هرگاه بدون فرورفتن در دريا جواهرات را با اسبابى بيرون آورند و يا از روى آب دريا و يا از كنار دريا بگيرند، چنانچه قيمت آن بعد از كم كردن مخارج به حدّ نصاب برسد احتياط واجب آن است خمس آن را بدهند.
جوايزى كه به پس‌اندازها تعلّق می‌گیرد اگر قراردادى ميان پسانداز كننده و بانك يا صندوق نباشد حلال است و بنا بر احتياط واجب با گذشتن سال خمس آن واجب می‌شود، اين در صورتى است كه پسانداز كننده خود را طلبكار جايزه نداند، بلكه پسانداز گيرنده شخصاً براى تشويق پسانداز كنندگان جوايزى مىدهد.
اگر به‌عنوان حق‌الزحمه باشد خمس دارد؛ ولی اگر به‌عنوان مصرف وجوهات شرعیّه پرداخت شود، خمس ندارد (و معمولاً این‌چنین است).
حقوق بازنشستگى و يا مبلغى كه به‌عنوان بازخريد كار داده می‌شود جزء درآمد همان سال محسوب مىگردد و اگر چيزى تا آخر سال از آن باقى نماند خمس ندارد، امّا اگر اضافه بماند خمس دارد.
دیه خمس ندارد.
چنانچه زمین مذکور را برای تهیه منزل مسکونی و از درآمد همان سال خریده شده باشد خمس ندارد.
خمس آن را می‌بخشیم.
سادات فقيرى كه مخارج آن‌ها بر ديگرى واجب است اگر آن شخص نتواند خرج او را بدهد مىتوان به او خمس داد، مثلاً زن سيّدهاى كه شوهرش قادر به اداره زندگى او نيست مىتواند خمس بگيرد.
به سيّدى كه دوازده‌امامی نيست نمىتوان خمس داد.
شهريه و مرجوعى خمس ندارد و در روايتى آمده است كه فرمودند: «لا خمس فى ما ادّى إليک صاحب الخمس: در آنچه صاحب خمس (امام معصوم يا نائب او) به تو می‌دهند خمس نیست».
هرگاه مسلمانان به دستور امام معصوم با كفّار جنگ كنند و چيزهايى در جنگ به دست آورند بايد خمس آن را بدهند، امّا مخارجى را كه براى حفظ غنيمت و حمل‌ونقل آن کرده‌اند از آن كم می‌شود.
