فلسفه احتیاط واجب در احکام
لطفاً در صورت امکان فلسفه بیان احتیاط واجب از طرف مرجع تقلید را بیان نمایید، و به‌عبارت‌دیگر در چه مواردی به‌جای اینکه مرجع تقلید فتوای صریح بیان کند می‌تواند احتیاط واجب نماید و آیا در موارد متعددی که حضرت‌عالی می‌فرمایید ممکن است که وظیفه مکلف تفاوتی داشته باشد؟
در مواردی که ادله ابهام شدید دارد مرجع برای رعایت حال خود و مقلدین حکم به احتیاط می‌دهد.
دلیل اجازه از حاکم شرع در مصرف وجوهات
فلسفه کسب اجازه از حاکم شرع در مصرف وجوهات چیست؟
فلسفه اجازه از حاکم شرع این است که مصرف وجوه شرعیه هماهنگ و توام با برنامه‌ریزی باشد که در این صورت آثار مهمی دارد به خلاف اینکه هر کس به‌صورت پراکنده به میل خود انجام دهد این کار آثارش بسیار کمتر است.
فلسفه دادن سهم سادات به سادات فقیر
فلسفه پرداخت سهم سادات به سادات فقیر چه است؟
پرداخت سهم سادات به سادات فقیر به خاطر آن است كه آنها از گرفتن زكات محروم‌اند؛ بنابراين تبعيضى محسوب نمی‌شود و محروم بودن آنها از زكات دلايلى دارد كه در جاى خود بیان‌شده است.
فلسفه دو برابر بودن ارث مرد نسبت به زن
در مورد تفاوت‌های زن و مرد ازلحاظ ارث که چرا اسلام سهم مرد را دو برابر سهم زن قرار داده است، توضیح بفرمایید.
دلیل آن روشن است زنان هنگامی‌که شوهر می‌کنند هزینه‌ای براى زندگى نمی‌پردازند و در اسلام تمام هزینه آنها بر دوش مردان است و به تعبیر دیگر مردان هم باید هزینه زندگى خود را بپردازند و هم هزینه زندگى فرزندان و زنانشان را و بااین‌حال طبیعى است که سهم ارث آنها بیشتر باشد، ممکن است گفته شود بعضى از زنان شوهر نمی‌کنند و بعضى از مردان زن نمی‌گیرند، درباره آنها چطور؟ پاسخ آن نیز با توجّه به یک نکته معلوم می‌شود و آن اینکه قوانین الهى (بلکه تمام قانون‌ها) هماهنگ با نوع افراد جامعه است. افراد استثنایى معیار قوانین نیستند (شرح بیشتر را در تفسیر نمونه، جلد سوّم، صفحه 374، ذیل آیه دوازدهم سوره نسا مطالعه فرمایید).
فلسفه مانع نبودن قتل موصی از اجرای وصیت تملیکی
اگر وارث، مورث را بکشد ارث نمی‌برد اما در وصیت تملیکی اگر موصی له، موصی را بکشد ارث می‌برد. این مسئله چگونه قابل توجیه است؟
در مسئله قاتل در ارث، دلیل خاص دارد بعلاوه فلسفه متفاوتی دارد و در وصیت تملیکی شخص مالک، خود چیزی را در اختیار قرار داده ولی در ارث، کسی می‌خواهد به زور اموال را دریافت کند.
فلسفه دو برابر بودن ارث مرد نسبت به زن
در مورد تفاوت‌های زن و مرد ازلحاظ ارث که چرا اسلام سهم مرد را دو برابر سهم زن قرار داده است، توضیح بفرمایید.
دلیل آن روشن است زنان هنگامی‌که شوهر می‌کنند هزینه‌ای براى زندگى نمی‌پردازند و در اسلام تمام هزینه آنها بر دوش مردان است و به تعبیر دیگر مردان هم باید هزینه زندگى خود را بپردازند و هم هزینه زندگى فرزندان و زنانشان را و بااین‌حال طبیعى است که سهم ارث آنها بیشتر باشد، ممکن است گفته شود بعضى از زنان شوهر نمی‌کنند و بعضى از مردان زن نمی‌گیرند، درباره آنها چطور؟ پاسخ آن نیز با توجّه به یک نکته معلوم می‌شود و آن اینکه قوانین الهى (بلکه تمام قانون‌ها) هماهنگ با نوع افراد جامعه است. افراد استثنایى معیار قوانین نیستند (شرح بیشتر را در تفسیر نمونه، جلد سوّم، صفحه 374، ذیل آیه دوازدهم سوره نسا مطالعه فرمایید).
فلسفه دعا و نیایش
آیا وقتی ما دعا می‌کنیم وقتی خداوند بخواهد اجابت کند به‌اصطلاح دلش به رحم می‌آید (که خداوند از صفت بشری مبرّاست ) و یا با علم الهی خود هر چیزی که درست است انجام می‌شود و دعا کردن ما فقط نشان‌دهنده‌ی افتادگی در برابر خداوند است، درحالی‌که در قرآن آمده که مرا بخوانید تا شما را اجابت کنم معنی این جمله چیست (آیا با صفات خداوند جور درمی‌آید)؟ در یک‌کلام فلسفه‌ی دعا و نیایش چیست؟
انسان هنگامی‌که به درگاه خدا روی می‌آورد و دعا می‌کند شایستگی‌های تازه‌ای در وجودش شکوفه می‌زند و همین شایستگی‌ها سبب می‌شود که خداوند حکیم سهم بیشتر از مواهب خود را به او ارزانی دارد.
