جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

درصورتی‌که از عقل و هوش كافى برخوردار بوده وصیت‌نامه و صلح‌نامه‌ای كه در مرض متّصل به موت تنظيم كرده نافذ است.

براى هر موردى که مشروع و مباح است می‌تواند وصیت کند و ثلث را در مال خاصی که بخواهد تعیین نماید.

چنین وصیتى باطل است.

انسان نمى‏تواند بيش از مقدار ثلث مال خود را وصیت كند، مگر اين‏كه ورثه اجازه دهند، خواه اين اجازه قبل از فوت او باشد يا بعد از فوت.

آرى لازم است وصیت مذكور به انضمام ساير وصاياى مرحوم بيش از ثلث اموالش نباشد.

چنین وصیتی اثری ندارد.

درصورتی‌که این وصیت به‌ضمیمه سایر وصایای میّت بیش از ثلث اموال وی نباشد عمل به آن لازم است؛ یعنی اضافه سهم دختران از ثلث پرداخته می‌شود؛ و اگر اضافه بر ثلث باشد، تنها به مقدار ثلث جایز است.

این وصیت به انضمام سایر وصایای میّت تنها نسبت به ثلث اموال وی اثر دارد و دوسوّم دیگر مطابق قانون ارث در میان ورثه تقسیم می‌گردد.

درصورتی‌که بتواند خودش ادا کند باید اقدام کند والا وصیت می‌کند.

حضور ورثه لزومى ندارد، مگر این‌که وصیت زائد بر ثلث باشد که نسبت به زیاده رضایت ورثه شرط است.

نوشتن وصیت مستحب است، مگر این‌که چیز واجبى از حقّ الله یا حقّ النّاس بر عهده او باشد و بدون وصیت خطر از بین رفتن آن باشد و كسى كه می‌خواهد وصیت كند مى‏تواند با گفتن يا نوشتن مقصود خود را بفهماند ولی چنانچه وصیت واجبی باشد و وصیت شفاهی ممکن نباشد و باید مکتوب نماید؛ و اگر قادر به سخن گفتن و نوشتن نباشد مى‏تواند با اشاره‏اى كه مقصودش را برساند وصیت كند.

وصیت‌نامه بدون امضا اعتبارى ندارد.