود مگر اين که تغييرى در اوضاع محل پيدا شده باشد و همچنين اگر براى يک نماز جستجو کند براى نمازهاى ديگر تا تغييرى پيدا نشده جستجو لازم نيست.
