هرگاه انسان از طريق زراعت يا صنعت يا تجارت يا از طريق كارگرى و كارمندى در مؤسسات مختلف درآمدى به دست آورد، چنانچه از مخارج سال او و همسر و فرزندان و ساير كسانى كه نفقه آنها را می‌دهد زياد آيد، بايد خمس (یک‌پنجم یا بیست درصد) آن را بپردازد.
هرگاه كسى ماهى خريدارى كند و گوهرى در دل آن بيابد مال خود اوست، نه مال صیادی كه قبلاً آن را صيد كرده و به ديگرى فروخته و نه مال فروشندگان قبل از او و احتياط مستحب آن است كه خمس آن را بدهد.
سرقفلی نوعی سرمایه‌گذاری است و درصورتی‌که توان داشته باشد باید خمس را بپردازد.
به آن مقدار از سرمایه ماشین که با آن کار می‌کند، خمس تعلّق می‌گیرد و به مقدارى که جهت نیاز شخصى مورداستفاده قرار می‌گیرد و با موقعیت و شأن او تناسب دارد، خمس تعلق نمی‌گیرد مثلاً اگر شش ماه در طول سال با آن کار می‌کند و شش ماه براى نیازهاى شخصی‌اش اختصاص دارد، باید نصف مبلغ آن را بابت خمس محاسبه کند.
ماندن زن در خانه او جایز است و می‌تواند از خوراک و پوشاک او استفاده کند و ما اجازه می‌دهیم وجوه شرعیّه آن را بر ذمّه بگیرد و هر وقت توانایى پیدا کرد بپردازد و از امربه‌معروف و نهى از منکر با زبان نرم در مورد نماز و وجوه شرعیّه خوددارى نکند.
دیه خمس ندارد.
خمس دارد، چون این‌یک نوع سرمایه‌گذاری است.
ماهى و حيوانات ديگرى را كه از دريا مىگيرند خمس ندارد، ولى جزء درآمد كسب حساب می‌شود كه اگر در آخر سال چيزى از آن يا قيمت آن اضافه بماند خمس دارد.
سادات فقيرى كه مخارج آنها بر ديگرى واجب است اگر آن شخص نتواند خرج او را بدهد مىتوان به او خمس داد، مثلاً زن سيّدهاى كه شوهرش قادر به اداره زندگى او نيست مىتواند خمس بگيرد.
هرگاه ملكى را بر افراد معيّنى، مثلًا اولاد خود وقف نمايد، چنانچه آن ملك درآمدى داشته باشد و از مخارج سال آنها زياد بيايد، بايد خمس آن را بدهند.
اگر براى لباس و مانند آن کنار گذاشته و تهیّه لباس جز از این راه میسّر نیست، خمس ندارد.
