هرگاه مرد عمداً، يا در حال اضطرار، كفش و جوراب بپوشد كفّاره ندارد، همچنين اگر از روى فراموشى يا جهل باشد؛ و احتياط مستحب آن است كه اگر مجبور به پوشيدن كفش و جوراب شود، قسمت روى پا را شكاف دهد.
هرگاه محرم از روى سهو و فراموشى، يا جهل، به هنگام سفر زير سايه برود، كفّاره ندارد؛ امّا اگر عمداً، يا به خاطر ضرورتى باشد، (مانند خدمه کاروان‌ها که مجبور است به‌عنوان راهنما به همراه زنان با ماشین سقف دار روزانه به‌سوی مکه حركت كند) كفّاره دارد و كفّاره آن يك گوسفند براى هر احرام است؛ يعنى براى مجموع احرام عمره يك گوسفند و براى مجموع احرام حج نيز يك گوسفند واجب است.
اگر از روى ندانستن مسئله، يا فراموشى، يا غفلت، موى بدن را زايل كند كفّاره ندارد.
اگر با علم به مسئله (حرام بودن عقد ازدواج در حال احرام) همسری را در حال احرام برای خود عقد کند، آن همسر بر او حرام دائمی می‌شود ولى اگر با جهل به مسئله چنين كارى كند، عقد باطل است، امّا حرام ابدى نمى‌شود، هرچند احتياط مستحب آن است كه با او ازدواج نكند؛ مخصوصاً اگر با او نزديكى كرده باشد.
نخستين اعمال عمره و حج «احرام» است و هرگاه از روى جهل يا فراموشى احرام را ترك كند و بعد از تمام شدن اعمال متوجّه شود، اعمال او صحيح است؛ خواه در عمره تمتّع باشد، يا حج، يا عمره مفرده.
درصورتی‌که امكان غسل كردن نبوده همان تيمّم كافى بوده است ولى به‌محض فراهم شدن مقدمات غسل، بايد غسل كنيد.
جاهل به مسئله در حكم كسى است كه فراموش كرده است. (هرگاه نماز طواف را فراموش كند و اعمال پس از نماز را بجا آورد و پس از توجّه نماز طواف را انجام دهد، اعاده اعمال پس از نماز براى او لازم نيست؛ هرچند احتياط مستحب در اعاده آن اعمال است.)
اگر كسى نمى‌داند كه قرائت نمازش درست نيست و در نادانى خود معذور باشد، نمازش صحيح است و اعاده ندارد؛ امّا اگر مقصّر بوده، لازم است پس از درست كردن قرائت، نمازش را اعاده كند؛ وگرنه معصيت كرده است.
هرگاه شخصى از روى سهو، يا جهل و ندانستن مسئله، نماز طواف واجب را ترك كند، در صورت امكان بايد برگردد و نماز را پشت مقام بجا آورد و اگر برگشتن براى او مشقّت دارد، نائب گرفته تا برای او نماز را بخواند و اگر امکان نداشت هر جا كه هست نماز را بجا آورد؛ حتّى اگر در وطن خود باشد.
كسى كه از روى جهل و نادانى طواف عمره تمتع را ترك كند، «حج» او مبدّل به «اِفراد» مى‌شود و بنا بر احتياط واجب بعدازآن عمره مفرده به‌جا مى‌آورد و سال بعد حج تمتّع را اعاده مى‌كند و احتياط مستحب آن است كه يك شتر به‌عنوان كفّاره قربانى كند.
اگر ترك سعى از روى جهل و نادانى نسبت به مسئله بوده، احتياط واجب آن است كه همان حكم عمد را اجرا كند. (اگر كسى عمداً سعى در حج را ترك كند و به‌موقع آن را جبران ننمايد، حج او باطل مى‌شود. حج را احتیاطاً تمام كند و بايد سال آينده دوباره حج را به‌جا آورد.)
اگر از روى فراموشى يا ندانستن مسئله سعى را بر طواف مقدّم دارد، احتياط واجب آن است بعد از انجام طواف و نماز طواف سعى را دوباره بجا آورد.
