هرگاه كسى عمداً نماز را بقدرى تأخير بيندازد كه وقت وضو يا غسل نداشته باشد معصيت كرده، ولى نماز او با تيمّم صحيح است، هرچند احتياط مستحب آن است كه قضاى آن را نيز به جا آورد.
كسى كه يقين دارد آب پيدا نمىكند و به جستجوى آب نرود و با تيمّم نماز بخواند بعد از نماز بفهمد كه اگر جستجو مىكرد آب پيدا مىشد نمازش باطل است، همچنين اگر بعد از جستجو، تيمّم كرده و نماز خوانده و بعداً بفهمد آب در آنجا وجود داشته بنابر احتياط واجب نماز را اعاده كند و اگر وقتگذشته قضا نمايد.
مرتکب گناه شده، ولى نماز او در تنگی وقت با تيمّم صحيح است.
هرگاه اطمينان دارد كه آب در محلى دورتر از اين مقدار، موجود است و وقت نماز نيز تنگ نشده، بايد به سراغ آن برود، مگر اينكه مشقّت فوقالعادهاى داشته باشد، ولى اگر احتمال دهد يا گمان داشته باشد كه آب در فاصله دورتر است جستجو لازم نيست.
این کار اشکالی ندارد مشروط بر این که مهر برای خودتان باشد.
تیمّم بر آنها اشکال دارد.
اگر خلل و فرج وسیع نباشد مانعی ندارد.
اگر به صورت و دست می چسبد فاقد الطهورین است.
هرگاه چيزهايى كه تیمم بر آن صحیح است پيدا نشود، بايد برگرد و غبارى كه روى لباس و مانند آن است تيمّم كند و چنانچه غبار پيدا نشود بايد بر گِل تيمّم كند و اگر گل هم پيدا نشود احتياط واجب آن است كه نماز را بدون تيمّم بخواند و بعداً قضاى آن را نيز به جا آورد و چنين كسى را «فاقد الطّهورين» نامند.
سابقا فتواى ما بر شرطيت علوق بود. علوق به معناى گرد و غبار است و شرطيت آن را به اين معناست كه سنگ مورد تيمم بايد غبار و يا گرد و خاكى داشته باشد كه به هنگام زدن دست بر سنگ، آن غبار به دست بماند. اما ما در مطالعاتى كه در اين مورد كرديم نظرمان تغيير كرد و فتواى ما اين است كه علوق شرط نيست. بنابراين تيمم بر سنگهاى شسته و صيقل داده شده مثل سنگ مرمر كه در ساختمانها به كار مىرود صحيح است اگر چه هيچ غبارى بر آن نباشد.
در بعضی روایات به این معنی اشاره شده است و منظور این است که حتی الامکان با وضو بخوابد و اگر نشد با تیمم.
