عاریه دادن مال اجارهای
آیا مستأجر میتواند چیزی را که اجاره کرده عاریه بدهد؟
چيزى را كه منفعتش مال انسان است، مثلاً آن را اجاره كرده، مىتوان عاريه داد، بهشرط اینکه حقّ واگذارى به ديگرى داشته باشد.
چيزى را كه منفعتش مال انسان است، مثلاً آن را اجاره كرده، مىتوان عاريه داد، بهشرط اینکه حقّ واگذارى به ديگرى داشته باشد.
الف) خریدوفروش سرقفلى منهاى عقد اجاره اشکال ندارد.ب) پیشفروش سرقفلى مغازه درصورتیکه ابهامات ازملک موردنظر برطرف گردد اشكال ندارد.
اجاره صحيح است، اگرچه در موقع خواندن صيغه آن خانه در اجاره ديگرى باشد.
اجاره جایز نیست ولی خرید مانعی ندارد.
الف: درصورتیکه نفر سوّم حقّ فسخ داشته، با فسخ کردن سرقفلى به نفر دوّم برمیگردد و ملک به نفر اوّل (صاحب اصلى) و اگر صاحب سرقفلى بخواهد در آن تصرّف کند باید مجدداً آن را اجاره کند. ب: اگر قبل از اجاره مجدّد تصرّفى بنماید باید اجرتالمثل را طبق عرف روز بدهد. ج: اگر آگاهانه تصرّف عدوانى کرده باشد مستحق تعزیر است. د: اگر ناچار شود مخارج فوقالعادهای هزینه کند میتواند بگیرد; ولى هزینههای معمولى را نمیتوان گرفت.
در مورد چپ شدن اتومبیلها و تلف شدن بارها اگر تخلفات يا كوتاهى او، سبب تلف گردد ضامن است، امّا اگر اتومبيل سالم، به علّتى بعضى از قسمتهایش بشكند و چپ شود و بار تلف گردد ضامن نيست.
هرگاه پيش از شروع مدّت اجاره ملك بهطوری خراب شود كه قابلاستفاده نباشد، يا قابلاستفادهاى كه در قرارداد گفتهاند، نباشد، اجاره باطل مىشود و پولى كه مستأجر به صاحبملک داده به او برمىگردد، ولى اگر بعد از گذشتن مقدارى از مدّت كه در آن قابلاستفاده بوده خراب شود، اجاره مدّتى كه باقىمانده است باطل مىشود.
قول مالک که میگوید اجاره بوده است با قسم ثابت میشود.
شرط مزبور ظاهراً صحيح است، ولى اگر شدّت تورم به حدى باشد كه موجر مغبون گردد مىتواند از خيار غبن استفاده كند.
درصورتیکه حاكم شرع مصلحت را در تعزير و حبس بداند مانعى ندارد؛ ضمناً مستأجر هم نبايد گرفتار عسر و حرج شديد باشد، در اين صورت بايد ضربالاجلی براى او تعيين كند.
فقط در ماه اوّل اجاره صحیح است چون بقیّه را معیّن نکرده، ولى اگر ماه اوّل را هم معیّن نکند فقط بگوید هرماه یک هزار تومان است، اجاره بکلّى باطل است.
اگر در سند عادى قید نکردهاید، جایز نیست چیزى از او بگیرید.