کشف ضرر روزه بعد از ماه رمضان
اگر بعد ماه رمضان بفهمیم روزه برایمان ضرر داشته باید قضا کنیم؟
در فرض سؤال قضا ندارد.
در فرض سؤال قضا ندارد.
علت آن را بطور مفصل درحاشيه عروه الوثقی ج۲ ص۵۵۸ پاورقی ۴ نوشته ایم.
1. ظاهر ادلّه این است که این احکام مربوط به زمینهای موات است. ولى در زمینهای ملکى هم باید بهرهبرداری هرکدام از مالکین در حدّى باشد که در عرف عقلا معمول است و زائد بر آن درصورتیکه باعث ضرر بر دیگران شود، اشکال دارد.2. درصورتیکه چاه خشک شود و صاحبش از احیا آن صرفنظر کند، احداث قنات و چشمه دیگر مانعى ندارد.3. در موارد ممنوع احتیاط آن است که بر آن آب حکم آب غصبى را جارى کنند.4. محصولاتى که از آن به دست میآید، حرام نیست، ولى احتیاط آن است که نسبت به پول آب با شخصى که ضرر به او واردشده مصالحه کنند.
هرگاه طبيب به هنگام جرّاحى بيمار يا ختنه كردن كودك براثر سهلانگارى ضررى به بيمار يا كودك برساند، يا سبب مرگ او گردد ضامن است و همچنين اگر خطا كند و سبب زيانى شود، ولى اگر كوتاهى نكرده و مرتكب خطا نشده است، بلكه براثر عوامل ديگرى، بيمار معيوب گردد يا بميرد ضامن نيست بهشرط اينكه در مورد كودك با اجازه ولى اقدام كرده باشد.
هر كارى به جامعه ضرر و زيانى برساند جايز نيست. بهعلاوه مخالفت با مقررات حكومت اسلامى نيز مجاز نمیباشد.
در مواردى كه عرفاً ضرر و زيان و خسارت صدق كند مى توان از قاعده لا ضرر استفاده كرد، خواه درباره عبد باشد يا حرّ، و ما معتقديم كه لا ضرر همان گونه كه نفى حكم مى كند، احكامى كه جبران كننده ضرر است را نيز اثبات مى نمايد.
هر کس معتقد باشد واقعاً در چشمش اثری است که با آن میتواند آسیب به دیگری برساند، اگر از آن استفاده کند و خسارتی وارد شود ضامن است.
جایز نیست مگر در ضمن عقد خارج لازم دیگر.
چنین آمارهایى درصورتیکه از اطبّاى متعهّد شنیده شود طبعاً موجب خوف ضرر میشود و روزه با آن واجب نیست.
اشکالی ندارد.